سعید عابدینی؛ رئیس هیات مدیره انجمن فرهنگی ناشران بین‌الملل در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، با بیان اینکه تشکیل گروه‌های انتشاراتی از سال 1998 به بعد متداول شده است، گفت: در این حوزه ناشرانی که توانایی بیشتری داشتند، ناشران کوچک‌تر اما با عملکرد خوب را خریداری کرده و به زیر مجموعه خود بردند تا فعالیت رسته‌ها و گروه‌های خود را توسعه دهند.
 
وی با اشاره به برخی از ناشران بزرگی که با یکدیگر ادغام شدند، افزود: نمونه این کار را در نشر تیلور اند فرانسیس آمریکا، سی آر سی پرس آمریکا، چرچیل لی ویسگون انگستان، مازبی آمریکا و ساندز انگلستان شاهد هستیم که با ناشران دیگر ادغام شدند و اکنون فعالیت خود را ادامه می‌دهند.
 
عابدینی ادامه داد: هر یک از این ناشران، در حوزه خود به عنوان یک غول بزرگ در نشر بین‌المللی بودند اما بعدها توسط ناشران بزرگ‌تر دیگر خریداری شده و بعد به صورت یکپارچه درآمدند.
 
وی با اشاره به مزایای این اقدام، توضیح داد: این موضوع به سیاست‌های کلان هر مجموعه کمک زیادی کرده است، اما باید بگویم این استراتژی یا ترفند در بازار نشر ایران جواب نمی‌دهد، زیرا اصولا ما نمی‌توانیم کار گروهی انجام بدهیم و بخشی از آن به نداشتن فرهنگ کار تیمی برمی‌گردد.
 
عابدینی با بیان اینکه برای اجرایی شدن این ایده یک‌سری ساختارها در صنعت نشر کشور ما باید تغییر کند، گفت: زمانی که از تغییر ساختار صحبت می‌شود مسائل مختلفی بیان می‌شود که باید روی جزء‌به‌جزء هر یک از آن‌ها کار کرد تا به نتیجه رسید.

این فعال حوزه نشر با بیان اینکه رعایت نشدن کپی‌رایت یکی از موانع تشکیل گروه‌های انتشاراتی در ایران است، افزود: به عنوان مثال یک کتاب با منبع خارجی توسط 20 ناشر و مترجم‌های مختلف در ایران چاپ می‌شود که کاری غیرحرفه‌ای در حوزه نشر به شمار می‌آید.
  
وی تاکید کرد: من چند سال قبل روی این پروژه کار کردم و شاهد بودم که به عنوان مثال در حوزه کتاب‌های علوم پایه و پزشکی 10 تا 16 ترجمه از یک کتاب‌ در بازار وجود داشت. نباید غافل باشیم که این موضوع یکی از ضعف‌های نشر بازار ایران است زیرا برخی ناشران برای سود و منفعت بیشتر و آمدزایی ترجیح می‌دهند به جای اینکه یک ترجمه خوب و قابل اعتماد چاپ کنند، به دنبال سود بیشتر از این بازار باشند.
 
تسخیر کتابفروشی‌ها با آثار بازاری
عابدینی همچنین درباره برخی ترجمه‌های بازاری این آثار، گفت: برخی از ناشران گاهی با استفاده از امکانات ترجمه گوگل کتاب ترجمه می‌کنند تا هم هزینه مترجم ندهند و هم اینکه ترجمه زودتری از بقیه ناشران به بازار بیاید. هدفشان هم سودآوری بیشتر است. معتقدم اگر این ساختار اصلاح نشود، عملا هیچ اتفاقی در بازار نشر ایران نخواهد افتاد.
 
وی افزود: برای ورود به بحث تشکیل موسسات گروهی نشر، در قدم اول باید روند ترجمه کتاب‌ها را در کشورمان اصلاح کنیم. متاسفانه استادان دانشگاه هم برای ترجمه یا حتی تالیف کتاب وقت نمی‌گذارند و کار را به دانشجویان می‌سپارند. ناشران هم هزینه‌ زیادی نمی‌کنند زیرا برای آن‌ها بازدهی مالی ندارد.
 
رئیس هیات مدیره انجمن فرهنگی ناشران بین‌الملل درباره ضعف آثار موجود در بازار کتاب ایران، گفت: در راسته کتابفروشان انقلاب به هر مغازه که می‌رویم خیلی سخت می‌توان عناوین خوب و قابل تامل را یافت. همه عناوین تکراری و مشابه است و می‌بینیم که از یک کتاب ترجمه‌های مختلفی توسط افراد مختلف و ناشران مختلف چاپ شده‌ است و در میان این آثار هم کمتر می‌توان منبعی را پیدا کرد که مورد تایید باشد.
 
