به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، به نقل از روابط عمومی بنیاد شعر و ادبیات داستانی، در نخستین مجمع انجمن‌های ادبی ایران، سیدعباس صالحی در سخنانی ضمن مغتنم شمردن فرصت حضور در جمع دبیران انجمن‌های ادبی اظهار داشت: انجمن‌های ادبی یکی از قدیمی‌ترین نهادهای مدنی کشورند که به لحاظ تاریخی جایگاه مهمی دارند. انجمن‌های ادبی از دیرباز پاسدار ادبیات و زبان فارسی بوده‌اند و ما امروز در آموزش و پژوهش زبان و ادبیات فارسی، وامدار انجمن‌های ادبی هستیم.

دکتر صالحی با اشاره به اهمیت مساله‌ انجمن‌های ادبی خاطرنشان کرد: از زمانی که در معاونت فرهنگی بودم، اعتقاد داشتم انجمن‌های ادبی به‌عنوان یک میراث کهن می‌توانند حضوری پرنشاط و موثر در فضای ادبیات کشور داشته باشند. اما از همان دوران به دلیل فقدان ساز و کاری برای ارتباط با انجمن‌ها و محافل ادبی، آنچنان که شایسته است، از آن بهره نمی‌بردیم.


وزیر ارشاد با تاکید بر اینکه برای شکل‌دهی ارتباط با انجمن‌های ادبی شیوه‌های مختلفی بررسی شده، گفت: قالب‌های مختلفی را برای ارتباط با انجمن‌های ادبی در سراسر کشور بررسی کردیم. از جمله رفتار آمرانه، که ما به آن‌ها مجوز بدهیم و آن‌ها تحت حاکمیت دولتی قرار بگیرند. این راه اگرچه انجمن‌های ادبی را انسجام‌بخشی می‌کرد، اما کارایی انجمن‌های ادبی را که یک نهاد اجتماعی و مدنی بودند، به مخاطره می‌انداخت.

صالحی افزود: در مسیری که برای شکل‌گیری و قوام انجمن‌های ادبی طی شده است، در گام اول جایزه‌ی بهار متولد شد. این که ما از طریق جایزه‌ی بهار،‌ با همه‌ی انجمن‌ها در ارتباط باشیم و انجمن‌های خلاق با ایده‌های نو را در یک حلقه‌ی ارتباطی قرار دهیم. این گام، فرصتی را برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی فراهم کرد تا در این دوره‌ها ارتباط روشن‌تری با انجمن‌های ادبی برقرار کند و از وضعیت فعالیت آن‌ها ارزیابی داشته باشد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: در گام دوم به نظر آمد که برای شکل‌گیری انجمن‌ها و قوام آن‌ها از اعتبار پیشکسوتان استفاده کنیم. وزارت فرهنگ و ارشاد و بنیاد شعر و ادبیات داستانی نقش میزبانی و مکان‌یابی را برای کنار هم قرار دادن پیش‌قراولان انجمن‌های ادبی داشتند تا فرصت آن مهیا شود که کارگروه امور انجمن‌های ادبی تشکیل شود. حاصل این فرآیند، شیوه‌نامه کارگروه انجمن‌های ادبی بوده است.

وی درباره‌ی انتخاب دبیر انجمن‌های ادبی نیز خاطرنشان کرد:‌ گام سوم در آنچه که در این مسیر شکل گرفت، انتخاب فردی به عنوان دبیر انجمن‌های ادبی بود. وظیفه‌ی اصلی دبیر انجمن این است که زمینه‌ها را برای شکل گرفتن خانه‌ی انجمن‌های ادبی مساعد سازد و در جهت راه‌اندازی خانه‌ی انجمن‌های ادبی فرصت‌سازی کند.

دکترصالحی افزود: عملا با طی این مسیر، انجمن‌های ادبی در فضای شکل‌گیری نهادی فراگیر و موثر قرار می‌گیرند، البته هنوز کار به پایان نرسیده و گام‌هایی بزرگ و جدی باقی است.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با توجه به ثبت نام بیش از ۶۰۰ انجمن و حضور بیش از ۳۰۰ انجمن در این دوره از جشنواره انجمن‌های ادبی تصریح کرد: زمانی که وارد معاونت فرهنگی وزارت ارشاد شدم، دیدم سینما، تئاتر، موسیقی و… انجمن‌هایی دارند که بتوانند بحث‌هایشان را در آنجا مطرح کننند،‌ اما ادبیات که جوهره‌ی اصلی فرهنگ ماست، این فضا را و انجمن را در این سطح نداشت. الان با توجه به انجمن‌های ادبی در مسیر تحقق راه‌اندازی انجمنی برای انجمن‌های ادبی نزدیک شده‌ایم.

وی گفت: حالا دیگر با انتخاب دبیران استانی و دبیرمجمع عمومی می‌شود امیدوارانه‌تر به شکل‌گیری خانه‌ی انجمن‌های ادبی فکر کرد تا کار انجمن‌های ادبی با سرعت بهتری پیش برود.

صالحی افزود: به دو نکته باور دارم؛ اول آن که دولت‌ها نمی‌توانند تصدی‌گر فرهنگ باشند. دولت‌ها می‌آیند و می‌روند اما جوهر ادبیات را مردم حفظ کرده‌اند. در واقع انجمن‌های ادبی حافظ اصلی گوهر ادبیات بوده‌اند. نکته‌ی دوم آنکه فرهنگ این سرزمین را پایتخت حفظ نکرده است. همه‌ی ملت در اقصا نقاط کشور فرهنگ کشور را حفظ کرده‌اند. باید پیش‌قراولی استان‌ها و شهرستان‌ها دیده شود. شکل‌گیری مجمع‌های استانی به این اتفاق‌ها کمک می‌کند. بخاطر آنچه که در حال شکل‌گیری خوشحال هستیم و البته به آینده نیز امیدواریم.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی واگذاری فرهنگ به مردم را از جمله رخدادهای ماندگار دانست و ادامه داد: فکر می‌کنیم آنچه را که خانه‌تکانی کنیم و به مردم واگذار کنیم، ماندگار خواهد شد. وزارت ارشاد باید توجه کند این خانه‌تکانی آبادانی ایران است. هرچه خودمان را از کارها دور کنیم و کارها را به مردم واگذار کنیم، امور بهتر پیش خواهد رفت.

وی در پایان با اشاره به این نکته که نهادهای مدنی باید مدنی بمانند گفت: اگر نهادهای مدنی به مرور به دولت وابستگی داشته باشند،‌ دیگر هویت مدنی نخواهند داشت. خانه‌ی انجمن‌های ادبی را باید با همین نگاه شکل داد. یعنی دولت از آن حمایت کند،‌ اما همه‌چیز دولت نیست. پایگاه اصلی مردم هستند.

گفتنی است پیش از سخنان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، نمایندگان انجمن‌های ادبی استان‌های سراسر کشور در سخنانی با وزیر، مسائل و مشکلات و دغدغه‌های خود را از انجمن‌های ادبی استان‌های خود مطرح کردند.