به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، فریار اخلاقی در نشست تخصصی «هفته پژوهش» هدف اصلی این گروه را مستندسازی، بررسی و پاسداری از میراث زبانی شفاهی ایران، مستندسازی گونه‌های زبانی در خطر ایران، تدوین واژه نامه‌های گویشی و... اعلام کرد.

مدیر گروه زبان و گویش رایج پژوهشکده زبان‌شناسی، کتیبه‌ها و متون پژوهشگاه افزود: پیشبرد طرح اطلس ملی زبانی ایران، تدوین واژه‌نامه توصیفی رده شناسی و... از فعالیت‌های عمده این گروه در سال پژوهشی 96-97 در قالب طرح‌های موظفی بوده است.

وی طرح ملی اطلس زبانی ایران را طرح کلان در دست انجام گروه زبان و گویش رایج دانست و تصریح کرد: این طرح که از سال 94 در دست برنامه‌ریزی و اجرا است مستندسازی، بررسی و ترسیم نقشه‌های زبانی رایانه‌ای گستره زبان‌های ایرانی و غیر ایرانی رایج در مرزهای جغرافیایی کشور ایران را در دستور کار دارد.

او در تشریح اقدامات صورت گرفته در فاز جدید اطلس زبانی ایران از سال گذشته تا کنون به تجمیع داده‌های گویشی دیجیتال شده و نمونه‌های آوانویسی شده و ایجاد بانک داده‌های گویشی طرح در پژوهشکده، برنامه‌ریزی در جهت تعامل با استان‌ها و هدایت اطلس‌های استانی اشاره کرد.

اخلاقی افزود: تکمیل و گردآوری نمونه‌های زبانی 240 آبادی شهرستان خرم آباد از استان لرستان و آغاز گردآوری نمونه‌ای زبانی 876 آبادی باقیمانده از شهرستان‌های الیگودرز، ازنا، درود، بروجرد و دوره، سلسله، دلفان، پلدختر، کوهدشت و رومشکان جهت تکمیل اطلس زبانی ایران و رایزنی با استان‌های هرمزگان، چهارمحال و بختیاری، البرز، تهران، مازندران، گلستان، آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی برای آغاز یا تکمیل گردآوری نمونه‌های زبانی در قالب گردآوری نمونه‌های زبانی از آبادی‌های کشور انجام شده است.

وی در ادامه به آوانویسی رایانه‌ای و تدوین اطلس‌های استانی اشاره کرد و صفحه نخست نرم‌افزار اطلس زبانی ایران، مربوط به فراخوانی یک گویش بر اساس تقسیمات جغرافیایی کشور و نام آبادی و صفحه‌ای از نرم افزاری که آوانویسی تفصیلی مصاحبه‌های زبانی در آن انجام می‌شود را نمایش داد.

بررسی مستندنگاری سکه‌های نویافته در گنجینه آبگینه
مهنار رحیمی‌فر، مدیر گروه متون و کتیبه‌های دوران اسلامی دیگر سخنران این نشست به ارایه گزارشی از فعالیت‌های صورت گرفته در این گروه پرداخت و بررسی کتیبه‌های فارسی جمهوری خودمختار نخجوان، شعر در بناهای تاریخی شهر اصفهان، مستندنگاری مهرهای کتیبه دار اسلامی، مستندنگاری کتیبه‌های خانقاه صفی علیشاه و... را از جمله طرح‌های موظفی خاتمه یافته این گروه اعلام کرد و به تشریح هر یک پرداخت.

او در تشریح سایر طرح‌های پژوهشی در حال انجام در این گروه به طرح «بررسی مستندنگاری سکه‌های نو یافته در گنجینه آبگینه، اصول و مبانی شناخت کتیبه‌های دوره اسلامی» اشاره کرد و گفت:
گنجینه میراث تهران در عملیات کشف و ضبط آثار تاریخی از قاچاقچیان، به مجموعه‌ای نفیس از سکه‌های دوران مختلف تاریخ ایران دست یافته است، این مجموعه ارزشمند حدود 4500 سکه ایرانی را در بردارد، که شامل سکه‌های پیش از اسلام و بعد اسلام می‌شود؛ از این مجموعه تعداد 400 سکه از دوره‌های تاریخی از قرون دوم تا دوازدهم جهت مطالعه و بررسی انتخاب شده‌اند.

