به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) کتاب «​گفتمان‌های جامعه ایرانی» با عنوان فرعی رساله‌ای در تجدید ساختارهای آگاهی و نظمِ معنایی در تاریخ معاصر جدیدترین اثری است که از رحیم محمدی جامعه‌شناس ایرانی منتشر شده است.

در بخشی از مقدمه‌ای که مولف بر این کتاب نگاشته می‌خوانیم: «امروزه مشکل ما این است که ما دیگر نمی‌توانیم ایران را به مثابه ایران‌زمین و ایرانشهر و مملکت و ممالک محروسه ایران و حتی کشور توضیح بدهیم. امروز این نام‌ها و توضیحات، تقریباً مساوی جهل به اکنونیّت و معاصرت ایران است. این مفاهیم برای زمانی مناسب بود که منجم‌اش کیهان را بر حسب هیئت بطلمیوسی توضیح می‌داد، و طبیب‌اش انسان را براساس مزاج‌های چهارگانه (گرمی، سردی، خشکی و تری) درمان می‌کرد، و رعیت و ادیب و مورخ و روحانی‌‌اش، حاکمان را دارای فرّه ایزدی و ظل‌الله و یدالله فی‌الارض می‌دانستند و مردم‌اش را نیز «بندگانِ سلطان» می‌شناختند.

ما امروز اگر ایران را به مثابه «جامعه» درک نکنیم، اساساً نمی‌توانیم اکنونیّت و معاصرت آن را، آنگونه که هست، بفهمیم و توضیح‌ دهیم، و راه بغرنج و طولانی که ایران در پانصد سال اَخیر طی کرده است و خود را از ظاهر تا باطن دگرگون کرده و در وضعیت کنونی قرار گرفته است، درک کنیم. امروز همه علوم اجتماعی و اقتصاد و سیاست و حقوق و فلسفه دانسته یا ندانسته به اعتبار اینکه ایرانْ جامعه است، می‌توانند آن را توصیف کنند و توضیح دهند. از اینرو ما از نام «جامعه ایرانی» استفاده می‌کنیم و این نام هم به اعتبار علم جامعه‌شناسی منطقی پیدا کرده است و امروز هیچ دانش و علمی نخواهد توانست به شناخت ایران نزدیک شود، مگر آنکه دانسته یا ندانسته «جامعه شدن ایران» را دریافته باشد.

اگر بخواهم این کتاب را در چند جمله‌ی کوتاه معرفی کنم؛ کوششی در اینجا آغاز شده است تا «زبان فارسی» و «گفتمان‌های معاصر» را راهی برای شناختِ «جامعه ایرانی» تبدیل کند و تحولات ایران را از طریق تحولات زبان فارسی و ظهور گفتمان‌های ایرانی توضیح دهد، این راهی مطمئن برای شناخت جامعه ایرانی و مسأله‌های بنیادین آن است. از اینرو در اینجا اندکی به بررسی «تاریخِ اجتماعیِ زبانِ فارسی» در ادوار قدیم و جدید پرداخته‌ام‌ و کوشیده‌ام تاریخ اجتماعی زبان فارسی را از موضع «پدیدارشناسی اجتماعی» مطرح نمایم. اما باید اعتراف کنم، چون مسأله اصلی من «تجدد ایرانی» است، بیشتر در اکنونیّت و معاصرت بحث کرده‌ام. از اینرو مباحث ادوار قبل، مقدماتی بودند تا مسأله گفتمان‌ها و تجدد ایرانی را طرح کنم و از نو بپرسم؛ تجدد ایرانی چیست؟ و زبان و آگاهی و فرهنگ و جهان‌بینی نو چگونه آغاز شد؟ و ساختارهای آگاهی و نظم‌ معنایی چگونه دگرگون و تجدید شدند؟ و نهادها و ساختارها و مناسبات و مؤسسات ایرانی چگونه وضع شهری مدرن پیدا کردند؟ و مهمتر اینکه انسانِ‌ ایرانی چگونه خود را تازه کرد؟ و ما امروز در کجا ایستاده‌ایم؟...»

کتاب «​گفتمان‌های جامعه ایرانی» با عنوان فرعی رساله‌ای در تجدید ساختارهای آگاهی و نظمِ معنایی در تاریخ معاصر نوشته رحیم محمدی با شمارگان هزار و 100 نسخه در 368 صفحه به بهای 44 هزار تومان از سوی انتشارات نقد فرهنگ به چاپ رسیده است.