محمدرضا کاتب ادبیات را با لذت کشف یکی میکند؛ کشفی که خود میتواند مفهومی نسبی باشد. جهان محمدرضا کاتب داستانی او مدام در خودش تکرار میشود و عدم قطعیت ویژگی بارزش است.
کاتب ادبیات را با لذت کشف یکی میکند؛ کشفی که خود میتواند مفهومی نسبی باشد. جهان محمدرضا کاتب داستانی او مدام در خودش تکرار میشود و عدم قطعیت ویژگی بارزش است. در مقام خالق تواناییاش را در کشف استعداد درک و دریافت مخاطب از روایتش محک میزند. نقش مخاطب به عنوان صید با نقش نویسنده به عنوان قاتل یا کارآگاه مدام در حال تغییر است. در «بالزنها» بیشترین تاکید این عدم قطعیت در نقشپذیری شخصیتها در یک معمای جنایی است؛ قاتل، مقتول و کارآگاه سه رأس یک مثلث در چرخشاند و هربار جایگاهشان را تغییر میدهند.
اگر به جای هر شخصیت یک عدد یا یک نشانه را قرار میدادیم مجموعهای از احتمالات ریاضی داشتیم از وقوع یا عدم وقوعشان؛ همانطور که کاتب در سطحیترین سطح شناختی شخصیتهایش با اسامی آنها بازی میکند: تردست، صید، ارباب، طعمه و... . حال اینکه این اسامی هرکدام یک انسان با ذهنیات و توهماتی پیچیده و چندلایه هستند که با حدس و گمان و پیریزی سناریوهای مختلف لایههای این مجموعه را در عرض و طول گسترش میدهند.
قراردادی که کاتب با مخاطب میبندد در چارچوب هوش و حوصله مخاطب عام قرار نمیگیرد. مخاطبهای خاص دنبالکنندگان آثارش هستند. به زبان دیگر مخاطب رمان کاتب در برخورد اول یا رانده میشود یا طرفدار. در مواجهه با کتابهای کاتب در جایگاه یک نویسنده مدرن با سبک خاص یا عاشقش میشوی یا متنفر. راه میانهای ندارد. همانطور که او میخواهد: راه رفتن روی خطوط باریک مرزی شخصیتها و افکارشان؛ مانند آنچه شخصیتهای بردرلاین یا مرزی در روانشناسی تعریف میشوند.
برای اینکه مخاطب بتواند در ذهن شخصیت قرار بگیرد و از نگاه او وقایع رمان را دنبال کند باید به اکستریمها برسد. که مسلماً کار آسانی نیست ولی برای کسی که هدفش رسیدن به این مرزهای حسی و ادراکی از طریق خواندن و تجربه کردن فرمهای جدید رمان است، تجربه خواندن «بالزنها» هیجانانگیز و تکرارنشدنی میشود.
رمان «بالزنها» در 239 صفحه توسط نشر «هیلا» همزمان با سیامین نمایشگاه کتاب تهران به بازار نشر عرضه شد.محمدرضا کاتب متولد ۱۳۴۵است. او نوشتن را از سنین نوجوانی آغاز کرد. در ابتدا برای کودکان و نوجوانان مینوشت اما از ابتدای دهه ۷۰ رو به ادبیات بزرگسال آورد که حاصل آن تا امروز چندین رمان، مجموعه داستان و جوایز ادبی و سینمایی بسیار از جشنوارههای مختلف است. برخی از کتابهای او عبارتند از «پری در آبگینه»، «دوشنبههای آبیماه»، «آمدهام؟ شاید!!»، «هیس»، «پستی»، «وقت تقصیر»، «آفتابپرست نازنین»، «رامکننده»، «بیترسی»، «چشمهایم آبی بود»، «لمس».
نظر شما