پروفسور دکتر ایلبر اورتایلی، یکی از برجسته‌ترین مورخان ترکیه‌ای در گفت‌و‌گو  با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، به دیدارهای پیشینی که از نمایشگاه کتاب تهران داشت اشاره کرده و گفت: در  سال‌ها آغازین راه‌اندازی  نمایشگاه کتاب تهران دوبار از آن دیدن کردم. در آن زمان نیز از استقبال ایرانی‌ها از چنین رویدا فرهنگی شگفت‌زده شده بودم.  حالا می‌بینیم  طی این سال‌ها اشتیاق ایرانی‌ها به کتابخوانی بیشتر شده است. ناشران ایرانی طیف وسیعی از کتاب‌های مختلف را  چاپ می‌‌کنند. مخاطب‌ها  قادر به یافتن  کتاب‌های مد نظر‌شان هستند.

عضو هیئت علمی دانشگاه گالاتاسرای با وجود تسلط داشتن به بیش از هشت زبان زنده دنیا، گفت: زبان فارسی، یکی از مهم‌ترین زبان‌های جهان است. من در بیست سالگی شروع به آموختن زبان فارسی کردم. اگر امکان این را داشتم که به گذشته بازگردم، بسیار زودتر شروع به آموختن زبان فارسی می‌کردم. هر شخصی که ادعای روشن‌فکری می‌کند باید به زبان‌های عربی، فارسی، لاتین و انگلیسی آشنا باشد.

پروفسور اورتایلی در ادامه با بیان تاثیراتی که زبان فارسی در او گذاشته، گفت: من پیش از یادگیری زبان فارسی به شعر علاقه نداشتم. استادان زبان روسی‌ام در دانشگاه، وادارم می‌کردند تا شعرهای پوشکین را حفظ کنم. من از شعر بی‌زار بودم اما زمانی که با شعر فارسی آشنا شدم، تازه معنی شعر را فهمیدم و به آن علاقه‌مند شدم.

رئیس سابق موزه کاخ توپ‌قاپی با اشاره به اهمیت زبان فارسی در ادبیات ترکیه، گفت: ترکی زبان غنی است که انعطاف‌پذیری زیادی دارد، اما متاسفانه این زبان آهنگین نیست. برای همین در طول سده‌های متمادی شاعران ترک این نقصان را با سرودن شعر به زبان فارسی جبران کرده‌اند.

پروفسور اورتایلی با اشاره به کمبود مترجم فارسی به ترکی گفت: متاسفانه تعداد مترجم‌های حاذقی که توانایی ترجمه درست از فارسی به ترکی را داشته باشند، بسیار کم است. برای همین نیز ادبیات فارسی آن‌گونه که شایسته‌ است در ترکیه معرفی نمی‌شود.

وی در ادامه با بازگویی نصیحتی که مرحوم ایرج افشار در مورد پرداختن به تاریخ قاجار به او کرده بود، گفت: ما بیشتر به تاریخ صفوی میپردازیم اما به نظر من عجیب‌ترین برهه تاریخی ایران، تاریخ قاجار است. تاریخ قاجار در آثار مورخان ایرانی و خارجی مهجور مانده است. من به شخصه  آرزو تالیف کتابی در حوزه تاریخ قاجار  را دارم، اما این کار بسیار دشواری است.

پروفسور اورتایلی با بیان این‌که دوست داشت با بدیع‌الزمان فروزانفر آشنا شود، گفت: من خوش‌شانس بودم و با استادان برجسته زیادی مانند عبدالحسین زرین‌کوب، مجتبی مینوی و ایرج افشار آشنا شدم. اما همیشه دوست داشتم که با استاد استادان بدیع‌الزمان فروزانفر نیز آشنا شده و مباحثه‌ای داشته باشم.

مورخ برجسته ترکیه‌ای در انتها با بیان این که در کشورش به تاریخ کهن و معاصر ایران کم‌توجهی می‌شود، گفت: بین‌النهرین که اکنون محدوده وسیعی از آن در آناتولی قرار دارد، مهد بسیاری از تمدن‌ها بوده است، اما بسیاری از مردم ترکیه هنوز تاریخ امپراتوری هخامنشی را نمی‌شناسند. در مقابل ایرانی‌ها نیز تاریخ امپراتوری عثمانی را به درستی نمی‌شناسند. دلیل این امر نیز بی‌اعتمادی آن‌ها به متون و اسناد ترکی است.