به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) یكی از نویسندگان كتاب «كابوسها» آلبر كامو نویسنده كتاب مشهور بیگانه و برنده نوبل ادبیات است. آلبر كامو كه با نمایشنامه كمتر شناخته شده «سكوت پاریس» در كتاب «كابوسها» حضور دارد، در برخورد با نمایش رادیویی از ویژگی اصلی این رسانه تازه، یعنی عنصر آوایی، به خوبی آگاه است و بر آن تاكید می‌كند. این نمایش بارها، به ویژه در مناسبت‌های تاریخی، اجرا شده و پخش رادیویی آن همراه با موسیقی و صداهای زمینه بین 50-60 دقیقه بوده است.
در كتاب «كابوسها» نمایشنامه‌های شاخصی وجود دارد كه نمایشنامه «رویاها» نوشته گونتر آیش از جمله آن‌هاست. «رویاها» در شمار معروف‌ترین آثار آیش است. این اثر در اصل شامل پنج نمایش شنیداری است و در 1950 به نگارش درآمد و در سال‌های بعد با اشعاری به هم پیوند یافت. آیش «رویاهای پنجگانه» را اثری مستقل و یگانه می‌دید كه تصویری همه جانبه از وضع زمانه را در پنج قاره بازتاب می‌دهد.
مترجم در انتخاب دوازده متنی که در این کتاب آمده به دو معیار تکیه کرده است: ساخت استادانه در فرم و نگاه ژرف انتقادی به مسائل دنیای امروز، یعنی دو ویژگی که یک اثر را از حالت مصرفی بیرون می‌آورد و به آن جامه‌ی هنری می‌پوشانند. این کارها در اصل به عنوان نمایش رادیویی نوشته شده‌اند، اما گاه برای صحنه و تلویزیون هم اجرا شده‌اند. تمام نمایشنامه‌ها از زبان اصلی، آلمانی ترجمه شده‌اند. غیر از متن آلبر کامو که از فرانسوی ترجمه شده است. جز شش نمایش آخر به عنوان رویاها که از کونتر آیش هستند و کمابیش وابسته به هم، در کتاب از هر نویسنده یک اثر آمده، غیر از هاینریش بل که از او در نمایش داریم. در آغاز هر نمایشنامه، نویسنده در چند جمله معرفی شده است.
در بخشی از پیشگفتار کتاب می‌خوانیم: «رادیو برخلاف هنرهای ترکیبی مانند سینما و تئاتر، رسانه‌ای تک پایه است، زیرا چیزی جز صدا در اختیار ندارد و با حس شنوایی ماست که موجودیت می‌یابد، تا حدی مانند متن ادبی که فقط به نوشته یا زبان متکی است، درام شنیداری از راه صدا باید هم محیط خود را بشناساند و هم وضعیت خود را تهریف کند تا داستانش را پیش ببرد. دنیایی خیالی و بی جان است که با گفتار آدمیان، صدای پا، سرفه، شلیک تیر و امواج آب زندگی را شروه می‌کند. در نمایش رادیویی همه چیز، حتی سکوت باید صدا داشته باشد و شنیده شود تا وجود داشته باشد.
نمایش رادیویی در ظاهر نزدیكی‌های زیادی با تئاتر دارد، زیرا هر دو با كلام یا گفتاری شكل می‌گیرند كه میان نقش‌ها رد و بدل می‌شوند، اما نمایشنامه‌نویسانی كه با این برداشت به رادیو روی آوردند، به زودی دریافتند كه میان تئاتر و رادیو تفاوت‌های چشمگیری هست. مهمترین علت آن است كه تئاتر در صحنه‌ای حقیقی و مشخص شكل می‌گیرد، در حالی كه رادیو یكسره به صدا، یعنی دنیای مجازی تعلق دارد. كتاب «كابوسها» نمونه بارزی از این توصیف است. در این كتاب خواننده با استفاده از قوه تخیل خود، تصویری ذهنی از داستانها می‌سازد، كه خود این موضوع نیز بر كشش افراد نسبت به داستانها می‌افزاید.»
كتاب «كابوسها» شامل 12 نمایشنامه رادیویی، به نویسندگی ولفگانگ وایراوخ، آلبر كامو، اینگبورگ باخمان، فریدریش دورنمارت، هاینریش بل و گونتر آیش با گردآوری و ترجمه علی امینی نجفی، توسط نشر چتر در 231 صفحه با قیمت 21500 تومان منتشر شده است.
شنبه ۱۱ شهریور ۱۳۹۶ - ۱۱:۳۰
نظر شما