وی تاکید کرد: معتقدم تا زمانی که این ساختار اصلاح نشود، نمی‌توان وضعیت نشر کشور را متحول کرد و به فکر کارهای بزرگ و ماندگار بود؛ کاری که ناشران خارجی و بین‌المللی طی سال‌ها قبل انجام دادند و توانستند رتبه علمی بالایی در دنیا کسب کنند.
 
مزایای یک اقدام جهانی
عابدینی همچنین درباره ورود همزمان چندین ناشر بین‌المللی به حوزه نشر، گفت: در برخی حوزه‌های کتاب‌های منبع و مرجع عناوین مشابه بسیاری توسط ناشران مختلف در دنیا منتشر می‌شوند، به عنوان مثال در حوزه پزشکی و بیماری‌های قلب ناشران مختلفی کتاب منتشر کنند که این آثار بر اساس دستاورد نویسندگان و استادان این حوزه است و هر کتاب دربردارنده نکته‌های تازه و ناب است.
 
وی با بیان اینکه این موضوع در ایران اجرایی نمی‌شود، افزود: زیرساخت این کار به صورت قانونی در کشور ما وجود ندارد و عملا برای تشکیل موسسات گروهی مشکلات زیادی وجود دارد زیرا حتی در ساده‌ترین بخش ترجمه یک کتاب و عرضه آن در بازار هم مشکل داریم.
 
عابدینی با اشاره به رغبت ناشران خارجی برای سرمایه‌گذاری در صنعت نشر ایران، گفت: در سال‌های گذشته نمونه‌هایی پیش آمد که برخی ناشران خارجی راغب بودند در نشر ایران مشارکت داشته باشند، اما وقتی می‌بینند کتابشان در ایران با یک سوم قیمتی که امروز در بازار عرضه می‌شود تولید می‌شود پشیمان می‌شوند.
 
وی درباره مزایای همکاری ناشران ایرانی با ناشران خارجی در قالب موسسات گروهی نشر نیز گفت: اگر چنین موضوعی در صنعت نشر کشور طرح شود، کتاب‌ها با کیفیت خیلی بهتر و سطح استانداردتری تولید می‌شوند، خواننده می‌تواند ترجمه خوب و مناسبی از کتاب‌ها را بخواند؛ به اضافه امکانات آنلاینی که ناشر می‌تواند در اختیار خواننده قرار دهد. اما ناشر خارجی وقتی می‌بیند کتابش در بازار ایران به راحتی کپی می‌شود عقب‌نشینی می‌کند.
 
تجربه‌ای در سوریه
رئیس هیات مدیره انجمن فرهنگی ناشران بین‌المللی با اشاره به همکاری ناشران کشور سوریه با ناشران معتبر جهانی، گفت: الان در کشور جنگ‌زده‌ای مثل سوریه این اتفاق رخ داده است؛ ناشران این کشور کتاب‌هایی در حوزه پزشکی تولید می‌کنند که مورد تایید و وثوق ناشر امریکایی است و  کتاب‌های دو زبانه‌ای که ناشر اصلی فرمت چاپ، کاغذ و استانداردهای آن را تایید می‌کند.
 
عابدینی افزود: ناشران سوری با چاپ این کتاب‌ها  علاوه بر اینکه در بازارهای جهانی حضور خواهند داشت، می‌توانند از این شراکت و همکاری سود ببرند.
 
وی افزود: متاسفانه در ایران چنین جریانی وجود ندارد و نمی‌شود با ایجاد مشارکت‌های اینچنینی، تازه‌های نشر جهان را با بهترین کیفیت و ترجمه به ایران آورد به کشور بیاوریم تا دانشجوی ما از جزوه‌خوانی دست بردارد و با کتاب‌خوانی آشنا شود.
 
عابدینی با بیان اینکه ناشران ما اغلب در این زمینه تفکر جهانی ندارند و این موضوع لطمات زیادی به صنعت نشر وارد کرده است، یادآور شد: ناشران ایرانی اغلب به دنبال سهم خود از بازار هستند و به همین دلیل به جای کارهای بین‌المللی به سراغ دانشجویانی می‌روند تا کتاب‌ها را ترجمه کند و در این میان باید گفت تا زمانی که دید بازاری در حوزه نشر وجود داشته باشد، ساختار تغییر نمی‌کند.