به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) کتاب «بوطیقای گسست» نوشته مازیار اسلامی که به بررسی سینمای اصغر فرهادی می‌پردازد، به‌تازگی از سوی نشر چشمه روانه بازار کتاب شده است. این کتاب در قالب یکی از عناوین مجموعه «مطالعات سینمایی» این ناشر به چاپ رسیده است.
«رقص در غبار: عشق یعنی رقصیدن روی خرده‌شیشه»، «شهر زیبا: رئالیسم نارس؛ تقابل فیلیا و اروس»، «چهارشنبه‌سوری: بیماری اتوس»، «درباره الی...: تئاتر قضاوت»، «جدایی نادر از سیمین: خانواده مقدس» و «گذشته: منتظر پارالاکس» بخش‌های مختلفی است که در این کتاب به‌طور جداگانه و تفکیکی سینمای اصغر فرهادی را در هر یک از فیلم‌هایش مورد بررسی قرار داده است.
روند بررسی سینمای اصغر فرهادی در این اثر از فیلم «رقص در غبار» آغاز می‌شود و در میانه راه به «شهر زیبا» و «چهارشنبه‌سوری» می‌رسد. این جریان با «درباره الی» و «جدایی نادر از سیمین» ادامه می‌یابد و در نهایت با فیلم «گذشته» به پایان می‌رسد.
نگارنده در مقدمه می‌نویسد: «... اهمیت سینمای او تلاش برای درونی کردن خود بحرانِ گسست است. کوشش برای درونی کردن تجربه گسست و جدایی روایت تاریخی 1376 درون روایت‌های از هم گسیخته. حرکت سینمای او حرکتی بطنی. این گسست و جدایی تا اعماق روایت است، رسوب بطنی این گسست در دلِ خودِ روایت؛ روایت‌های از هم گسیخته، گسست‌ها و جدایی‌هایی که خود نیز مبتلا به گسست می‌شوند. سینمای فرهادی نام خاص این پروسه گسست و جدایی تاریخی است که از سال 1376شروع می‌شود، ادامه می‌باید، دچار لختی و رخوت می‌شود و سپس وقفه و سکته، اما بالقوگی آن جامعه را از درون دچار گسست و جدایی می‌کند ...»
در صفحه 96 این کتاب در زیر عنوان «در برابر قانون: یا چگونه جدایی نادر از سیمین، جدایی نادر از سیمین نام گرفت» می‌خوانیم: «در تراز روایتی، فیلم در پرانتز قانون می‌گذرد، طرح مسئله در دادگاه رخ می‌دهد و با حل مسئله نیز در دادگاه پایان می‌یابد. بنابراین قانون و اشکال مختلف تجسم آن (چه به لحاظ مکان شناختی و چه به لحاظ هستی شناختی) در فیلم بارها به‌طور ضمنی یا صریح طرح می‌شود. در صحنه نخست با نوعی میزانسن بصری از مفهوم «استیضاح شدن سوژه‌ها» از طریق قانون مواجهیم، اجرایی که «صدا»ی صرف، نقش فرمال ماورای انسانی‌اش برجسته می‌شود (میزانسنی که یادآور میزانسن قانون فاقد شکل در داستان‌های کافکاست)؛ سلطه‌اش را بر رابطه آنها نشان می‌دهد، نه به این خاطر که ظاهراً حرف آخر را می‌زند، بلکه از قضا به خاطر این واقعیت که تکلیف آنها را روشن نمی‌کند و به‌رغم معاف ساختنشان از قانون، آنها را در چنبره خود گرفتار می‌کند.»
نخستین چاپ «بوطیقای گسست» به قلم مازیار اسلامی با شمارگان یک‌هزار نسخه در 125 صفحه، به‌بهای 11 هزار تومان در سال 1395 از سوی نشر «چشمه» منتشر شده است.
چهارشنبه ۱۴ مهر ۱۳۹۵ - ۱۱:۰۳
نظر شما