سرهنگی با بیان اینکه حال ادبیات جنگ خوب است، درباره جریان تولید آثار جدید در این شاخه از ادبیات، گفت: در حال تدوین خاطرات نظامیان اسیر در اردوگاه‌های ایران هستیم. نخستین کتاب این مجموعه بعد از دو سال در حال ویراستاری است و سال آینده، منتشر می‌شود.
وی با بیان این مطلب که پیشنانی ارتش در نگهداری از اسرای عراقی بلند است ادامه داد: در ایران به اسرای عراقی سخت نگذشت و از حدود 60 هزار اسیر عراقی، 10 هزار نفر در ایران ماندند. این اسرا حتی در کمک به آسیب‌دیدگان زلزله منجیل و رودبار مشارکت داشتند.
سرهنگی با اشاره به موضوع برخی از کتاب خاطرات اسرای عراقی در ایران گفت: فرار اسرای عراقی موضوع دو جلد از مجموعه خاطرات اسرای عراقی است. اسرای عراقی تقریبا از همه اردوگاه‌های ما فرار کردند و البته فرار جزو حقوق اسرای جنگی است و کشور مقابل بعد از دستگیری مجدد حق آزار و اذیت آنها را ندارد. ما برخلاف عراقی‌ها اسرای فراری را آزار و اذیت نکردیم. خاطرات مربوط به رفتار پرستاران و پزشکان مراقب اسرا از دیگر موضوعات این مجموعه است.
نوشتن درباره جنگ، سنت است
این نویسنده درباره اهداف نوشتن درباره جنگ بیان کرد: نوشتن درباره جنگ در دنیا سنت است.
سرهنگی افزود: اسرای عراقی 65 عنوان کتاب در ایران نوشتند و رفتند که نوعی عذر‌خواهی بود. اسماعیل حمدی برادر سعدون حمادی، وزیر وقت امور خارجه و رئیس وقت مجلس عراق و همچنین عمر شبلی، رئیس حزب بعث در لبنان از‌جمله اسرای نامدار عراقی در ایران هستند و خاطرات آنها نیز منتشر می‌شود. شبلی در فرانسه دیوان حافظ را به فارسی ترجمه و یک نسخه امضا شده از این ترجمه را برای امیرسرتیپ عبدالله نجفی، رئیس وقت کمیسیون اسرای عراقی ارسال کرد.
دوربینی و نزدیک‌بینی از آفات ادبیات جنگ است
یکی از آفت‌های جدی ادبیات جنگ، دوربینی و یا نزدیک بینی است. ما باید به واقع‌بینی از جنگ توجه کنیم اگر به این نقطه برسیم، می‌توانیم بدون اغراق، اموری که برای برخی باورپذیر نیست را با هنرمندی و باورپذیر بیان کنیم.
ما جنگ را تحقیر کردیم
وی درباره حرکت ادبیات جنگ به سمت و سوی موضوعات عاشقانه گفت: طبق تعریف جهانی، جنگ ضد زندگی است در‌حالی‌که مردم ایران به جنگ معنای زندگی دادند. دی‌‌ماه سال 1359 در جبهه‌های جنگ سفره عقد پهن کردند. چرا؟ می‌خواستیم به افرادی که جنگ را راه انداختند بگوییم ما به جنگ معنای زندگی می‌دهیم.
این پژوهشگر با تاکید بر نقش زنان در ارتقا جایگاه ادبیات جنگ بیان کرد: آثار نویسندگان زن در حوزه جنگ فوق‌العاده است. آثارشان عاشقانه است و در جریان این زندگی عاشقانه زندگی، معنا پیدا می‌کند. ما جنگ را تحقیر کردیم. صدای جنگ با خاطرات زنان بلند‌تر شنیده می‌شود. در جنگ‌های دفاعی مثل جنگ ما هیچ‌کس، زن، مرد و یا پیرمرد نیست. مردم ما همه سرباز شدند. وقتی جنگ طولانی می‌شود مقاومت مردان در جبهه‌ها بستگی به مقاومت زنان دارد.
ادبیات جنگ همدمی جز انسان ندارد
سرهنگی درباره شباهت ادبیات جنگ ایران با دیگر نقاط دنیا گفت: در جنگ، پای انسان در میان است؛ بنابراین ادبیات جنگ همدمی، جز انسان ندارد. ادبیات جنگ در دنیا ترجمه می‌شود تا دیگران بدانند افراد دیگر چگونه در برابر حملات نظامی مقاومت کردند. اشتراکات زیادی بین ادبیات جنگ ایران و دیگر کشورهای وجود دارد.
