کتاب«جهان طبیعت از آغاز تا پایان» نوشته مهسا شهرابی فراهانی، گزارشی جامع از رویدادهای گذشته، حال و آینده کیهان است. نویسنده در این اثر تلاش کرده است تا خوانندگان را با خود به سفری کیهانی از لحظه تولد ذرات و اتم‌ها گرفته تا پیدایش ستاره‌ها و کهکشان‌ها ببرد. وی در گفت‌وگو با خبرنگار ایبنا گفت: «تلاش کرده‌ام در این کتاب مخاطبان را از دنیایی با مقیاس ماکرو (بزرگ) و کیهانی وارد فضایی بسیار کوچک‌تر (میکرو) یا همان جهان سلولی کنم؛ در حقیقت داستان خلقت و نحوه شکل‌گیری یک جاندار؛ همچنین فرگشت و تداوم سلول‌ها و در نهایت مرگ آن‌ها، سیری است که در این اثر بررسی شده است.»
برخی افراد بر حسب علاقه یا بنابر فعالیت علمی ممکن است اطلاعات پراکنده و گاهی متضادی را درباره خلقت و کیهان دریافت کنند؛ آیا مفهومی مانند زمان هم با آن خلق شده است یا خیر؟ یا در مثالی دیگر؛ دانشمندان معتقدند شاید پیش از ما موجوداتی ورای ماهیت ما خلق شده باشند اما بر اساس یافته‌های زیست‌شناسان احتمال اینکه انسان تنها موجود هوشمند کیهان بزرگ باشد زیاد است. شهرابی می‌گوید: «هدفم از تالیف این اثر جمع‌آوری و جمع‌بندی اطلاعاتی است که شاید هر فردی درباره کیهان دارد. گاهی افراد اطلاعات متفاوت و متناقضی از پیدایش جهان دارند؛ من در این اثر تلاش کرده‌ام پله به پله و گام به گام روایتی از پیدایش جهان و کیهان را در کتاب درج کنم. این اطلاعات پراکنده درباره حیات و موجودات هم صدق می‌کند که در برخی موارد در تداخل با یکدیگر هم هستند.»
با سند حرف بزنید
یکی از اصلی‌ترین ویژگیهای کتاب‌های استاندارد علمی، پاسخ به سوالاتی است که شاید مخاطبان برای یافتن آن‌ها باشد که کتاب را با خود به خانه‌هایشان می‌برند؛ سوالاتی که با وجود سرعت انتقال اطلاعات در فضا و شبکه‌های مجازی، هنوز این کتاب است که شاید سفیر مطمئن‌تری برای پاسخگویی به پرسش‌های عمیق علمی است. شهرابی می‌گوید:«با توجه به اینکه تغییر نسل و پیشرفت تکنولوژی سبب کاهش شدید قشر کتابخوان و پیدایش نسل باسواد مجازی شده است، شاید این اثر باعث شود تا مخاطبان پس از مطالعه آن کمی بیشتر از گذشته به دنبال شواهد بروند و بی‌دلیل و بی‌منطق هر موضوعی را نپذیرند و همواره به دنبال شواهد و مدارک و مستندات علمی باشند. از عواقب ظاهری اهمیت دنیای مجازی در زندگی روزمره می‌توان به کوتاه و کلی‌خوانی و عدم مهارت در درک عمیق موضوعات و پذیرش بی‌چون و چرای مطالب سطحی و پایین آمدن قوای نوآوری از سوی مردم اشاره کرد.»
آغاز و پایان کتاب فرآیندی پیوسته و تکاملی دارد و مخاطبان در روندی داستان‌گونه از سرگذشت کیهان با نویسنده همراه خواهند شد؛ ایستگاه آغازین این سفر انفجار بیگ‌بنگ یعنی نقطه شروع دانش بشر بوده است و نویسنده در گام‌های بعدی نحوه شکل‌گیری کهکشان‌ها و منظومه شمسی را روایت می‌کند و در انتها چگونگی تشکیل حیات در سیاره زمین و موجودات زنده برای مخاطبان بیان می‌شود.
نویسنده در این‌باره معتقد است: «این اثر می‌تواند بیش از همه برای افرادی که به زیست‌شناسی علاقه‌مندند، جذابیت داشته باشد. البته شاید اهالی فیزیک هم فصول ابتدایی و انتهایی کتاب را بیشتر بپسندند، اما قطعا علاقه‌مندان به زیست‌شناسی فصول میانی که در رابطه با حیات است را بیشتر مورد توجه قرار خواهند داد.»
مروری بر فصل‌های کتاب
نویسنده در فصل اول کتاب از چگونگی تشکیل ماده، اتم‌ها و کهکشان‌ها سخن گفته و در فصل دوم به منظومه خورشیدی و جایگاه سیارات آن از جمله زمین پرداخته شده است. در فصل سوم نویسنده از سیاره مادریمان یعنی زمین سخن می‌گوید و برای مخاطبانش داستان چگونگی تشکیل حیات و به وجود آمدن جانداران زنده را بازگو می‌کند. فصل چهارم کتاب چگونگی جانداران و ویژگیهای کلی آن‌ها را ارائه می‌دهد.
اما شرح جانداری عجیب به نام انسان، از ابتدای پیدایش تا شرایط کنونی آن در بخش دوم کتاب آمده است و آخرین فصل کتاب درباره آینده دور کیهان ما و رویداد‌هایی است که احتمالا در جهان طبیعت رخ خواهد داد.
برگی از کتاب
در بخشی از کتاب می‌خوانید؛ «شواهد نشان می‌دهد که طبیعت برای رسیدن به بهترین حالت، آزمون و خطاهای پی در پی دارد. تقریبا همه موجودات در حالت تک بودن در معرض خطرات بیشتری هستند و قدرت کمتری در مبازره با خطرات یا نابودی دارند. سلول‌های یوکاریوتی در ابتدا تنها بودند و هرگونه تغییر در محیطشان روی سلولشان اثر می‌گذارد، به خاطر همین زندگی چند سلولی را انتخاب کردند و چند سلولی‌ها به وجود آمدند. در واقع چند سلولی‌ها شانس بیشتری برای بقا داشتند، در نتیجه تولید مثل‌هایشان بیشتر از تکی‌ها موفقیت‌آمیز بود و در انتخاب طبیعت برگزیده شدند. این انتخاب با کمک زمان و پیشرفت سیستم‌های انتقال پیام بین سلول‌های مختلف و یادگیری توانایی دریافت و پاسخگویی مناسب به پیام و محرک رخ داد و درواقع نقطه عطف چند سلولی‌ها و پیروزی‌شان آن‌جا بود.»
کتاب «جهان طبیعت از آغاز تا پایان» در 112 صفحه، به قیمت هجده‌هزار تومان از سوی انتشارات سبزان در قفسه علمی کتابفروشی‌ها نشست.
نظر شما