به اعتقاد یک عضو هیئت علمی دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران بسیاری از استادان دغدغه مدارج علمی دارند، اما دغدغه دکتر کردوانی کویر، بیابان، مردم و مشکلات آنهاست.
استادی که عاشق شغلش است
در ابتدای این مراسم، حسن بلخاری، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی با بیان این مطلب که انجمن به بزرگداشت محققان علوم انسانی به مانند مفاخر ادبیات و زبان فارسی اهمیت میدهد، گفت: در جلسات گذشته که برای گرامیداشت مفاخر برگزار شده است، تعداد زیادی از این جلسات به دانشمندان حکمت، فلسفه و علوم انسانی اختصاص داشته است و امروز مفتخریم بزرگداشت دکتر پرویز کردوانی که چهره ماندگار جغرافیا است را برگزار کنیم.
او با اعتقاد بر اینکه تحول فرهنگ را باید از علوم انسانی بدانیم، افزود: افلاطون در کتاب هفتم «جمهوری» علوم را تقسیمبندی میکند. در این مباحث امور محسوس را از امور معقول جدا میکند. اما ارسطو شاگرد او علوم را به طور دقیق دستهبندی کرده است. برای همین ارسطو «معلم اول» نامیده میشود، چون کار معلم طبقهبندی و تدوین علوم است که به طور جدی حکمت را به دو دسته نظری و عملی تقسیم میکند.
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی به تقسیم علوم در آثار اندیشمندان ایرانی اشاره کرد و ادامه داد: برای ما باعث افتخار است که معلم ثانی فارابی با کتاب «احصاءالعلوم» است. زمانی که ما در بیان تحول فرهنگ دایره وسیع یونانی و ایرانی را در نظر میگیریم، جغرافیا بخش انکار ناپذیرفرهنگ ماست.
بلخاری در پایان عشق را راز موفقیت کردوانی در جغرافیا دانست و اضافه کرد: مهمترین خصلت استاد کردوانی عاشقی در کار است. آن کس که عاشق شغلش باشد کاروان بشر را به پیش خواهد برد. فضای دانش با غفلت پیش نمیرود و این فضای عشق است که کارها را ممکن میکند به ویژه کویر که استاد در آن قلم زده است.
کردوانی اهل معامله و کم فروشی نیست
احمدرضا خضری، استاد گروه تاریخ و تمدن ملل دانشگاه تهران با اشاره به آشناییش با پرویز کردوانی گفت: من به عنوان یک همکار و دوست در خدمت دکتر کردوانی بودهام و امروز به نیابت از هیئت رییسه دانشگاه تهران در این مکان هستم. دکتر کردوانی به عقیده من بینیاز از مراسم نکوداشت است. ما در حقیقت دین خود را به او ادا میکنیم. او دوران ابتدایی را در مکتب آموخت و پس از دیپلم به آلمان رفته است. بدون شک کردوانی مدارکش را به درستی گرفته و تمام عمر به کارهای آکادمیک پرداخته است.
او با توجه به شخصیت کردوانی افزود: اکثر استادان دانشگاه امروز بر این هستند که چقدر حقوق میگیرند و مدارج علمی را طی میکنند اما کردوانی یک انسان وظیفهشناس است که در کنار کار علمی کمفروشی نمیکند چون کمفروشی در هر کناری ممکن است حتی کارهایی مثل تجارت، دین و مدیریت. او در کار علم معامله نکرد. کار علم معاملهبردار نیست. دانشگاه در برابر مسائل جامعه مسئول است و دانشگاه تهران امروز به این مسئولیت میپردازد.
این استاد دانشگاه تهران کردوانی را مرد میدان عمل دانست و گفت: بخش زیادی از زندگی کردوانی در کویر گذشته است؛ چون به کارش عشق میورزد. او فردی حساس است که مشکلات اجتماعی را با دقت دنبال میکند. او یک وطن دوست واقعی است که اعتقاد دارد تحت شرایط را باید عاشق وطن به بار بیاوریم. او بنیانگذار کویرشناسی مدرن است . ما در جغرافیا بعد از یونانیها در تمدن اسلامی حرف اول را میزنیم.
خضری ادامه داد: کردوانی پژوهشهایی در حوزه آب و خاک کرده که بینظیر است. موضوعاتی که امروز میبینیم طلای ناب است. عشقی به کاری در او وجود دارد یکی از نشانههای عاشق زنده است. عشق است که موجب شادی انسان میشود.
