غلامرضا عزیزی، رئیس پژوهشکده اسناد آرشیو ملی درباره کتاب‌های در دست چاپ به خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) گفت: کتاب‌های «خاطرات استاد احمد سميعی‌گيلانی»، مجموعه «مقالات همايش ايران و جنگ جهانی دوم»، «ترانه و ترانه‌سرائی در گفتگو با استاد بیژن ترقی»، «حفاظت از سوابق در برابر آتش‌سوزی» و «كاغذهای اسلامی: بررسی يكی از صنايع باستانی» آماده انتشار است.

وی درباره کتاب «خاطرات استاد احمد سميعی‌گيلانی» بیان کرد: این اثر، حاصل گفت‌و‌گويی 6 ساعت و نيمه با سمیعی در 6 جلسه است كه از بهمن ماه سال 1384 آغاز و شهريور ماه 1385 به اتمام رسيد. اين گفت‌و‌گو از سوی سازمان اسناد و كتابخانه ملی ايران و در قالب يك مصاحبه تاريخ شفاهی صورت گرفته است. سمیعی‌گیلانی 17 بهمن‌ماه 1299 شمسی در محله سنگلج تهران متولد شد و پس از چند ماه، توسط خانواده به شهر رشت آمد و در همانجا، سال‌های آغازین زندگی خود را طی کرد. وی پس از شرکت در امتحانات ورودی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، در رشته زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران پذیرفته شد. در دوره تحصیل خود در محضر استادانی همچون ملک‌الشعرا بهار، بدیع‌الزمان فروزانفر، کاظم عصار، فاضل تونی، احمد بهمن‌یار،‌ دکتر یحیی مهدوی، دکتر علی‌اکبر سیاسی، برتراند و مادام رهاوی که استادان فرانسوی وی بودند، تلمذ کرد.

رئیس پژوهشکده اسناد آرشیو ملی افزود: سمیعی‌گیلانی سردبیری مجموعه سخن فارسی را که 11 عنوان آن به کتاب درسی دانشگاهی تبدیل شد، به عهده داشت. همچنین ویراستاری مجله نشر دانش و مقالات «دانشنامه جهان اسلام»، سردبیری «نامه فرهنگستان»، ویراستاری بیش از 100 کتاب درسی دانشگاهی، عضویت در مرکز بین‌المللی مترجمان ادبی فرانسه، مشاوره علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سرپرستی و عضویت در هیات علمی فرهنگ آثار ایرانی اسلامی و عضویت در هیات تحریریه مجله ادب‌پژوهی دانشگاه گیلان از جمله فعالیت‌های پرشمار استاد سمیعی در عرصه ادب و فرهنگ در سال‌های گذشته به شمار می‌آیند.

عزیزی ادامه داد: وی در نخستین دوره جشنواره چهره‌های ماندگار به عنوان چهره ماندگار ادب و فرهنگ معرفی شد و در دومین دوره جشنواره بین‌المللی فارابی برای ادبیات و علوم انسانی نیز از دست ریاست جمهوری، لوح تقدیر دریافت کرد. عضویت پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی، سردبیری نامه فرهنگستان، مدیریت گروه ادب معاصر در فرهنگستان زبان و ادب فارسی و عضویت در شورای عالی ویرایش صدا و سیما، بخشی دیگر از فعالیت‌های این فرهیخته نام‌آور گیلانی را تشکیل می‌دهند. این کتاب به کوشش پیمانه صالحی تدوین و آماده شده و برای انتشارات سازمان اسناد و کتابخانه ملی سپرده شده است.

وی با نگاهی به كتاب مجموعه «مقالات همايش ايران و جنگ جهانی دوم» اظهار کرد: این مجموعه مقالات در دو جلد و 686 صفحه و با شمارگان 500 نسخه به كوشش مطلب مطلبی و از سوی انتشارات سازمان اسناد و كتابخانه ملی در آستانه انتشار است. مقالات اين مجموعه حاصل همايشی است كه سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران با همکاری مراکز اسنادی، پژوهشی و مراکز آموزش عالی، به مناسبت هفتادمین سالگرد اشغال ایران توسط متفقین، در شهریور ماه سال 1390 با محورهای اثرات اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی اشغال بر ایران برگزار كردند.

اين تاریخ‌نگار افزود: این كتاب، مجموعه مقالات منتخب و برگزيده  همايش «ايران و جنگ جهانی دوم» است. موضوعات مختلف از نويسندگانی با تخصص‌های گوناگون در ارتباط با ايران در جنگ جهاني دوم اين مجموعه را به اثری سودمند و خواندنی برای علاقه‌مندان تاريخ ايران تبديل کرده است. این کتاب علاوه بر 34 مقاله منتخب همايش، دارای سخن نخست در ارتباط با چگونگی برگزاری همايش و نيز مقدمه‌ای از گردآورنده است.

عزیزی ادامه داد: مقالات اين كتاب از نظر شناخت برخی شالوده‌های سياسی - نظامی، اجتماعی ـ اقتصادی ايران در آستانه جنگ جهانی دوم و پيامدهای آن حائز اهمیت است و بدون دسته‌بندی موضوعی و با چينش الفبایی، موضوعاتی مختلف؛ سياسی، اجتماعی، نظامی، فرهنگی، و ادبی و ... را پوشش می‌دهد.