وی هدف از این مطالعه را روشن ساختن موارد مهم تاریخی دانست که از بررسی سکه‌ها منتج می‌شود زیرا که سکه‌های سالم از منابع اولیه محسوب می‌شوند که شرایط سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، مذهبی، هنری و... عصر خود را بازگو می‌کنند.

مستندنگاری 90 درصد کتیبه‌های غیرمنقول
دیگر سخنران این نشست فریبا شریفیان، مدیر گروه زبان‌های باستانی و متون کهن به تشریح فعالیت‌های این گروه در پژوهشکده، زبان‌شناسی، کتیبه‌ها و متون پرداخت و فروپاشی شاهنشاهی ساسانی، مهاجرت پارسیان هند و پیوند آن با برخی متون حماسی آغاز اسلامی، دستور زبان آرامی باستان، گردآوری مجموعه مقالات همایش میراث زبانی، مستندنگاری کتیبه‌های هیروگلیف اورارتویی ایران و... را طرح‌های موظفی انجام شده این گروه در سال 96 اعلام کرد.

او در ادامه به طرح‌های پژوهشی در دست اقدام، مقالات علمی پژوهشی، مقالات همایش‌ها، کتاب‌های چاپ شده و... اشاره کرد و افزود: در سال 1388 طرح ملی اطلس کتیبه‌های ایران باستان به صورت سایت دو زبانه و برای جمع‌آوری اطلاعات کتیبه‌های منقول و غیر منقول استان‌ها طراحی شده است.

شریفیان اظهار داشت: اطلس کتیبه‌ها شامل کتیبه‌های غیرمنقول و کتیبه‌های منقول مشتمل بر مهر، گل، سکه، آجر نوشته، سفال نوشته و گل نوشته و... است و هم اکنون حدود 90درصد کتیبه‌های غیر منقول و درصد کمی از کتیبه‌های منقول مستندسازی و وارد سایت ساترا شده‌اند.

انجام 21 طرح موظفی در پژوهشکده زبان‌شناسی، کتیبه‌ها و متون
داریوش ذوالفقاری رییس پژوهشکده زبان‌شناسی، کتیبه‌ها و متون نیز در ادامه این نشست به ارایه گزارشی از فعالیت‌های این پژوهشکده پرداخت و گفت: این پژوهشکده، چاپ 16 کتاب، 21 طرح موظفی، 2 طرح امانی پیمانی، 16 مقاله علمی پژوهشی، 3 مقاله علمی ترویجی، 23 مقاله همایش، 11 چکیده مقاله همایش و برگزاری 1 کارگاه را در کارنامه سال پژوهشی 96-97دارد.

او در ادامه به برگزاری همایش و نشست‌های تخصصی همچون زبان مادری، خیام، عزیز خان مکری، آیین نکوداشت حافظ شیرازی، کارگاه کتیبه، سخنرانی میراث مشترک ایران و قفقاز، سخنرانی مشترک ایران و ایرستان و... اشاره کرد و گفت: کتاب‌های سکه‌های ساسانی همدان، کتیبه‌های هیروگلیف اورارتویی ایران، مسجد عتیق شیراز، نوروز نامه خیام و... تعدادی از کتاب‌های چاپ شده در این پژوهشکده هستند.

او راهنمای جغرافیای سنگ نوشته‌های پهلوی استان فارس، مجموعه مقالات گروه زبان و گویش رایج شماره 2، زبان آرامی باستان، کودک، استعاره و شناخت، شرح نصاب الصبیان مولانا یعقوب چرخی را از کتاب‌های آماده انتشار این پژوهشکده دانست.

در حاشیه این نشست باران ایشانی افوسی به نقالی و شاهنامه‌خوانی پرداخت.