جرات استاد در نظریهپردازی مثال زدنی است
در ادامه مراسم قاسم عزیزی، عضو هیئت علمی دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران و دانشجوی سابق پرویز کردوانی درباره او گفت: استاد کردوانی با ما دقیقا مانند یک پدر برخورد میکرد. او یکی از بزرگترین استادان شناخته شده در رشته جغرافیا است. این در حالی است که بسیاری در این باره قلمفرسایی کردند اما چرا او به این شهرت رسیده است؟ شاید مهمترین دلیل این است سرتاسر وجود استاد سرشار از عشقش به کار است. امروزه در دانشگاه مبحثی به عنوان مطالعات علمی مطرح است و استاد در این زمینه بسیار موفق بوده است. او در یک محیط بیابانی به دنیا آمده و همواره به تحقیق در زمینه بیابانها و کویر ایران پرداخته است.
او ادامه داد: برای ما دانشجویان سفر با استاد جذابترین سفرها بود. با اینکه سفرهای استاد در بیابان رخ میداد ولی ما واقعا از همراهی او لذت میبردیم. کردوانی در مسائل علمی حساسیت بالایی دارد و در زمینه کویرشناسی اظهار نظرهای زیادی کرده است. بسیاری به ایدههای مختلف درباره مباحث علمی دست مییابند، اما جرات استاد در پای این نظریات ایستادن مثالزدنی است.
استاد جغرافیای دانشگاه تهران مسئله محوری را ویژگی کردوانی دانست و تاکید کرد: نگاه مسئلهمحور استاد به نگاه مدیریتی او برمیگردد که از دوران جوانی داشته است. مسائل محیطی کشور برای او همیشه دغدغه است. بسیاری از همکاران ما دغدغه نوشتن مقاله isi دارند، اما دغدغه دکتر کردوانی کویر، بیابان، مردم و مشکلات آنهاست و هرگز به فکر مدارج علمی نبود.
عزیزی بیان کرد: متاسفانه امروز با مسائلی مانند سیل و زلزله مواجه هستیم اما جامعه به متخصصین مراجعه نمیکند. کردوانی بدون توقع این پوسته را پاره کرده است و درباره کویر و بیابانهای ایران نظراتی را مطرح کرد و پشتکار او در این زمینه ستودنی است.
فریده گلبو، داستاننویس، پژوهشگر و همسر پرویز کردوانی با بیان اینکه بیش از 50 سال است با کردوانی زندگی میکند و او را به یک ساعت دقیق ساخت سوییس که همه کارهایش را با نظم و ترتیبی خاص انجام میدهد تشبیه کرد و گفت: افرادی که زندگی اجتماعی خاصی دارند این زندگی بر روند زندگی خصوصی آنها تاثیرگذار است. اگر بخواهیم درباره شخصیتی که امروز بزرگداشتتش است صحبت کنیم قریب 54 است که افتخار دارم در کنارش زندگی کنم و اگر از من بپرسند این شخصیت شبیه چه چیزی است؟ من میگویم شبیه یک ساعت دقیق ساخت سوییس که بدون توقف حرکت میکند. در این فضا قویترین عنصری است که در ذهن همه ماست زمان است که حرکت میکند.
او ادامه داد: هدف کردوانی یک هدف قابل رويت است. او در حوزه علم خودش سعی کرد ناهنجاریی که دستاندرکاران انجام میدهند کشف کند، به خودآگاهی برسد و در راه حل آن بکوشد. آن قدر پافشاری میکند که در یک هدف موفق شود و به سراغ هدف دیگری برود.
گلبو در پایان به خصایص اخلاقی همسرش پرویز کردوانی اشاره کرد و تصریح کرد: اگر از من بپرسند در کنار زندگی با او چه آموختی، خواهم گفت: من از مجموعه رفتار او تاثیر پذیرفتم و وقتی پیش میرود با صلابت پیش میرود و به عوالم دیگر توجه ندارد.
در ادامه این مراسم لوح تقدیر انجمن آثار و مفاخر فرهنگی و مدال سیمین دانشگاه تهران به پرویز کردوانی اهدا شد.
دریاچه ارومیه دیگر احیا نمیشود
در پایان این مراسم پرویز کردوانی خاطراتی از دوران کودکیاش را بیان کرد و گفت: جغرافیدان وقتی جغرافی را خوب میداند که سفر کند. زمانی نظراتی نوشتم که کویر نعمت بزرگی است ولی قدر آن دانسته نمیشود. بارها درباره خشک شدن دریاچه ارومیه تذکر دادم و امروز باید بگویم این دریاچه دیگر احیا نمیشود. من عاشق دریاچه ارومیه هستم و کندن چاههای متعدد این دریاچه را خشک کرد.
نظر شما