شایسته تقدیر جایزه کتاب سال در گفتوگو با ایبنا:
برگزاری جایزه کتاب سال نوعی تشویق برای نویسندگان جوان است
علاءالدین طباطبایی نویسنده، مترجم گفت: جایزه کتاب سال بسیار مهم و مفید است و بدون شک میتواند تاثیر مثبتی داشته باشد. یک نوع تشویق برای افرادی که کار میکنند و به خصوص جوانان است، از هر دو جنبه کیفی و کمی میتواند مفید باشد، یعنی هم میتواند افراد بیشتری را تشویق کند که کتاب بنویسند یا ترجمه کنند و هم در کیفیت آن تاثیر دارد.
طباطبایی با بیان اینکه نگارش این کتاب هشت سال طول کشید، افزود: طی این مدت تقریبا تمام کتابهای دستور موجود را مرور کردم، مقالههایی که در حوزه زبانشناسی و درباره دستور زبان فارسی نوشته شده را خواندم، مدخلهایی که مناسب دیدم را انتخاب کردم و با زبان خودم و شرحی که آوردم، به طوری که برای عموم قابل فهم باشد آنها را شرح دادم.
وی درباره جایزه کتاب سال اظهار کرد: این جایزه مهم و مفید است و بدون شک تاثیر مثبتی میتواند داشته باشد. به هر حال یک نوع تشویق برای افرادی که کار میکنند و به خصوص برای جوانان است. این جایزه میتواند از هر دو جنبه کیفی و کمی مفید باشد، یعنی هم میتواند افراد بیشتری را تشویق کند که کتاب بنویسند یا ترجمه کنند و هم در کیفیت آن تاثیر دارد چون افراد اگر ببینند، در صورتی که برای کتابشان زحمت بکشند، خوب تحقیق کنند و کتاب خوبی بنویسند مورد توجه جامعه قرار میگیرند و جامعه به گونهای از آنها تقدیر میکند، به نوشتن کتاب با کیفیت تشویق میشوند.
طباطبایی در دلیل برگزیده شدن این کتاب در این دوره جایزه کتاب سال اظهار کرد: نمونه این کتاب در زبان فارسی وجود ندارد، چون این کتاب فقط یک فرهنگ ساده درسی نیست، برای هر مدخل شرح کامل داده شده و در پایان هر مدخل هم اسامی تمام منابع استفاده شده را آوردهام. این طور کتب در زبان فارسی و در حوزه دستور زبان و حتی در زبانهای غربی هم با این کیفیت که برای هر مدخل به تفصیل صحبت شود، وجود ندارد.
وی ادامه داد: البته کتابهای فرهنگی وجود دارد که توضیحات مختصری دارند ولی در این کتاب به تفصیل گفته شده، نظرات مختلف آورده شده و بعضی وقتها نقد صورت گرفته است، همچنین در بعضی موارد هم مدخلهایی را که هیچ جا کار نشده و به درد توصیف دستور زبان و به توصیف زبان فارسی از دیدگاه دستور میخورد، ذکر کردم. مثلا یک خصوصیتی که کتاب من دارد، این است که در آن فرایندهای واژهسازی فارسی را به تفصیل وصف کردهام و تقریبا میتوان گفت که همه فرایندهای واژهسازی فارسی، اعم از ترکیب و انشقاق را آوردهام، به دلیل اینکه امروز واژهسازی خیلی مورد نیاز زبان فارسی است و فقط مورد نیاز و علاقه کسانی که با دستور زبان فارسی سرو کار دارند، نیست، بلکه بسیاری از کسانی که در حوزههای مختلف کار میکنند، تخصصهای مختلف دارند و صرفا زبانشناس و دستوردان نیستند هم گاهی برایشان پیش میآید یا بنا بر ضرورت مجبور واژهگزینی و واژهسازی هستند، بنابراین من فرایند واژهسازی فارسی را تشریح کردم که این کار به ترتیب حروف الفبا صورت گرفته و هر کدام به تفصیل شرح شده است.
عضو فرهنگستان ادب و زبان فارسی درباره مخاطبان کتاب «فرهنگ توصیفی دستور زبان فارسی» اظهار کرد: من در این کتاب مخاطب را طیف وسیعی در نظر گرفتهام، از دانشآموزان دبیرستان گرفته تا دبیرهای دستور زبان و همه کسانی که به دستور زبان علاقه دارند که شامل زبانشناسان هم میشود، چون فقط کتابهای دستور زبان را بررسی نکردم، بلکه مقالههایی که در حوزه زبانشناسی، درباره دستور زبان نوشته را نیز بررسی کردم و آن بخشی را که عمومی تر دیدم را نیز اضافه کردم.
طباطبایی در پایان گفت: درباره جایزه کتاب سال تصور میکنم اگر فرآیند انتخاب کمی شفافتر باشد بهتر است. البته ممکن است بعضیها این را درست ندانند اما نظر شخصی من این است که داوران اعلام شوند و فرآیند شفافتر باشد ولی باز هم باید ابعاد مختلف قضیه بررسی شود. شاید هم اگر داورها اعلام شوند مسائلی پیش آید.
او ادامه داد: البته اعلام اسامی داوران هم میتواند تبعات منفی هم داشته باشد، چون ممکن است این تصور را ایجاد کند که داورها به خاطر روابط دوستی و روابط غیر علمی داوری میکنند، اما به طور کلی باید یک ساز و کارهایی در نظر گرفته شود که انتخاب عادلانهتر باشد، یعنی اگر شخصی کتابش انتخاب نمیشود، تصور نکند که انتخابها ناعادلانه بوده است؛ راهحل آن هم میتواند این باشد که تنوع بیشتر باشد و از داورهای متنوعتری استفاده کنند. البته این تصورات از نگاه کسی که از بیرون نگاه میکند اینطور به نظر میرسد و ممکن است از درون متفاوتتر باشد.
نظر شما