به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، جلسه رونمایی از تازه‌ترین دفتر شعر ناهید کبیری با عنوان «بعد از ظهرهای و شانه و چتر» در شهر کتاب دانشگاه تهران برگزار شد.

در این نشست کامیار عابدی پژوهشگر و منتقد حوزه شعر معاصر و محمود معتقدی شاعر معاصر و منتقد به تحلیل و بررسی شعرهای ناهید کبیری پرداختند. در این جلسه جمعی از اهالی فرهنگ و ادبیات و هنرمندان تئاتر و سینما نیز حضور داشتند.

کامیار عابدی در این نشست با اشاره به تلفیق هنرمندانه رمانتیسم و مدرنیسم ادبی در شعر فروغ فرخزاد در آغاز دهه 1340، شاعران زن این دوره را به صورت نزدیک یا دور متاثر از این جریان دانست و گفت: هر چند از واقعه سیاهکل ( 1349) به بعد رمانتیسم فردی به طرف رمانتیسم اجتماعی تمایل پیدا کرد و این ویژگی در شعر خانم‌های شاعر هم نمونه‌ها و نمودهایی یافت؛ اما با دور شدن از فضای دهه‌های 1340-1350 شعر زنان هم دگرگونی‌های زیادی به خود پذیرفت.   

وی ادامه داد: شعرهای ناهید کبیری در این میان متعلق به نحله‌ای از شعر است که در آن منِ فردی و منِ اجتماعی اغلب پا به پای هم پیش می‌آید. او از آغاز دهه 1360 تا اواخر دهه 1390 ده دفتر شعر منتشر کرده است.

این منتقد ادبی با اشاره به تاثیر این شاعر از شاملو و فروغ گفت: کبیری در مقدمه گزینه اشعارش با عنوان «ضیافت شیشه و باران» (نشر پوینده 1394) از علاقه خاص خود به شاملو یاد کرده است که با توجه به شعر کبیری این نکته را باید تایید کرد که هر چند او به عنوان خانم شاعر در شعرهایش به زبان کهن نمای شاملو علاقه چندانی ندارد و صرفا محتوا و فضای شعر شاملو برایش موضوعیت پیدا می‌کند؛ اما با رجوع به شعرهای او درمی‌یابیم که کبیری هم از جهان شعر فروغ متاثر بوده و هم قلمرو شعر شاملو. 



وی با اشاره به چند شعر کتاب ادامه داد: «ما سرنوشت سوخته‌ی خود را امضا نمی‌کنیم»، «یک ستاره برای من کافی است. یک ستاره که  به من برای تحمل این شب سنگین به من دل بدهد»، «در عصر عشق‌های مصنوعی»، «آن روز که هنوز ایمان بود»، «تاریخ در انجمادِ بی زمانی‌اش/ دیروز‌های دور را دور می‌زند». در واقع رمانتیسم در شعرهای این شاعر تا مرز سمبولیسم پیش می‌آید.

این پژوهشگر و منتقد ادبی با اشاره به ویژگی‌های داستان‌نویسی این شاعر اظهار کرد: کبیری داستان‌نویس در شعرهایش هم حضور دارد و توجه او به روایت‌پردازی اندک نیست. استفاده از عبارت‌های مترادف نمونه‌ای دیگر از این تاثیر است. این شاعر به طبیعت نیز علاقه‌مند است اما هویت اصلی خودش را در چهارچوب شهر جست‌و‌جو می‌کند.

وی افزود: عناصر زیسته جغرافیای ایرانی در برخی از شعرهای این شاعر جای خود را به عناصر زیسته جغرافیای غرب می‌دهد که گویا بخشی از زندگی شاعر در چنین فضایی سپری شده است. تصور می‌کنم در کلیت در آخرین دفتر کبیری یعنی «بعد از ظهرهای عطر و شانه و چتر» (انتشارات نگاه، 1397) او به جریان غالب شعر امروز بسیار نزدیک‌تر شده باشد. این شاعر نه شاعر مخاطبان عام است نه مخاطبان خاص و مخاطبان او در حد میانه این دو قرار می‌گیرند.
 
