به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نشست «کتابخوانی دسته جمعی نوجوانان» با حضور فرهاد حسن‌زاده؛ نویسنده و منتقد ادبیات کودک و نوجوان و رضوان خرمیان، نویسنده کودک و نوجوان با حضور جمعی از نوجوانان، عصر چهارشنبه (4 اسفندماه 1395) در کتاب فروشی کتاب داستان فرهنگسرای رسانه و شبکه‌های اجتماعی برگزار شد و کتاب «هستی» از نگاه مخاطبان مورد نقد و بررسی قرار گرفت.
 
نوجوانان حاضر در جلسه که همگی کتاب را با دقت مطالعه کرده بودند، کتاب «هستی» نوشته فرهاد حسن‌زاده را از زوایای مختلف بررسی و نظرات خود را بیان کردند.
 
نخستین موضوعی که درباره آن صحبت شد نام کتاب بود. برخی از نوجوانان معتقد بودند که نام کتاب بیانگر موضوعی که در داستان بیان شده نیست و بهتر بود نام دیگری برای کتاب انتخاب می‌شد. آنها درباره پی‌رنگ این رمان نیز گفتند که نویسنده به خوبی توانسته با به‌کارگیری شخصیت‌های مختلف موضوع مورد نظرش را به مخاطب منتقل کند و احساسات خواننده را تحت تاثیر قرار دهد و اطلاعاتی درباره دوران جنگ ایران و عراق به آنها می‌دهد.
 
شخصیت پردازی کتاب، مبحثی بود که بیش از هر موضوع دیگری به مذاق بچه‌‌ها خوش آمده و برایشان جذاب بود. نوجوانان در این زمینه بیان کردند که شخصت پردازی کتاب به گونه‌ای بوده که به راحتی توانسته‌اندبا آن ارتباط برقرار کرده و هم‌ذات پنداری کنند و این ویژگی چه در مورد شخصیت‌های اصلی چه در مورد شخصیت‌های فرعی صدق می‌کند و همه باورپذیرند. اما نکته این‌جاست که نمی‌توانند تصویر واضحی از چهره و ظاهر آنها در ذهنشان تصور کنند. آنها همچنین استفاده از لهجه آبادانی در کتاب را کاری پسندیده دانستند و گفتند که با این کاری که نویسنده انجام داده به راحتی توانسته‌ شخصیت‌های مختلف را از هم متمایز کند و خواندن کتاب را برای مخاطب جذاب‌تر و راحت‌تر کرده است.
 
به اعتقاد این نوجوانان نکته مثبت دیگری که در کتاب برایشان جذاب بوده زاویه دید اول شخص است که سبب شده خیلی بیشتر از وقتی که داستان از زبان دانای کل روایت می‌شود برایشان ملموس‌تر و باورپذیرتر باشد.
 
پسران حاضر در جلسه هم معتقد بودند که با وجود این‌که شخصیت اصلی داستان یک دختر است اما به دلیل این‌که بسیاری از رفتار و حرکاتش پسرانه است برایشان قابل قبول و جذاب بوده و توانسته‌اند با آن ارتباط برقرار کنند و می‌گفتند که انتخاب نویسنده کاملا درست بوده زیرا اگر پسری را به عنوان شخصیت اصلی داستان انتخاب می‌کرد ممکن بود دیگر چنین چالش‌هایی بین او و پدرش ایجاد نشود.



استفاده از تصویر ذهن مخاطب را می‌بندد

فرهاد حسن‌زاده، نویسنده کتاب نیز بعد از شنیدن سخنان مخاطبانش به ارائه توضیحاتی درباره مباحث مختلف مطرح شده در جلسه پرداخت و گفت: خیلی خوشحالم که نظرات شما را درباره بخش‌های مختلف این رمان شنیدم. درباره نام این رمان باید بگویم که این انتخاب کاملا آگاهانه بوده است و با توجه به فضای داستان انتخاب شده است. زیرا رمان «هستی» شخصیت‌محور است و نام شخصیت اصلی داستان هم برای نام رمان انتخاب شده است. از سویی دیگر هستی به معنای زندگی کردن است. محل و زمان وقوع این رمان هم جایی بین مرگ و زندگی است که بی‌ربط به نام کتاب نیست.
 
