در نشست رونمایی از رمان «تیراندازی در باک هد» مطرح شد:
آنچه ادبیات را میسازد در فردیت نویسنده قابل یافتن است
آیین رونمایی رمان «تیراندازی در باک هد» تازهترین اثر ناهید کبیری در حضور اهالی هنر و فرهنگ در موسسه سکو به بازگویی ارزشهای ادبیات و مواجهه آن با خصوصیات امروز همراه بود.
در ادامه این نشست، هنگامه آشوری نیز مقالهای را که درباره این رمان نوشته بود قرائت کرد.
او در بخشی از سخنانش اشاره کرد: من متعلق به نسلی هستم که معتقد بودند جریان رمان را باید تاریخ و جریانهای اجتماعی تعیین کند و نه روانشناسی و بحرانهای خصوصی. در این رهگذر نسل من متوجه شد که حقیقت تاریخ ممکن است حقیقت آثار ادبی را تحتالشعاع قرار دهد.
او گفت: ادبیات قطعا باید در محدوده معینی قدم بردارد اما مساله این است که مرزهایی که افراد تعیین میکنند به قدری تنگ است که آزادی ادبیات را برای رسیدن به آنچه میتواند باشد محدود میکند. آنچه ادبیات را میسازد در درون فردیت و صدای نویسنده قابل یافتن است. شغل اول نویسنده داشتن عقیده نیست بلکه گفتن حقیقت و امتناع از همدستی در دروغ است؛ زیرا کار نویسنده فقط توصیف نیست و در بسیاری از مواقع تجویز است.
این استاد ادبیات دانشگاه توضیح داد: بخشی از مسئولیت ادبیات نشان دادن ارزش ناهمگونیهاست. این موارد به ما گوشزد میکنند که فراتر از حقیقت و فراتر از تاریخ نیز چیزهایی وجود دارد. ادبیات درواقع هیچ معنای قطعی و هیچ ایستگاهی ندارد ولی هرگز ایست نمیکند. ادبیات به گونهای شگفت بیخانه و آزاد است. ادبیات به خانه برنمیگردد و من این آزادی را ستایش میکنم.
او گفت: همه اینها را گفتم تا توضیح دهم که رمان «تیراندازی در باک هد» دارای همین آزادی است که مطلوب من است. داستان ساده به نظر میرسد و درباره احساسات و عواطف درونی یک زن است. ولی درواقع ماهیت آن خلق دوباره تجربههاست. داستان با روانی و صراحت قلم آغاز میشود، یعنی شیوه براعت استهلال. البته شفافیت به تنهایی هنر محسوب نمیشود. نویسنده این کتاب درک متعالی و قوامیافتهای از ساختار دارد.
این منتقد همچنین گفت: آنچه باعث میشود داستان در ذهن خواننده باقی بماند صراحت بیان و شفافیتها نیست، بلکه ساختار به هم پیوسته و غنای مضمونی آن است. یکی از عناصر مهم داستان، زمان است و از همان ابتدا داستان با اصطلاحاتی که نشانی از زمان دارد، آغاز میشود.
آشوری گفت: عنصر مهم دیگر مکان است. هر مکان زبان خودش را دارد. نه تنها در زبان و لهجه، بلکه در همه اشیا و گیاهان و بادها و کوهها و رودها و ... این عناصر میتوانند ما را به موقعیتی ببرند که هیچوقت آن را تجربه نکردهایم.
او گفت: کاربرد درست زمان و مکان سبک خاص نویسنده را ایجاد کرده که نشان از خلاقیت نویسنده دارد. از دیگر ویژگیها این اثر شخصیتهای رمان هستند. شخصیت اصلی که راوی است دچار نوعی ترس است. ترسی که یکی از ویژگیهای تفکر معاصر است، یعنی پی بردن به محدودیتهای عظیم ذهن بشر. مرگ یکی دیگر از المانهای مهم داستان است که در جای جای داستان حضور دارد؛ همه اینها تلنگری است بر تفکر بودن یا نبودن. معتقدم ادبیات در حقیقت جشن است و برکت.
در ادامه این مراسم ناهید کبیری تکههایی از رمان خود را با همراهی گروه موسیقی برای مخاطبان خواند.
در این مراسم همچنین نویسنده رمان «تیراندازی در باک هد» را برای علاقهمندان امضا کرد.
نظر شما