از سویی باید توجه داشت کودکان به دلیل روحیه‌ای که دارند غالبا از شنیدن امر و نهی و آموزش‌های مستقیم گریزانند و در مقابل بایدها و نبایدها مقاومت می‌کنند. لذا آموزش مهارت‌های زندگی به کودکان باید به‌گونه‌ای باشد که آن‌ها احساس نکنند کاری به آن‌ها تحمیل شده است و مجبورند به‌رغم میل‌شان آن را انجام دهند.
بر این اساس والدین و مربیان می‌توانند با بهره‌گیری از کتاب‌های داستانی که به این موضوعات می‌پردازند و تاثیر شگرف دنیای قصه و خیال، مهارت‌های زندگی را با زبانی ساده و کودکانه به بچه‌ها بیاموزند و آن‌ها را به رعایت آداب و رفتار اجتماعی تشویق کنند.
مجموعه کتاب‌های تصویری «مهارت‌های زندگی» اثر استوارت جی. مورفی از آثاری است که می‌تواند در آموزش مهارت‌های زندگی به کودکان مفید باشد. مورفی متخصص یادگیری بصری و نویسنده و مشاور برنامه‌های آموزشی است. او فارغ‌التحصیل دانشگاه رودآیلند است و در شهر بوستون زندگی می‌کند و تا به حال جوایز متعددی برای نوشتن کتاب‌های مهارت‌های زندگی کسب کرده است.
مهم‌ترین حسن این مجموعه 13 جلدی، استفاده از تصاویر رنگی و جذاب است که از سوی تیم جونز نقاشی شده و کودکان را به ورق زدن کتاب و دنبال‌کردن داستان تشویق می‌کند. کودکان قبل از اینکه قادر به خواندن یا صحبت کردن باشند، می‌توانند اطلاعات تصویری را به راحتی تحلیل کنند و تصاویر این کتاب‌ها به گونه‌ای طراحی شده که اگر کودکی قادر به خواندن متن داستان نباشد، با دنبال کردن تصاویر می‌تواند داستانی در ذهن خود برایشان بسازد و به این ترتیب خلاقیت و قدرت تفکر کودک نیز تقویت می‌شود.
این کتاب‌ها به گونه‌ای طراحی شده است که در ابتدا توضیحی درباره شخصیت محوری داستان به مخاطب ارائه می‌شود تا او با تصویر ذهنی مناسبی شروع به خواندن داستان کند. در ادامه ماجرایی که برای این شخصیت رخ داده و آسیبی که در اثر نداشتن یکی از مهارت‌های لازم در زندگی به او وارد شده است، شرح داده می‌شود و در نهایت به صورت غیرمستقیم به کودک آموزش داده می‌شود که چگونه با داشتن یک مهارت اجتماعی و اخلاقی می‌تواند زندگی بهتر و شادتری داشته باشد.
چه کفش‌های مسخره‌ای!»، «کی چه کاره است؟»، «با هم قلعه می‌سازیم»، «دوست تازه چه خوبه!»، «ای وای، گم شدم!»، «لطفا، بگو لطفا!»، «باید تصمیم بگیری کامیل!»، «چی بخورم قوی بشم؟»، «به چپ، چپ! به راست، راست!»، «کره الاغ لجباز»، «تامی بی‌ترمز»، «نوشتن چه خوبه!» و «آلن تو می‌توانی!» عنوان‌های این مجموعه 13 جلدی است که با ترجمه سینا امینی از سوی بخش کودک و نوجوان انتشارات فنی ایران (کتاب‌های نردبان) منتشر شده است.
موضوع دیگری که در این مجموعه مورد توجه قرار گرفته مودب بودن است. کودک در کتاب «لطفا، بگو لطفا» می‌آموزد که بیان کلماتی مانند «لطفا»، «ممنون» و «خواهش می‌کنم» نشانه احترام و تحسین رفتار خوب دیگران است و آن‌ها با این روش می‌توانند با دیگران ارتباط بهتر و مثبتی برقرار کنند.
کنترل اضطراب، مهارتی احساسی است که کودکان باید بتوانند در هنگام تصمیم‌گیری، ارتباط با دیگران و پیش آمدن اتفاق‌های مختلف آن را انجام دهند و در این مواقع بدون استرس، تصمیم بگیرند و بدانند که می‌توانند در صورت نامناسب بودن تصمیمی که گرفته‌اند، آن را بدون اضطراب تغییر دهند. آموزش چگونگی کسب این مهارت در کتاب «باید تصمیم بگیری کامیل!» به کودکان آموزش داده می‌شود.
گاهی اوقات کودکان، وقتی ناراحت می‌شوند دست به سینه می‌ایستند، پاهایشان را به زمین می‌کوبند، اخم می‌کنند، بهانه گیر می‌شوند و به حرف والدینشان گوش نمی‌دهند و کلافه هستند. مورفی در کتاب «کره الاغ لجباز» به کودکان می‌آموزد که چگونه می‌توانند آرام باشند، نفس عمیق بکشند و درباره خواسته‌شان با والدینشان صحبت کنند.
بازی، از سرگرمی‌های مورد علاقه همه کودکان است اما اغلب آن‌ها نمی‌دانند که هنگام بازی کردن چگونه از خودشان مواظبت کنند و با احتیاط بازی نمی‌کنند و به خود و دیگران آسیب می‌رسانند. این کودکان با خواندن کتاب «تامی بی‌ترمز» می‌آموزند که موارد ایمنی را با رعایت قوانین زمین بازی، استفاده از عقل سلیم و احترام به دیگران، رعایت کنند.
اذیت و آزار یکدیگر موضوعی است که در ارتباطات اغلب بچه‌ها دیده می‌شود و گاهی سبب بروز کدورت بین بزرگسالان می‌شود. اما اگر کودکان بیاموزند که چگونه درمقابل قلدرها بایستند و در مقابل آزار و اذیت آن‌ها از خود محافظت کنند، میزان آسیب‌پذیری‌شان هم کاهش می‌یابد. مورفی در کتاب «چه کفش‌های مسخره‌ای!» به کودکان می‌آموزد که چطور جلوی زورگویی دیگران بایستند و نگذارند اذیتشان کنند.
مورفی در کتاب «چی بخوریم قوی بشیم؟» بر عادت‌های سالم که مهارت ایمنی و سلامتی است، تاکید می‌کند. داشتن عادت غذایی سالم و فعالیت بدنی به کودکان کمک می‌کند که عادت‌های سالم خود را پرورش دهند. این عادت‌ها در طول زندگی به آن‌ها کمک می‌کند زندگی بهتری داشته باشند. داشتن تناسب اندام و خوردن غذاهای مقوی و سالم، توانایی یادگیری بچه‌ها را افزایش می‌دهد. وقتی کودکان سالم باشند تمرکز بیشتری برای یادگیری دارند.
از دیگر مواردی که همیشه برای بزرگترها یک نگرانی عمده محسوب می‌شود گم شدن بچه‌هاست به همین دلیل آن‌ها را تا جایی که می‌شود کنار خود نگه می‌دارند تا گم نشوند اما این چاره کار نیست، کودکان باید بیاموزند هنگام گم شدن چه کار کنند. کتاب «ای وای، گم شدم!» به آن‌ها یاد می‌دهد هنگامی که گم شدند از دیگران کمک بگیرند.
بخش کودک و نوجوان انتشارات فنی ایران (کتاب‌های نردبان)، مجموعه «مهارت‌های زندگی» را با شمارگان 2000نسخه و قیمت 7هزارتومان برای هرجلد منتشر کرده است.
نظر شما