احمد بخارایی، جامعهشناس یادداشتی را درباره کتاب «جامعه شناسی روسپیگری» نوشته سعید مدنی قهفرخی در اختیار خبرگزاری ایبنا قرار داده است.
آیا زنان تنفروش، بهرهی هوشی کمتری از حد متوسط زنان جامعه دارند که دست به این کار میزنند؟ هرگز، امروزه ديگر كسي اعتقاد ندارد كه نيروي عقلي روسپيان پايينتر از حد متوسط باشد، اغلب روسپيان افرادي عادي و بعضي نيز بسيار باهوش هستند. آیا زنانی که به روسپیگری تن میدهند دچار نقص جسمی یا ژنتیک مشخصی هستند؟ بازهم پاسخ منفی است. این گروه زنان همان قدر ممکن است بیمار باشند که سایر زنان.
مهمترین تفاوت زنان تنفروش با دیگر زنان آن است که روسپیان اغلب در برابر وضع اضطراری ناشی از فقر و نابرابری و برای گریز از پیآمدهای نکبتبار آن وارد بازار تنفروشی میشوند؛ تا خود و خانوادهشان را از وضعیت اسفبار برهانند. به طور متوسط، درآمد اين حرفه از بسياري از حرفههاي ممكن براي اين زنان بيشتر است. بسياري از زنان روسپي ميتوانند از طريق ديگري نيز زندگي خود را تأمين كنند، اما طريقي كه برگزيدهاند، بدترين راه ممكن فرارویشان نبوده و البته هرگز به معنای آن نیست كه فساد در خونشان جاري است، چه بسا فارغ از کلیشههای اجتماعی و پیش داوریها اين حرفه از بسیاری حرفههای ممکن دیگر، نفرتانگيزتر نباشد.
سعید مدنی مولف کتاب «جامعهشناسی روسپیگری» تلاش کرده در این اثر جمعبندی کاملی از مطالعات ارائه دهد. به علاوه، نگارنده در تدوین این اثر، مجموعه یافتههای حاصل از مطالعه خود و همکارانش را با عنوان ـ «ارزیابی سریع وضعیت روسپیگری در شهر تهران» (مدنی قهفرخی؛ شادیطلب؛ رئیسدانا،1386) ـ به یافتههای قبلی افزوده تا به این ترتیب، تصویر بهروزتر و شفافتری از موضوع ارائه دهد.
کتاب در هشت فصل تنظيم شده است. در فصل اول پس از بررسی مفهوم روسپی و سایر مفاهیم مرتبط با آن، مروري تاريخي بر وضعيت روسپيگري در ايران و جهان شده و در نهایت، گزارشی از وضعیت کنونی روسپیگری در جهان ارائه شده است. فصل دوم به ارائه نظريهها درباره روسپيگري اختصاص دارد که در آن نظريههاي زيستشناختي، روانشناختی، جامعهشناختي، جرمشناختي و فمينيستي توضيح داده شده است. در فصل سوم، به اين سؤال كه زنان روسپي چه كساني هستند ؟ پاسخ داده شده است و در آن به بررسی ويژگيهاي فردي، خانوادگي و برخی ویژگیهای اجتماعی زنان روسپي پرداخته شده است.
در فصل چهارم کتاب تلاش میشود به این سؤال که چرا برخي زنان، روسپي ميشوند پاسخ داده شود؟ از اینرو، ضمن بررسی علل و عوامل روسپیگری، این علل و عوامل در سه گروه فردی، خانوادگی و اجتماعی توضیح داده میشوند. موضوع فصل پنجم به ارتباط روسپیگری با بیماری ایدز (ویروس نقص ایمنی اکتسابی) اختصاص دارد. خاطرنشان میشود که در مطالعات گذشته، توجه چنداني به مشكلات و بيماريهاي مرتبط با روابط جنسي و رفتار جنسي زنان تنفروش و مشتريان آنها نمیشد. اما در سالهای اخیر با توجه به پیدایش موج سوم ایدز در ایران و اهمیت یافتن نقش روابط جنسی در شیوع ایدز، بیش از گذشته به این موضوع توجه شده است. فصل آخر کتاب به بررسی ابعاد حقوقی تنفروشی اختصاص داده شده است و در آن پس از مرور قوانین درباره روسپیگری در نظام حقوقی ایران قبل و پس از انقلاب اسلامی، این قوانین با قواعد بینالملل در این زمینه بررسی و مقایسه شدهاند. بخش آخر این فصل نیز به تبیین روسپیگری از منظر حقوق بشر پرداخته شده بود.
مطالعه کتاب را به همه علاقهمندان توصیه میکنم.
نظر شما