این نویسنده درباره رمان «هستی» توضیح داد: فضای داستان در سال 1359 می‌گذرد و در محلی کاملا سنتی مانند ماهشهر و آبادان که ظاهرا بچه‌ها به خوبی با آبادان ارتباط برقرار کردند اما با ماهشهر نه و خیلی برایشان ملموس نبوده است. هر داستانی شروع و پایانی دارد و در این روند چندین اوج و فرود دارد و شخصیت‌ها مرتب دچار تحول و بلوغ می‌شوند تا شخصیت اصلی داستان نمایان‌تر شود. من در این رمان نمی‌خواستم تصویر مشخص و ثابتی از شخصیت‌ها مخصوصا شخصیت اصلی داستان برای مخاطب بسازم و می‌خواستم آنها بر اساس میل خود تصویر مورد نظر خودشان را از شخصیت‌ها بسازند. استفاده از تصویر ذهن مخاطب را می‌بندد و آنها را مجبور می‌کند شخصیت را همان‌طور که تصویرگر دیده ببینند.

وی درباره درن‌مایه رمان نیز بیان کرد: درون مایه «هستی» پرداختن به زندگی بچه‌ها و خانواده‌ها در دوران جنگ است و من این داستان را با نیت این‌که به صلح برسیم و به نوعی نتیجه‌گیری معکوس داشته باشیم مطرح کرده‌ام. ادبیاتی که تا به الان در کشور ما بوده و فیلم‌ها و سریال‌ها عمدتا به جنگ به عنوان یک پدیده سفارشی نگاه شده و کمتر واقعیت‌ها و تلخی‌های آن دیده شده است و من سعی کرده‌ام در اثرم به مشکلات و سختی‌هایی که مردم در جنگ داشته‌اند بپردازم.
 
حسن‌زاده همچنین گفت: با توجه به این‌که ما در منطقه بحران‌خیز خاورمیانه زندگی می‌کنیم این داستان همواره می‌تواند وجود داشته باشد تا ما راه‌های غلبه بر مشکلات را بیاموزیم. من وقتی از جنگ می‌نویسم هدفم صرفا بیان جنگ تحمیلی نیست بلکه می‌خواهم به یک فاجعه می‌پردازم، این فاجعه ممکن است زلزله یا سیل باشد یا هر اتفاقی که بتواند کانون آرامی را به خطر بیاندازد.



شخصیت‌پردازی خوب از ویژگی‌های بارز این اثر است

در ادامه جلسه رضوان خرمیان نیز به ارائه توضیحاتی درباره رمان «هستی» و علاقه‌اش به این کتاب پرداخت و گفت: نخستین بار این کتاب را در سال 1388 مطالعه کردم سپس در کار تحقیقاتی دانشگاهی‌ام آن را بیشتر بررسی کرده و بسیار از آن لذت بردم.
 
خرمیان شخصیت‌پردازی خوب را از ویژگی‌های بارز این اثر عنوان کرد و گفت: نویسنده در این اثر با شخصیت‌های اصلی و مکمل فضای ملموس و باورپذیری را به مخاطب ارائه کرده است و دختر نوجوانی را به تصویر می‌کشد که با دوران سخت جنگ روبه‌رو می‌شود و بعد از گذر از آن تبدیل به دختری بالغ می‌شود. در واقع همانطور که جنگ در جایی که اتفاق می‌افتد تحول ایجاد می‌کند، در وجود هستی هم تحولی رخ می‌دهد و بالغ می‌شود.
 
در پایان، نوجوانان حاضر در جلسه، رمان «هستی» را با امضای فرهاد حسن‌زاده دریافت کردند.