کتاب در 10 فصل شامل «مفاهیم پایه و مبانی اینترنت اشیاء»، «زیرساختهای اینترنت اشیاء»، «کاربرد شبکه‌های حسگر بی‌سیم در اینترنت اشیاء»، «کاربرد فناوری ردفاشگر در اینترنت»، «کاربرد فناوری ارتباطات میدان نزدیک در اینترنت اشیاء»، «کاربرد میان‌افزارها در اینترنت اشیاء»، «اشیاء مجازی و مدلسازی آنها در اینترنت اشیاء»، «چالش‌های امنیتی در اینترنت اشیاء»، «بررسی مدل‌های کسب‌وکار در اینترنت اشیاء»، «بررسی کاربردی اینترنت اشیاء در برخی صنایع» تدوین شده است.
در نخستین فصل کتاب در تعریف مفهوم «اینترنت اشیاء» میخوانیم: «اصطلاح «اینترنت اشیاء» نخستین‌بار توسط کوین اشتون در سال 1999 استفاده و نخستین‌بار توسط انتشارات موسسه فناوری ماساچوست به دنیا معرفی شد و جهانی را توصیف کرد که در آن هر چیزی، از‌جمله اشیاء بی‌جان، برای خود هویت دیجیتال داشته باشند و به کامپیوترها اجازه دهند آنها را سازمان‌دهی و مدیریت کنند.»
در بخش دیگری از فصل نخست کتاب آمده است: «به‌عبارتی بهتر «اینترنت اشیاء به شبکه‌‌ای اشاره دارد که در آن هر شی فیزیکی توسط یک حسگر، قابل شناسایی می‌شود و با دیگر اشیاء تشکیل یک شبکه را می‌دهد. این اشیاء به‌صورت مستقل می‌توانند با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و اطلاعات مبادله نمایند.»
در دومین فصل کتاب زیرساختهای اینترنت اشیاء تشریح و «فناوری‌های ایجاد شبکه با چشم‌انداز اینترنت اشیاء،»، «ارتباطات و فناوری در اینترنت اشیاء»، «ارتباطات و تعاملات مورد نیاز میان اشیاء فناوری اینترنت اشیاء و محیط اطرافشان»، «ارتباط حسگرها و اشیاء و همچنین «حسگرها با محیط اطرافشان»، «ارتباط با شبکه‌های جابجایی داده‌ها برای ارسال داده‌ای موردنظر کاربر»، «ارتباط با واحد ذخیرسازی توزیع شده برای جمع‌آوری داده‌ها از حسگرها و سامانههای شناسایی و ردیابی»، «ارتباط برای تعامل با انسان در دنیای فیزیکی»، «ارتباط و پردازش به ارائه خدمات داده‌کاوی»، «ارتباطات جهت پیگیری و ردیابی اشیاء»، «ارتباط برای شناسایی و ارائه منحصر‌به‌فرد شناسه دیجیتالی شی» به‌عنوان زیرساختهای اینترنت اشیاء معرفی شده است.
در ادامه میخوانیم: «در اینترنت اشیاء طیف وسیعی از روش‌های اتصال مطرح خواهند شد و چالش‌های مقیاس‌پذیری، تعامل‌پذیری (قابلیت همکاری) و حصول اطمینان از بازگشت سرمایه‌گذاری برای اپراتورهای شبکه در نظر گرفته خواهد شد.»
انواع شبکه‌های بی‌سیم عنوان یکی از مباحث سومین فصل کتاب است؛ در ذیل این عنوان نویسنده موضوعات «شبکه‌های محلی بی‌سیم»، «شبکه‌های شخصی بی‌سیم»،«شبکه‌های شهری بی‌سیم»،«شبکه‌های گسترده بی‌سیم» و «مدیریت و کنترل کتاب‌ها و افراد در کتابخانه» را تشریح کرده است.
درباره کاربرد اینترنت اشیا در کتابخانه‌ها در چهارمین فصل کتاب آمده است: «در سال‌های اخیر بسیاری از کتابخانه‌ها جهت ردیابی و امانت کتاب‌های خود از این سیستم استفاده می‌کنند.
برچسب‌های ردفاشگر جایگزین بارکد و دستگاه ضدسرقت می‌گردد. همچنین سرعت تعویض و جایگزینی کتب و اسناد کتابخانه را بسیار چشمگیر خواهد کرد. کاربرد این سیستم می‌تواند به کاهش تعداد کارکنان بخش تحویل و نظارت و از طرفی اختصاص این منابع به کارهایی دیگر کمک کند.»
اینترنت اشیاء را می‌توان در مدارس و مراکز آموزشی نیز به کار گرفت. موضوعی که در پنجمین فصل کتاب آمده است. «به واسطه آن می‌توان دانش‌آموزان و دانشجویان از لحاظ علمی کنترل کرد. به‌طور مثال می‌توان توسط این برچسب‌ها بر نمرات این افراد نظارت کرد یا از ساعات ورود و خروج آنها مطلع شد. همچنین این برچسب‌ها می‌توانند نقش پرونده تحصیلی این افراد را ایفا و تمامی سوابق تحصیلی افراد را در آن ذخیره کنند تا بتوان به موقع از آنها استفاده کرد.»
