یکشنبه ۲۶ آذر ۱۳۹۶ - ۱۴:۰۸
کتابی که روش‌های حقوقی مقابله با تخریب کره زمین را آموزش می‌دهد

کتاب «حقوق بین‌الملل محیط زیست و روش‌های حقوقی مقابله با تخریب کره زمین» نوشته محمدجواد پهلوان در آستانه چاپ قرار گرفت.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) کتاب «حقوق بین‌الملل محیط زیست و روش‌های حقوقی مقابله با تخریب کره زمین» اثر جدید محمدجواد پهلوان است که قریب به یک سال نگارش و جمع‌آوری این محتوا به درازا انجامیده است. پهلوان که در سابقه علمی خود چاپ 6 عنوان کتاب را در انتشارات مجد و فردوسی دارد قرار است، این کتاب را با  انتشارات میزان منتشر کند. 

نویسنده اعتقاد دارد، محیط زیست به عنوان هدیه‌ای الهی است که حمایت و حفاظت از آن یکی از دغدغه‌های نظام حقوقی هر کشور است. با گذشت زمان در کنار اهمیت فراوان محیط زیست برای بشر، بی توجهی تدریجی از سوی جامعه جهانی سبب شد تا مسائل زیست محیطی روند فزاینده‌ای یابد و بحران‌های زیست محیطی بروز کند و به دنبال آن چاره‌جویی برای چالش‌های جبران‌ناپذیر مسائل زیست محیطی مطرح شود. جرایم زیست محیطی که هر گونه فعل یا ترک فعلی است که سبب ورود زیان و صدمه شدید بر محیط زیست می‌شود، در مقایسه با دیگر جرایم دارای ماهیت پیچیده است.


آن چنان‌که پهلوان بیان می‌کند، امروزه مسئله محیط زیست به عنوان یکی از مهمترین چالش‌های حقوق بشری محسوب می‌شود، حق به محیط زیست سالم به طور کلی مستقل از حقوق محیط زیست قلمداد می‌شود، طرفداران حقوق بشر، حق به محیط زیست را به عنوان یک حق مستقل حقوق بشری برای داشتن محیط زیست با کیفیت به رسمیت می‌شناسند. دولت‌ها از حق حاکمیت انحصاری بر منابع طبیعی خود برخوردارند، اما مبتنی بر یک سری اصولی از جمله اصل تعهد به همکاری، اطلاع‌رسانی و کمک در مواقع اضطراری، حمایت و حفاظت از محیط زیست، الزام به پرداخت غرامت هستند.

به گفته این نویسنده حقوق، ما هم­‌اکنون وارد دوره جدیدی از زمین‌شناسی به‌­نام دوره انسان­‌محور در تاریخ سیاره زمین شده‌‌ایم. اولین بار در تاریخ این سیاره دلیل اصلی اکثر تغییرات، فعالیت‌­های انسانی است. ما هفت میلیارد نفر بر روی این کره خاکی در حال ایجاد تغییرات عظیمی هستیم. نحوه ­عمل تک تک ما انسان‌­ها بر روی این سیاره، سرنوشت نسل­‌های آینده زمین را تعیین خواهد کرد و بر زندگی و حیات ما نیز تاثیری مستقیم خواهد گذارد. علم و نبوغ عد‌ه‌­ای از افراد بشر، تغییر سبک زندگی به سطحی بی‌سابقه را سبب شده است، درحالی­‌که مفهوم توسعه برای بسیاری از افراد در گوشه و کنار دنیا جز رنج و فقر چیزی به ارمغان نداشته است. موفقیت‌­ها و پیشرفت‌­های اقتصادی ما سبب تخریب محیط‌‌­زیست شده و گنجینه طبیعی ما زمین که برای ادامه حیات به آن نیازمندیم رو به زوال و نابودی پیش می­‌رود.

پهلوان معتقد است، بدون تردید برای آن که بتوان از محیط زیست به خوبی حمایت کرد، در کنار استفاده از ضمانت اجراهای مدنی و اداری، بایستی به ضمانت اجرای کیفری نیز متوسل شد؛ اما متأسفانه قوانین و مقررات زیست محیطی در حقوق ایران از ضمانت اجرای مناسبی برخوردار نیستند که نتیجه این امر افزایش جرایم مرتبط با محیط زیست است. نقش زمین به عنوان بستر اصلی حیات بر کسی پوشیده نیست. زمین به ­طورمسلم به­ عنوان منبع اصلی مواد غذایی و ذخایر زیرزمینی و طبیعی، مبنای تشکیل جوامع بشری محسوب می‌شود. متاسفانه امروزه بر اثر افزایش روزافزون جمعیت و پیرو آن گسترش شهرها، تغییراتی بسته به نوع منطقه، کم و بیش اساسی در ساختار فیزیکی زمین و نوع کاربری آن پدید آمده که این میراث تجدیدناپذیر بشری را دستخوش آسیب و تخریب‌­های فراوان کرده ­است.

از طرفی تخریب زمین و کاهش کیفیت زمین­‌های حاصلخیز در کنار تغییر کاربری بسیاری از این اراضی، سبب کاهش سطح زیر کشت شده ­است. ازاین ­رو نیاز مبرمی به ­کاربرد بهینه خاک و سرزمین احساس می­‌شود. این درحالی ­است ­که در پي استفاده بي­‌رويه از منابع طبيعي و عدم رعايت الگوهای صحيح پيشرفت در قالب مفهوم توسعه پايدار، شاهد آن هستيم كه محيط­ زيست به­ شدت مورد صدمه قرارگرفته است. در سالیان اخیر به ­دلیل افزایش روزافزون جمعیت و گسترش شهرنشینی، محیط زیست و فضاهای سبز به شدت در معرض تخریب و تغییرکاربری قرار گرفته است؛ به ­طوری­‌که کشاورزان کشورهای مختلف به دلیل نیاز روزافزون جامعه بشری به غذا، به بهره ‌برداری از مراتع و جنگل­‌ها روی آورده‌­اند.

بر این اساس این کتاب برآن شده است تا با بررسی پیامدهای محیط زیستی تخریب زمین و تغییر کاربری، ضمن پرداختن به سازکارهای حقوقی ملی و بین­‌المللی در این زمینه، خلاهای قانونی را شناسایی کرده و امکان سنجی مشارکتی همه جانبه در زمینه حمایت بین‌­المللی از زمین را مورد مطالعه قرار دهد.

یکی از جوان‌ترین و مهم‌ترین شاخه‌های حقوق عمومی، حقوق محیط‌زیست است. اهمیت این رشته بیشتر از این جهت است که باحیات و سلامتی انسان، به‌طور مستقیم ارتباط دارد. بدین لحاظ که حقوق محیط زیست هم در عرصه داخلی و هم در عرصه بین‌المللی جایگاه ویژه و ارزنده‌ای دارد. این رشته و دامنه آن در حال گسترش است. از آنجا که مشکلات زیست محیطی به عنوان معضل بین‌المللی در تمامی جوامع مطرح می‌شود، بی شک تلاش‌های مشابه و یکسانی درسطح جهان برای مبارزه با این مشکلات درجریان است که به تکنیکی بودن حقوق محیط زیست و حفظ استانداردهای خاص در مورد اندازه‌گیری علمی آلودگی هوا و سایرآلاینده‌ها اشاره کرده است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها