به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) کتاب «بحران معرفت‌شناختی: روایت دراماتیک و فلسفة علم» نوشته السدیر مک اینتایر با ترجمه سیدعلیرضا بهشتی به تازگی روانه بازار نشر شده است.
مخاطبان در بخش نخست این کتاب با مباحثی چون مفهوم ماتریالیستی تاریخ، هستی و آگاهی و سرمایه‌داری و از خود بیگانگی بشر آشنا می‌شوند. در بخش دوم کتاب نیز اقتصاد سیاسی بررسی شده است.
بهشتی در بخشی از مقدمه‌ای که بر این کتاب نوشته درباره علت ترجمه این اثر می‌نویسد: «سالها پیش که در حال تحقیق، خواندن و یادداشت‌‌برداری تکمیل پایان‌‌نامه دکتری بودم، به ویژه برای فهم بهتر اندیشه السدیر مک اینتایر که فصلی از کارم به بررسی دیدگاه‌های او درباره تنوع و تعدد فرهنگی اختصاص داشت، به مقاله منتشر شده‌‌ای از این فیلسوف نامدار و تأثیرگذار معاصر برخوردم که عنوان جذابش وادارم ساخت بی‌درنگ بخوانمش. پس از خواندن آن، به کاربرد نظریه‌اش دربارة روایت و بحران معرفت‌شناختی است اندیشیدم و احساس کردم ابزار تحلیلی به دست آورده‌ام که با استفاده از آن، فهمی منسجم‌تر و استدلالی عمیق‌تر از تاریخ تحولات فکری معاصر ایران برایم ممکن شده است.
حال می‌توانستم ریشه‌های رویکردهای فکری مصلحان کشورم و تحولات پیاپی تاریخ فکری معاصر را بهتر بفهمم: از مشروطه‌خواهی به نوین‌گرایی متضمن ایدة مستبد خیرخواه در آغازین سال‌های سده کنونی؛ از وطن‌خواهی باستان‌گرایانه به مارکسیسم در فضای پس از شهریور 1320، از مارکسیسم کلاسیک به ملی‌گرایی دموکراتیک در جریان نهضت ملی شدن نفت؛ از ملی‌گرایی به اسلام‌گرایی منتهی به قیام پانزده خرداد 1342؛ از اسلام‌گرایی سنتی به نواندیشی دینی در دهه‌های 1340 و 1350؛ از انقلاب اسلامی به تفکر اصلاح‌طلبانة خرداد 1376، و تحولات عمیق و گستردة فکری دیگری که جامعه ایرانی از آن پس به خود دیده است. خواندن متن کامل مقاله مک اینتایر، مخاطبانم را به درکی عمیق‌تر از نظریه بحران معرفت‌شناختی نائل خواهد کرد. در تعطیلات نوروز 1392 که به اصفهان رفته بودم، از فرصت پیش آمده استفاده و متن آن را به فارسی ترجمه کردم.»
در بخش دیگری از این کتاب درباره نویسنده مقاله آمده است: «السدیر چالمرز مک اینتایر در سال 1929 در گلاسکو اسکاتلند متولد شد. او تحصیلات عالیه را در کالج کوئین مری لندن آغاز و سپس به دانشگاه‌های منچستر و آکسفورد تکمیل کرد. سپس در دانشگاه‌های مختلف از جمله منچستر، لیدز، اسکس و آکسفورد بریتانیا تدریس و در سال 1969 به ایالات متحده آمریکا مهاجرت کرد. در کارنامة علمی او تدریس تاریخ و اندیشه در دانشگاه‌هایی همچون برندیز، بوستون، واندربلیت، نوتردام، ییل، دوک و پرینستون ثبت شده است. وی در سال 2010 بازنشسته شد، اما همچنان به نگارش و انتشار دیدگاه‌هایش ادامه داد.
زندگینامة فکری مک اینتایر، خود نشانگر بحران‌های معرفت‌شناختی مهمی است که از سرگذرانده است. او که در زمان دانشجویی و سال‌هایی پس از آن به مارکسیسم گرایش داشت، در دهه پنجم زندگی به مذهب کاتولیک روی آور و از آن پس، اندیشه‌ورزی‌هایش از منظر نوارسطویی ـ اکویناسی شکل گرفت. مک اینتایر را باید از برجسته‌ترین اندیشمندان منتقد فلسفه اخلاق متجدد و نهضت روشنگری دانست. با این همه، برخلاف آنچه گاه گفته می‌شود، بازگشت او به سنت، همراه با تجدید نظرهای مهمی است که از تجربه تجددخواهی غرب نشأت گرفته است.»
به گفته بهشتی، در کشور ما نیز برخی از آثار او به همت والای مترجمان به فارسی ترجمه شده است. اندیشه‌های مک اینتایر و به ویژه نقد او از تجدد، با برداشت‌های مختلفی در جامعة ایرانی مواجه شده است. برخی از صاحب‌نظران، آثار او را ابزاری مناسب برای مقابله با آنچه «تهاجم فرهنگی غرب» نامیده می‌شود، و [همچنین] راهی مناسب برای به چالش کشیدن ارزش‌های فرهنگ لیبرالی که این روزها بر فرهنگ جهانی سلطه دارد، می‌دانند. در مقابل، کاربست‌هایی از این دست باعث شده اندیشمندانی که نسبت به وضعیت موجود منتقد هستند یا به طور کلی از مطالعه و معرفی آثار او رویگردان شده یا در واهمه از قرار داده شدن در اردوگاه فکری که بدان تعلق ندارند، از بحث و گفت‌وگو درباره این آثار پرهیز کنند.
وی تاکید می‌کند: «من از همان ابتدای بازگشت به میهن و آغاز بحث و تدریس در دانشگاه‌ها و محافل علمی همواره سعی کرده‌آم از هر دو موضع‌گیری یادشده خودداری کنم. برای من، آثار مک اینتایر پنجره‌ای است برای شناخت بهتر و عمیق‌تر جهان پیرامونم؛ پنجره‌ای که دیگران را هم به تماشای جهان از آن دعوت می‌کنم.»
کتاب «بحران معرفت‌شناختی: روایت دراماتیک و فلسفة علم» با شمارگان هزار و 100 نسخه در 80 صفحه به بهای هفت هزار تومان از سوی انتشارات ناهید منتشر شده است.
جمعه ۸ مرداد ۱۳۹۵ - ۰۹:۰۰
نظر شما