مدیر حوزههای علمیه سراسر کشور، با بیان اینکه شهید مطهری از قبل از انقلاب در امتداد علامه طباطبایی و امام راحل با مکاتب غرب و فلسفه معاصر به خوبی آشنا بود، ادامه داد: شهید مطهری به خوبی فلسفه هگل و کانت را میفهمید و درک میکرد و با تکیه بر علوم حوزوی در مکاتب غربی نیز به درجه بالای صاحبنظری رسید.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه شهید مطهری آشنا به زمان و جریان فکری و معرفتی معاصر بود، افزود: شهید مطهری، متکلمی بسیار قدرتمند، مدافع اسلام، نظریهساز و مولد اندیشهساز فعال و مهاجم تمدن نوین اسلام بود که در مقابل هجمههای غرب به خوبی ایستاد و به شبهات پاسخ قطعی میداد.
امام جمعه قم با بیان اینکه شهید مطهری به مخاطبین خاص و عام توجه ویژهای داشت، ادامه داد: در آثار استاد شهید، شاهد تنوع موضوعی و ورود شجاعانه هستیم، ایشان استادی توانمند، دارای هنرهای تدریسی، قلمی و دارای بیانی قوی، شیوا و جذاب بود که نقطه عطفی در ادبیات فارسی در حوزه به شمار میرود.
آیتالله اعرافی نگاه حداقلی و حاشیهای به اسلام را در مقابل نگاه تمدنی به اسلام عنوان کرد و افزود: باید به اسلام نگاهی تمدنی داشت که دارای جامعیت، ثبات و پاسخگویی به تحولات باشد، همانگونه که شهید مطهری معتقد بود که اسلام اندیشه تمدنی است و تمدن اسلام را تفسیر میکرد و همچنین همه تلاشش این بود این ویژگیها را در آثارش ارائه دهد.
وی با بیان اینکه روش شهید مطهری باید در آموزش و پرورش و حوزه علمیه مورد توجه ویژه قرار گیرد، افزود: این مفسر قرآن کریم با تکیه بر علوم حوزوی در مکاتب غربی به درجه بالای صاحبنظری رسید و پای انقلاب و نظریه تمدن نوین اسلام هم ایستاد تا اینکه شهید شد.
در آثار شهید مطهری، مقوله فرهنگ و تمدن به خوبی دیده میشود
در بخش دیگری از این مراسم، حجتالاسلام و المسلمین پارسانیا با اشاره به عناصر و ارزشهای تشکیل دهنده پدیدهها، گفت: تمدن با عناصر فرهنگ و جامعه مفهوم نزدیکی دارد و تمدن، سطح به بلوغ رسیده از فرهنگ است.
این استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه معانی هر تمدن در سه سطح مورد بررسی قرار میگیرد، ادامه داد: سطح اول مربوط به معنای توحیدی و نفسالامری تمدن است که مربوط به عالمان و متکلمان و فقیهان و حقوقدانان است؛ مثلا وقتی در مورد معانی حق و باطل صحبت میکنیم این مسئله پیش میآید که باور به توحید چه مسئله ای را در فرد ایجاد میکند و آیا این تمدن توحیدی است یا مشرکانه؟
پارسانیا سطح دوم معنا را نیز مورد توجه قرار داد و افزود: در سطح دوم معنا، سخن از این میگوییم که افراد توحید را پذیرفته باشند، یعنی معنا وارد ذهن و وجود انسان شده باشد، و براساس آن عمل میکند، زمانی سخن از معنای نفسالامری میکنیم و یه وقت دیگر نیز سخن از عمل و اعتقادات افراد میکنیم.
عضو هیات علمی دانشگاه باقرالعلوم (ع) ادامه داد: جهت سوم معنا، در رفتار انسان است که دارای ابعاد سیاسی، اقتصادی فرهنگی و اجتماعی است، لذا در اینجا بحث فرهنگ، قدرت و معرفت مطرح است که این هم مراحل خودش را دارد، بر این اساس جامعه تمدنی باید به صورت کامل، هر سه موضوع را باهم داشته باشد و اگر یک مورد نباشد، اختلال به وجود میآید و همه چیز از بین میرود.
این محقق با اشاره به فرایندی بودن فرهنگ و تمدن، گفت: این معنای سوم که فرهنگ است، در معنای دوم محقق میشود و بعد در درون فرد جوانه میزند و در مراحل بعدی وارد ارتباطات بشری و انسانی میشود و خطاب جهانی پیدا میکند و این فرایند تا تکامل، باید مسیری را طی کند که از اقتضائات فرهنگ به شمار میرود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه شهید مطهری در زمانی که فرهنگ و تمدن در نقطهای تاریک به سر میبرد، پا به عرصه وجود گذاشت، تصریح کرد: شهید مطهری نقش مهمی در فرهنگ و تمدن داشت، نسل طلبگی ایشان دورهای خاص بود چراکه زمانی طلبه شده بود که فردی وارد حوزه علمیه نمیشد و ایشان با همت به کارش ادامه داد و از اساتید قوی بهره برد.
این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: شهید مطهری با همه توانایی و جامعیت، جهان دوم معنا را که شخصیت او بود در درون خود محقق کرد و خود فرهنگ و تمدن شد. تحقق فرهنگ ناظر به شرایط و ظرفیتها است ولی شهید به تنهایی دارای همه این ظرفیتهای ناظر به فرهنگ بود و ایشان تنها نقش فرهنگی نداشت بلکه رویکرد تمدنی هم داشت.
وی با بیان اینکه شهید مطهری حسنهای از حسنات امام راحل است، گفت: در آثار شهید مطهری، مقوله فرهنگ و تمدن به خوبی دیده میشود، چراکه ایشان معتقد بود که اسلام دارای نگاه تمدنی دارد و از مفهوم اسلام به خوبی دفاع میکرد.
پارسانیا گفت: شهید تنها نقش تمدنی نداشت، بلکه به کار خودش توجه و جهت گیری تمدنی داشت. در هر زمان و مکانی و در هر سطحی، هر کاری که لازم بود را انجام میداد؛ باتوجه به این نظریه و رودیکرد هر کار شهید مطهری نشان میدهد که تمدن اسلامی با چه چیزی مواجه بوده است و بدین جهت میتوان تمام مسائل تمدن اسلامی را مشاهده کرد و با توجه به نگاه چندبعدی ایشان میشود همه مسائل فرهنگ و مسائل مرتبط با آن را یک جا در ایشان دید.
عضو هیات علمی دانشگاه باقرالعلوم (ع) ادامه داد: شهید مطهری داستان راستان برای کودکان، اصول روش رئالیسم برای مقابله با جبهه عظیم فلسفی رقیب و هم اسفار تدریس میکرد؛ با گروهای سیاسی ارتباط برقرار میکرد، خطابه سیاسی دارد و همه هستیاش را در خدمت امام راحل قرار داد.
بر اساس این گزارش، در پایان این مراسم، از حجج اسلام جمالی کیاسری، محمدتقی اعلی، مجید گنجی، یوسف معزز و فاطمه همرنگ به عنوان تدوینکنندگان پایاننامه مرتبط با شهید مطهری تقدیر و از سه اثر شهید مطهری با عناوین «فطرت در قرآن»، «اسلام و مسأله ملیت» و «تعلیقه علی الاسفار اربعه» رونمایی شد.
نظر شما