خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) لباس یکی از مهمترین شاخصه‌های فرهنگی جوامع مختلف است که به تدریج با صنعتی شدن جوامع و شیوه‌های تولید، تغییرات فرم پوشاک تحت تاثیر مد قرارگرفته و تصمیم‌گیری برای لباس در مراکز مد انجام می‌گیرد. درواقع مد با تکیه بر ذوق زیباشناختی و استفاده از تمایل طبیعی بشر به تنوع و تحول، ‌چرخه تولید لباس را همواره پویا نگاه می‌دارد. بر این اساس مد و لباس یکی از مهمترین بسترهای طراحی گرافیک و دیزاین در دنیا محسوب می‌شود، هر ساله کتاب‌ها و ژورنال‌های بسیاری در دنیا در این رابطه منتشر می‌شود. در ایران نیز آثاری در این حوزه تالیف و ترجمه شده است که از جمله آن‌ها می‌توان به کتاب‌های‌ «استایلینگ؛ ایجاد یک استایل، مد یا تصویر» نوشته ژاکلین مک اسی و کلر باکلی و «تصویرسازی مد و لباس مردان» نوشته چیدی وین اشاره کرد که به تازگی با ترجمه ملیحه ملایی از سوی موسسه انتشاراتی جمال هنر منتشر شده‌ است. به این بهانه گفت‌وگویی داشتیم با مترجم این آثار که در ادامه می‌خوانید.
 
چطور شد که به حوزه ترجمه روی آوردید و کتاب «استایلینگ؛ ایجاد یک استایل، مد یا تصویر» را ترجمه کردید؟
کار ترجمه را با ترجمه مقالاتی در زمینه­‌های گوناگون آغاز کردم. در اواخر دوران تحصیل در مقطع کارشناسی رشته­ مترجمی زبان انگلیسی و پس از آنکه تا حدی خود را به عنوان مترجم مقالات علمی پذیرفتم، تصمیم گرفتم تا کتابی ترجمه کنم. آن زمان تنها به این مسئله فکر می­‌کردم که اگر کسی از من بپرسد که با تحصیل در این رشته به چه چیزی دست یافتی، آن کتاب را در پاسخ به این پرسش نشان دهم، اما از آنجایی‌­که گذر زمان افکار انسان را تغییر می‌دهد، دریافتم که کتاب یکی از ابزارهای ماندگاری انسان است- البته کتابی که حرفی برای گفتن داشته باشد- و ترجمه به عنوان یکی از ابزارهای محسوب می­‌شود که بر فرهنگ یک کشور تاثیرگذار است؛ همان­ طور که «آنتونی برجس» می‌گوید: «ترجمه تنها به کلمات محدود نمی­شود، بلکه یک فرهنگ را آشکار و مشخص می­‌سازد.» به یکی از کتابفروشی‌­های بزرگ تهران مراجعه کردم تا کتاب مناسبی پیدا کنم، اما هیچ کتابی توجه مرا جلب نکرد. تا اینکه سال 1393 الناز حدیدی، یکی از استادان رشته طراحی پارچه و لباس، که ویراستاری علمی اولین کتابم یعنی «استایلینگ» نوشته­ ژاکلین مک اسی و کلر باکلی را به عهده داشت، به من پیشنهاد داد تا این کتاب را ترجمه کنم. او اصل کتاب را در اختیار من قرار دارد و در مدت دو تا سه ماه ترجمه آن را به اتمام رساندم. البته من در دوران دبیرستان در رشته­ گرافیک تحصیل کردم و خواهرم در رشته طراحی پارچه و لباس در مقطع کارشناسی تحصیل کرده است. و این مسائل جسارت بیشتری به من می­‌دادند تا ترجمه کتاب‌های این رشته را آغاز و دنبال کنم چرا که خود با بسیاری از اصطلاحات هنری آشنایی داشتم و خواهرم نیز می­‌توانست در انتخاب اصطلاحات مخصوص رشته­ «طراحی و پارچه لباس» به من کمک کند. پس از اتمام ترجمه، با دو ناشر صحبت کردم، اما توافقی حاصل نشد. چندین ماه صبر کردم و منتظر بودم تا شرایط بهتری برای چاپ کتاب فراهم شود. بهار سال 1394 برحسب اتفاق مطلبی از موسسه­ انتشاراتی «جمال هنر» ناشر تخصصی هنر در کانال این موسسه مشاهده کردم که از نویسندگان یا مترجمان در این زمینه دعوت به همکاری کردند. با مسئولین این موسسه تماس گرفتم و در نهایت اولین کتابم در سال 1396 منتشر شد.
 
در کتاب «استایلینگ؛ ایجاد یک استایل، مد یا تصویر» به چه مباحثی پرداخته شده است؟
در این کتاب تفاوت‌های بین استایلینگ، سرمقالات، تجاری و انواع مهارت‌های مورد نیاز برای این شغل به تفصیل شرح داده شده است. همچنین فرآیند عکس‌برداری مرحله به مرحله طبقه‌بندی شده و آماده‌سازی و ویرایش لباس‌ها و فرآیند پس از تولید توضیح داده شده است. همچنین تصاویر مرتبط با استایلینک نیز به خوبی نمایش داده شده است. همچنین به جنبه‌های مختلف استایلینگ، مانند استایلینگ برای اشخاص، استایلینگ نشریات مد، استایلینگ تبلیغاتی و استایلینگ اشیا مورد بررسی قرار گرفته و شیوه‌های الهام گرفتن از کانسپت انتخاب مدل‌ها، روش‌های تهیه لباس‌ها برای عکاسی و برنامه‌ریزی برای تولید به بهترین نحو توضیح داده شده است تا خواننده با فضایی متفاوت از کار طراحی لباس و دنیای مد آشنا کند.
 