مولف در فصل ششم کتاب درباره ضرورت وجودی و کارکرد‌های میان‌افزار نوشته است: «توسعه میان‌افزارهای مناسب اینترنت اشیاء، به‌عنوان یک روند تحقیقاتی با اهمیت توسط موسسات پژوهشی و دانشگاه‌های معتبر دنیا در حال پیگیری می‌باشد و شرکت‌های مختلفی نسبت به تولید انواع آن اقدام نموده‌اند. بیشتر این تحقیقات برای پاسخ به چالش‌های تعامل‌پذیری دستگاه‌های ناهمگن، تطبیق‌پذیری، آگاهی از متن، مدیریت و کشف دستگاه‌ها، مقیاس‌پذیری، دغدغه امنیت و حریم‌خصوصی و همچنین مدیریت حجم عظیمی از داده‌های تولیدشده، متمرکز هستند.»
تعریف کلی از شی مجازی به نقل از اسپادا و همکاران، 2011 در هفتمین فصل کتاب آمده آمده که به شرح زیر است: «شیء مجازی مجموعه‌ای از داده‌هاست که هدف خاصی دارد و می‌تواند عملی را انجام دهد.» در ادامه میخوانیم: «تبادل میان اشیاء مجازی و فیزیکی می‌تواند برای بهینه‌سازی کارها بسیار مفید باشد و زندگی را برای مردم راحت‌تر کند، مخصوصا در دنیایی که گرایش به تولید سیستم‌های جاسازی‌شده و شبکه‌شده هر روز بیشتر و بیشتر می‌شود. برای تحقق این هدف اشیای مجازی باید توانایی ارتباط و یکپارچگی با دیگر نرم‌آفزاهای کاربردی و عناصر الکترونیک را داشته باشند.»
ابعاد امنیتی اینترنت اشیاء در هشتمین فصل کتاب تشریح شده است. «افزایش کاربردهای و خدمات مبتنی بر اینترنت اشیاء در صنایع مختلف»، «فراهم آوردن امنیت و حریم خصوصی، دسترسی راحت و گسترده به اینترنت معضلات امنیتی در فضای سایبری را گریبانگیر این فناوری کرده است.»
علاوه بر این «افزایش انگیزه‌ها برای انجام فعالیت‌های مخرب امنیتی در حوزه اینترنت اشیا»، «نقش کارکردی و انکارناپذیر آسیب‌پذیری‌های امنیتی در بروز و ظهور فعالیت‌های مخرب در حوزه اینترنت اشیاء»، «توسعه تکنیک‌ها و مفاهیم برای بهینه‌سازی امنیت و کاهش آسیب‌پذیری‌ها»، «تعریف قوانین جدید در زمینه گسترش کاربری و توسعه کسب و کارها با ممانعت از ایجاد آسیب پذیری‌ها و حفظ حریم خصوصی.» به‌عنوان ابعاد دیگر این موضوع معرفی شده است.
ارزشمندترین و محبوب‌ترین کاربردهای اینترنت اشیاء کدامند؟ مولف در نهمین فصل کتاب به این پرسش پاسخ داده که عبارتند از: «مدل‌های کسب درآمد در حوزه اینترنت اشیاء»، «انواع گونه‌های و مدل‌های کسب‌وکار در حوزه اینترنت اشیاء»، «اینترنت اشیاء در صنعت حمل‌ونقل هوایی»، «اینترنت اشیاء در صنعت خودرو (سامانههای نظارت بر وضعیت، ارتباطات خودرو به خودرو به زیرساخت)»، «اینترنت اشیاء در ارتباطات و مخابرات»، «اینترنت اشیاء در رسانه‌ها، سرگرمی و خرید»، «اینترنت اشیاء در ساختمان‌های هوشمند»، «اینترنت اشیاء در پزشکی، بهداشت و درمان» و «اینترنت اشیاء در امور مرتبط با نظارت اجتماعی»
علاوه بر این «کاربرد مالی»، «کاربرد در منازل و خانه‌های هوشمند»، «کاربرد انتقال داده‌ها»، «کاربرد در سرگرمی»، «کاربرد در مدارس و دانشگاه‌های هوشمند» و «کاربرد در پزشکی» به‌عنوان دیگر کاربردهای مورد توجه کاربران اینترنت اشیا معرفی شده است.
کاربردهای رو به توسعه اینترنت اشیا در جهان به چند زمینه محدود نمی‌شود؛ در دهمین فصل کتاب به برخی از این کاربرد‌ها اشاره شده است. از جمله کاربرد «اینترنت اشیاء در صنعت حمل‌ونقل هوایی»، «اینترنت اشیاء در صنعت خودرو(سامانههای نظرات بر وضعیت، ارتباط خودرو به خودرو و خودرو به زیرساخت)»، «اینترنت اشیاء در ارتباطات و مخابرات»، «اینترنت اشیاء در رسانه‌ها، سرگرمی و خرید»، «اینترنت اشیاء در ساختمان‌های هوشمند»، «اینترنت اشیاء در پزشکی، بهداشت و درمان»، «اینترنت اشیاء در امور مرتبط با نظارت اجتماعی.»
کتاب ««اینترنت اشیا» با شمارگان 500 نسخه در 208 صفحه به بهای 20 هزار تومان از سوی انتشارات آتی‌نگر به بازار نشر عرضه شده است.
نظرات