در کتاب «نفحات نفس» بررسی می شود؛
تبارشناسی جدید نفس، تنفس و ژستهای اخلاقی برگرفته از متون کهن ودایی هند
کتاب «نفحات نفس» از جهانی سخن میگوید که به دست فراموشی سپرده شده است؛ جهانی که در آن به دو عنصر از چهار عنصر اصلی بها داده شده است: یعنی عناصر آب و هوا.
هدف این اثر ارائه تبارشناسی جدید نفس، تنفس و ژستهای اخلاقی برگرفته از متون کهن ودایی هند و همچنین فلسفه شلینگ، فوئرباخ، مید، هایدگر، دریدا، لویناس و ایریگاره است. تلاش نویسنده این اثر، لنارت اشکوف، بر احیای فضای اخلاقی بین افراد است که ظاهرا تا حد زیادی در گردهمآیی روابط بینافردی نوین مغفول مانده و تقریبا به طور کلی بر مبادلات اقتصادی و اطلاعاتی مبتنی شده است نه چیز دیگری.
این کتاب از جهانی سخن میگوید که به دست فراموشی سپرده شده است؛ جهانی که در آن به دو عنصر از چهار عنصر اصلی بها داده شده است: یعنی عناصر آب و هوا. به استثنای شلینگ، که اصطلاح conspiratio (به معنای با هم نفس کشیدن) را در بطن هستیشناختی فلسفه دین خود قرار داد، درواقع فوئرباخ را باید آغازگر آموزه جدیدی در باب عناصر آب و هوا و پیوند آنها با فلسفه حساسیت اصیل خود دانست.
درواقع لنارت اشکوف با بهرهگیری از این تفکر عنصرمحور جدید کوشیده تا تفسیر خاصی از هایدگر و به اصطلاح فلسفه عناصر (خاک، آتش، آب و هوا) او ارائه کند و با کشف یک سطح عنصری باطنی و یا نهفته در تفکر هایدگر بر آن بوده تا او را از منظر تفسیر روشنگرانهاش از شعر هولدرلین معرفی کرده و قرابت او را به تفکر اسطورهشناختی ـ کیهان باستانی هندو ـ اروپاییها نشان دهد.
جواد طاهری هم در مقدمهاش برای کتاب نوشته است: «کتاب «نفحات نفس: بینافردیت، اخلاق و صلح» نوشته لنا اشکوف، فیلسوف و استاد اسلوونیایی، با تکیه بر دگردوستی، اخلاق و صلح در پی تبیین رویکردی نوین با بینافردیت است. نگارنده کوشیده تا با بهرهگیری از سنت دینی و فلسفی هند تغییرات و پیشرفتهایی را در مفاهیم مورد نظر در تفکر و فلسفه غرب ایجاد کرده و آن را از تسلیم بیچون و چرا در برابر مفاهیم یونانی به درآورد.
او بر این اساس یک ویژگی مشترک و حیاتبخش در میان انسانها یعنی تنفس را مورد تأمل قرار داده و به فلسفهها و اندیشههای وجودی (هایدگر) و نیز نگاشتههای ایریگاره، لویناس، فوئرباخ، شلینگ و دریدا نیز توجه میکند؛ هر چند همان گونه که خود در ضمن کتاب به آن اشاره کرده، رویکرد وی فارغ از تقسیمبندیهای متداول تحلیلی است؛ زیرا اهتمام وی به عنصری فراتر از آنها یعنی به منشاء رفتار اخلاقی از طریق محوریت بخشیدن به نفس یا تنفس است.
وی تعبیر عالم وسیط را برای اشاره به محل ظهور رفتار نیکو که منشاء اخلاق بینافردیت و محل تضارب آرا و افکار است، به کار میبرد. کتاب حاضر میتواند برای فیلسوفان علاقهمند به فلسفه بینافرهنگی و فلسفه دین تطبیقی و نیز فیلسوفان سیاست، علاقهمند به مباحث اخلاقی و نیز طرفداران برقراری صلح و نوعدوستی در میان ابنای بشر مفید باشد.