در همین سال کتاب «تصویرسازی مد و لباس مردان» نیز با ترجمه شما منتشر شد، چطور شد که این کتاب را ترجمه کردید؟
در همان سال، سرپرستان موسسه جمال هنر، به من پیشنهاد دادند تا کتاب «تصویرسازی مد و لباس مردان» نوشته­ چیدی وین را ترجمه کنم و مرضیه هاتف جلیل، استاد دانشگاه، مسئولیت ویراستاری این کتاب و دو کتاب بعدی بنده را به عهده داشت.
چیدی وین نویسنده کتاب «تصویرسازی مد و لباس مردان» از نویسندگانی است که آثار زیادی در حوزه طراحی و مد منتشر کرده است، این کتاب را در مقایسه با سایر آثار او چگونه ارزیابی می‌کنید؟
کتاب «تصویرسازی مد و لباس مردان» در سال 2008 در آمریکا منتشر شد. چیدی وین، هنرمند و تصویرگر اسپانیایی است که در شهر بارسلونا فعالیت می­‌کند و آثار او اغلب درباره­ طراحی و مد هستند. او آثار خود را با مداد، آبرنگ، جوهر و اکریلیک و به صورت دستی خلق می‌­کند. این کتاب یکی از بهترین آثار چیدی وین است و مراحل مختلف طراحی پوشاک مردان از فیگور اولیه تا رنگ­‌آمیزی نهایی را به مخاطبان آموزش می­‌دهد. به نظر من این کتاب در عین سادگی مطالب مختصر و مفیدی را در اختیار خوانندگان قرار می‌­دهد.
 
مخاطبان این کتاب چه افرادی هستند؟
مخاطبان اصلی این کتاب، دانشجویان و استادان رشته­ طراحی پارچه و لباس و طراحان لباس هستند که می­‌توانند برای رفع مشکلات خود به‌­ویژه هنگامی طراحی و تصویرسازی پوشاک مردان از آن­ استفاده کنند.
 
وضعیت ترجمه کتاب‌های حوزه مد و لباس در ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در کشور ما، آثار متعدد و بسیار خوبی در این رشته منتشر شده‌­اند، اما بدیهی است پایانی برای علم وجود ندارد. پس هر تعداد کتابی که در این زمینه نوشته، ترجمه یا چاپ شود، برای گروهی از افراد کاربرد خواهد داشت. بهتر است کتاب­‌هایی را انتخاب کنیم که مخاطبان بیشتری دارند و کمتر به آن­ها پرداخته شده­ است، لذا ما نیز چنین تصمیمی اتخاذ کرده‌­ایم تا مطالب متنوع­‌تر در قالب کتاب‌­های گوناگون در اختیار مخاطبان این رشته قرار گیرد. اما ظاهرا ترجمه وضعیت خوبی ندارد و کارهای خوبی ترجمه نمی‌شود و مترجمان هم چون مشکلات مالی دارند، ناراضی هستند و هزینه کمی برای ترجمه به مترجمان پرداخت می‌شود.
 
استقبال مخاطبان از این آثار چگونه است؟
تا جایی که اطلاع دارم استقبال مخاطبان خوب است چون کتاب‌ها تخصصی هستند و قشر خاصی مانند دانشجویان، استادان طراحی پارچه و لباس، طراحان و افرادی که در این زمینه فعالیت دارند، از این آثار استفاده می‌کنند و مخصوصا اینکه بعدا به عنوان منابع درسی در دانشگاه‌ها استفاده خواهد شود.
 
در حال حاضر کتاب‌های دیگری هم در دست ترجمه دارید؟
هم­‌اکنون، دو کتاب دیگر در زمینه طراحی پارچه و لباس در دست چاپ دارم که به‌زودی منتشر می­‌شوند. یکی از آن­ها درباره خصوصیات پارچه­‌های مختلف است و دیگری به مبحث سایزبندی الگو می‌­پردازد که باز هم مخاطبان اصلی این کتاب­‌ها، دانشجویان و استادان رشته­ طراحی پارچه و لباس، طراحان و الگوسازان لباس و سایر هنرمندانی هستند که در این زمینه فعالیت می­‌کنند. تصمیم دارم تا در کنار تدریس که حرفه و علاقه دیگر من است، کار ترجمه به‌­خصوص ترجمه کتاب را ادامه دهم. به شدت اعتقاد دارم که باید علم خود هرچند اندک را به دیگران بیاموزم و به این ترتیب از طریق تدریس زبانی دیگر به دانش­‌آموزان و ترجمه کتاب­‌های انگلیسی می‌­توانم به هدف خود، یعنی اشاعه­ علم و دانش نزدیک شوم. در حال حاضر که دانشجوی ترم آخر مقطع کارشناسی ارشد رشته مترجمی هستم، اغلب به این مسئله فکر می­‌کنم که تا چند سال آینده به قدری در ترجمه کتاب­‌های این رشته مهارت کسب کنم، که بتوانم با سرعت و البته کیفیت بهتری کتاب­‌های این رشته را ترجمه کنم و در اختیار علاقه­‌مندان و دانشجویان قرار دهم.