تعیین قیمت جنگ از کارکردهای ادبیات جنگ است
مسئول دفتر ادبیات و هنر مقاومت حوزه هنری ادامه داد: جنگ‌های دفاعی در ذات خود ضد ندارند؛ در‌حالی‌که نویسندگان درباره ناملایمات و تاثیرات جنگ می‌نویسند تا بگویند، مراقب وطن و دارایی و سرمایه‌ها باشیم. یکی از کارکردهای ادبیات جنگ تعیین قیمت جنگ است. 17 هزار عنوان کتاب درباره جنگ در ایران نوشته شده که درباره دیگر رخداد‌های تاریخی این میزان تولید کتاب نداشتیم.
نگهداری از 36 هزار نوار کاست در مرکز اسناد سپاه
سرهنگی درباره دسترسی پژوهشگران به اسناد مربوط به جنگ افزود: بسیاری از اسناد در پژوهش‌‌ها استفاده می‌شود. در مرکز اسناد سپاه 36 هزار نوار کاست در شرایط مطلوب نگهداری می‌شود.
وی با بیان این مطلب که دفاع، امر فطری است، ادامه داد: اگر 100 سال دیگر هم بگذرد، مردم ما دوباره در شرایط جنگ، از کشورشان دفاع می‌کنند. بدل صدام در کتاب خاطرات خود با عنوان «شبیه صدام» آورده است که مردم ایران در شرایط سخت، سخت‌تر می‌شوند.
سرهنگی با اشاره به فعالیت قابل‌توجه در حوزه انتشار زندگی‌نامه و خاطرات شهدای مدافع حرم و موضوعات مغفول جنگ گفت: در استان‌های اصفهان، تهران و قم آثا خوبی درباره مدافعان حرم منتشر شده است. یکی از موضوعات مهمی که درباره ادبیات جنگ به آن پرداخته نشده، حال و هوای نیرو‌های نظامی ایرانی بعد از پذیرش قطعنامه است.
این نویسنده افزود: یکی از کتاب‌های مهم درباره حال و هوای نیرو‌های ایرانی بعد از پذیرش قطعنامه کتاب «زنده‌باد کمیل» نوشته محسن مطلق است. این سرباز بعد از شنیدن خبر پذیرش پذیرش قعطنامه از سوی امام خمینی(ره) بلافاصله اسحله خود را تحویل می‌دهد و شروع به نوشتن خاطرات خود می‌کند. این کتاب به فرانسه ترجمه و هوش ذکاوت این سریازی در حفظ خاطرات خود، مایه تعجب و شگفتی فرانسوی‌ها شده بود.
سرهنگی با اشاره به جایگاه ادبیات جنگ ایران و دیگر کشور‌ها بیان کرد: نوشتن درباره جنگ در بوسنی ممنوع و مجازات آن زندان است در‌حالی‌که ما به راحتی درباره جنگ می‌نویسیم.
شک مخاطب به حقیقت متن به معنای شکست است
وی درباره راهکارهای تاثیر‌گذاری بیشتر ادبیات جنگ و فرهنگ مقاومت بر نسل جوان و نوجوان بیان کرد: در ادبیات جنگ به متن قدرتمند نیاز داریم، علاوه براین باید اطمینان ایجاد کنیم آن‌چه نوشته می‌شود حقیقت است. اگر مخاطب به حقیقت متن شک کند، ما شکست خورده‌ایم. اینکه کتاب‌ها را زنان نویسنده نوشته باشند و موضوع، حاشیه جنگ باشد ادبیات جنگ، تاثیر‌گذاری بیشتر خواهد داشت.
سینمای ما بی‌سواد است
مسئول دفتر ادبیات و هنر مقاومت حوزه هنری درباره اقتباس سینمایی از آثار ادبیات جنگ گفت: با جرات می‌گویم سینمای ما سینمای بی‌سوادی است. 80 درصد فیلم‌های برنده جایزه اسکار، فیلم‌های اقتباسی بوده‌اند؛ علاوه براین نزدیک به 90 درصد مجموعه‌های تلویزیونی برنده جایزه امی، اقتباسی هستند. برخی از کارگردان‌های ایرانی تمایلی ندارند نوشته نویسنده دیگری را به فیلم تبدیل کنند بنابراین به نظر می‌رسد اقتباس در سینمای ایران تعطیل است.
ادبیات جنگ دارایی بزرگ سینمای ایران است
سرهنگی ادامه داد: کتاب‌های حوزه ادبیات حنگ برای سینما، دارایی بزرگ محسوب می‌شود اما سینماگران ما به سمت این آثار نمی‌آیند. اساس این بی‌توجهی، بی‌تفاوتی به مطالعه است.
وی درباره ترجمه ادبیات جنگ دیگر کشور‌ها در حوزه هنری گفت: اولویت حوزه هنری، معرفی و ترجمه ادبیات خودمان به دنیا است.
نظر شما