این کتاب میتواند برای خواننده فارسی نیز بسیار بااهمیت باشد. این اهمیت در رویکرد نوآورانه آن در مباحث بینافرهنگی نهفته است، به شیوهای که دیدگاههای فلسفی و دینی سنت غرب و شرق، با تکیه بر حقیقت مشترک نفس و تنفس در مجاورت یکدیگر قرارداده شدهاند. با این تبیین، رابطه خدا، انسان و جهان به شیوهای جذاب و نوآورانه تحلیل و تبیین میشوند.»
مترجم همچنبن پیشنهاد کرده از آنجایی که این اثر مباحث مختلفی از فیلسوفان و اندیشمندان مهم اروپایی را مورد تامیل قرار داده است، برای فهم بهتر مطالب؛ این آثار مطالعه شود: فلسفه قارهای، سایمون کریچلی، ترجمه خشایار دیهیمی، نشر ماهی، فلسفه قارهای و فلسفه دین، به ویراستاری مورنی جوی، ترجمه محمدابراهیم باسط، انتشارات کتاب طه، فلسفه قارهای و معنای زندگی، جولیان یانگ، ترجمه بهنام خداپناه، انتشارات حکمت، جنبش پدیدارشناسی: درآمدی تاریخی، هربرت اسپیلبرگ، ترجمه مسعود علیا، انتشارات مینوی خرد، فلسفه علوم اجتماعی قاره ای، ایون شرت، هادی جلیلی، نشر نی و دکارت تا دریدا: مروری بر فلسفه اروپایی، پیتر سجویک، ترجمه محمدرضا آخوندزاده، نشر نی.
در بخش سخن ناشر هم میخوانیم: «در سفر تکوین میخوانیم که خدا «نفس زندگی را در مجاری انسان دمید». برخی این نفس را به نفسی لطیفتر تبدیل کردند؛ یعنی نفس عشق، مراقبت، نجوا، با توجه به گوش سپردن به دیگری. بعید است که کسی از ما بر نفس (کشیدن) خویش درنگ کرده باشد. نفس (کشیدن) و سکوت، به عنوان نگهبانان فردیت ما، اهمیت والایی در نگهداری روابط بینافردی ما دارند.»
عناوین سرفصلهای کتاب هم عبارتند از: به سوی آیینهای عالم وسیطی در وداها، شلینگ، یا از ورطه اخلاق، یک شیوه جدید ژست (جی.اچ.مید)، آبدرمانی نفخهای» فوئرباخ، نفس هولدرلینی هایدگر، جوامع متنفس/ جوامع صلح و نفس سکوت.
لنارت اشکوف استاد فلسفه و رئیس موسسه مطالعاتی فلسفی دانشگاه پریمورسکای اسلوونی است. او دانشپژوه فولبرایت (دانشگاه استنفورد، به میزبانی ریچارد رورتی) و استاد مدعو دانشگاه ارفورت بوده است. علایق اصلی تحقیقاتی او عبارتند از اخلاق, پراگماتیسم آمریکایی، فلسفه لوس ایریگاره و فلسفه بینافرهنگی. او اوپانیشادهاییجورودایی را به زبان اسلوونی ترجمه کرد. اشکوف از سرویراستاران کتاب تنفس با ایریگاره بوده است و تکنگاری تغییرات پراگماتیستی در زندگی اخلاقی و بینافرهنگی در سالهای ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ از آثار اوست.
کتاب «نفحات نفس» با زیرعنوان بینافردیت، اخلاق و صلح نوشته لنارت اشکوف با ترجمه جواد طاهری در ۲۹۴ صفحه و به قیمت ۴۴۰۰۰ تومان توسط انتشارات کتاب طه منتشر شده است.
نظر شما