عابدی در پایان صحبت‌هایش گفت: ناهید کبیری در چهار دهه شعرگویی‌اش (دهه‌های 1360 تا 1390) زیبایی‌ها، ظرافت‌ها و لحظه‌های شعری خود را به صورتی پیوسته با خوانندگانش تقسیم کرده است و من خواننده هم به او احترام می‌گذارم؛ چراکه شاعر شدن مهم است و شاعر ماندن مهم‌تر.
 
کبیری از گسست رابطه‌ها به شیوه‌هایی سمبولیک استفاده می‌کند
دومین سخنران این نشست محمود معتقدی شاعر معاصر و منتقد شعر بود. او صحبت‌های خود را این گونه آغاز کرد: ناهید کبیری شاعر، قصه‌نویس و مترجم در تازه‌ترین مجموعه شعرش با عنوان «بعدازظهرهای عطر و شانه و چتر» بار دیگر با تلفیقی از رئالیسم و منظری از رمانتیسم اجتماعی چشم‌اندازی از فضاهای سیال و لغزنده زندگی زنانه و اشیای پیرامون‌اش را به تجربه‌ای دیگر از سروده‌هایی تامل برانگیز به دنیای مخاطب نزدیک و نزدیک‌تر کرده است.

وی ادامه داد: شاعر در سایه روشن ظرفیت‌های شکل و معنا نوعی از آشنازدایی و تجسد بخشیدن به اشیاء را به میان می‌آورد. گویی همانا نوعی خم شدن شاعر به درون لحظه‌هایی از زندگی و در پی آن به طرح‌ها و فضاهایی از شعریت از منظر فردیت و بی‌قراری‌های زنانه خود و زمانی هم به تصویر بخشیدن واقعیت و خیال را در کنار هم به روایت می‌نشاند. زبان معترض و گاه عاطفی، همواره خبر از نوعی شکست و گریز را به صحنه می‌خواند.
 
این شاعر و منتقد ادبی درباره فضای شعرهای این شاعر گفت: ناهید کبیری از گسست رابطه‌ها به شیوه‌هایی سمبولیک و شاید هم کمی دور دست‌تر سخن می‌گوید. به گونه‌ای که به قول شاعر «این روح کلمات است که زیر دست و پاهامان زخمی می‌شوند.»  بی‌گمان چشم‌انداز ذهن و زبان شاعر همانا نشان دادن شکلی از رابطه‌های انسانی است که بطن زندگی را به تخیل نزدیک می‌کند.

وی افزود: رخداد اساسی در این مجموعه بی‌شک طرح روایت‌های شاعرانه با رنگ و بوی فردیتی خاص در برابر موقعیت‌های لغزنده و شاید هم ناگفته را می‌تواند در پی داشته باشد.

محمود معتقدی صحبت‌های خود را این گونه پایان داد: ‌ناهید کبیری شاعری است که مدام می‌نویسد و تجربه می‌کند و در حوزه‌ شعر دارای ویژ‌گی‌های فرمی و محتوایی است. او خوب به میدان آمده است.

پس از صحبت‌های محمود معتقدی، ‌ناهید کبیری ضمن تشکر از سخنرانان به حاضران خوشامد گفت و از ناشران خود مانند نشر ثالث، نگاه، پوینده، ابتکار نو، مروارید و دیگران به خاطر همراهی و حمایت از او و چاپ و انتشار آثارش در این سال‌های سخت سپاسگزاری کرد.

این شاعر در ادامه نشست گفت: ما با هم و همراه هم در این سال‌هایی که گذشت از موانع سانسور و ممیزی با همه دشواری‌هایش عبور کردیم و توانستیم به کار خود ادامه دهیم.

او سپس یکی از شعرهای دفتر تازه‌اش را برای حاضران خواند.
 
در ادامه کبیری از سیروس ابراهیم‌زاده، کارگردان و بازیگر تئاتر و سینما دعوت کرد که او هم با حاضران گفت‌و‌گویی داشته باشد. سیروس ابراهیم‌زاده به معرفی مجموعه شعر «کلمه به کلمه تا تو» را که سعید سعیدپور به انگلیسی ترجمه کرده و از سوی انتشارات «اچ اند اس مدیا» در لندن به چاپ رسیده است، پرداخت و شعری را از این کتاب به زبان انگلیسی قرائت کرد.

این جلسه با آیین امضای کتاب از سوی شاعر آثار به پایان رسید.