وی به عناوین برخی از مقالات اشاره کرد و افزود: «آیت‌الله کاشانی و نقش او در مبارزات ضد استعماری انگلیس در جنگ جهانی دوم و حوادث پس از آن»، «اثرات جنگ جهاني دوم بر صنايع نساجی اصفهان»، «احزاب و دسته‌بندی‌های سياسی ايران در زمان جنگ جهانی دوم»، «اردبيل در اشغال ارتش سرخ شوروی»، «اشغال آذربايجان و اقدامات فرهنگی ارتش سرخ شوروی»، «اشغال ایران و نقش اتحاد جماهیر شوروی در شکل‌گیری فرقه دمکرات آذربایجان»، «اشغال دوباره: اشغال همدان در جنگ جهانی دوم توسط متفقین»، «انگلستان و انتقال قدرت در ایران در زمان جنگ جهانی دوم»، «اهميت اسناد آرشيوهای محلی در تبيين وقايع تاريخی (اسناد مركز اسناد آستان قدس رضوي درباره جنگ‌ جهاني دوم در خراسان)»، «بازتاب اشغال ایران توسط متفقین در جنگ جهانی دوم و تأثیرات آن بر ادبیات داستانی ایران»، «بحران نان»، «بررسی عملکرد شرکت نفت ایران و انگلیس در جنگ جهانی دوم»، «بررسی واژه‌های خارجی در رمان‌های دوره جنگ جهانی دوم» و «تحلیل محتوای رمان‌هايی از بهمن شعله‌ور و جلال آل‌احمد» برخی از این مقالات را تشکیل می‌دهد.

وی در معرفی کتاب «ترانه و ترانه‌سرائی در گفتگو با استاد بیژن ترقی» گفت: بيژن ترقی(1388-1308) را می‌توان از نسل دوم ترانه‌سرايانی برشمرد كه با همكاری نوازندگان و موسيقيدان‌های معروفی همچون پرويز ياحقی، همايون خرم، علی تجويدی، احمد عبادی و... ترانه‌ها و عاشقانه‌های بسياری نظير آتش كاروان، ای بهار دلنشين، برگ خزان و ايران جوان خلق كرد كه در موسيقي ايران جاودانه شدند. كتاب حاضر حاصل گفت‌وگوی تاريخ شفاهی سازمان اسناد و كتابخانه ملی ايران با زنده‌یاد بيژن ترقی است كه بيش از هر چيز، از حال و هوائی شاعرانه برخوردار است و نشان از سر پرشور و روح شيدای وی دارد.

این پژوهشگر تاریخ افزود: زنده‌یاد ترقی در فواصل اين كنايات عاشقانه، به دوستی و همكاری خود با پرويز ياحقی، نوازنده چيره‌دست ويولن، اشاره كرده و سپس به فعاليت خود در برنامه راديويی معروف گلها اشاره می‌كند. انتشارات خيام، مراوده و دوستی با بزرگانی چون نيما يوشيج، محمدحسین شهريار، ملك‌الشعرا بهار و درك حضور اين استادان به يمن انتشارات خيام كه پدرش بنيان نهاده بود، بازخوانی اشعار و ترانه‌های ماندگارش با صدای روحبخش خود و گذری بر سير تصنيف و ترانه در ايران، از ديگر نكاتی است كه ترقی در اين كتاب به آن‌ها پرداخته است. این کتاب به کوشش فهمیه آزاده تدوین و آماده شده و در انتظار چاپ است.

عزیزی درباره کتاب «حفاظت از سوابق در برابر آتش‌سوزی» بیان کرد: هدف از تدوين اين کتاب، معرفی استاندارد «حفاظت از سوابق در برابر آتش‌سوزی» است که برای استفاده و راهنمايی افرادی نوشته شده كه با خريد، طراحی، ساخت، نصب، بازرسی، تأييد، فهرست‌نويسی، فعاليت يا نگهداری از تجهيزات مرتبط با حفاظت از سوابق در برابر آتش‌سوزی و اثرات ناشی از آن در ارتباط هستند. در اين کتاب، حداقل الزامات حفاظت از سوابق، امكانات و تجهيزات مورد نياز و انواع سوابق مشخص‌شده و برای مقابله با حوادث و بلايا معرفی می‌شوند. کتاب حاضر، الزامات مرتبط با محيط‌های انبار سوابق در ساختمان‌های زیر مخازن، آرشيوها، اتاق‌های بايگانی، مراكز سوابق محصور و غيرمحصور را معرفی می‌کند. این اثر به کوشش مشترک غلامرضا عزیزی و زهرا ضرغامی تدوین شده است.

وی با اشاره به ترجمه کتاب «كاغذهای اسلامی: بررسی يكی از صنايع باستانی» عنوان کرد: این کتاب نوشته هلن لاودِی و برگردان زهرا ضرغامی است و هدف این کتاب، انتشار نتایجِ پژوهش‌های انجام‌شده درباره ماهیت و مشخصه‌های کاغذهای اسلامی است که از طریق تحلیل نظام‌مند بیش از هزار نمونه تاریخ‌دار، به‌دست آمده است. در این کتاب، مشخصه‌های فیزیکی کاغذهایی که از قرن دوازدهم تا نوزدهم در ایران، سوریه و مصر تولید شده‌اند و روش مقایسه و مقابله کاغذها، ارائه شده است.

رئیس پژوهشکده اسناد آرشیو ملی گفت: اگرچه به‌کارگیری توالی زمانی برای تغییرات رخ‌داده در مواد و روش‌های کاغذسازی، بسیار دشوار است، اما در این کتاب، گرایش‌های مختلف در روش‌های کاغذسازی و مشخصه‌های کاغذ در قرون مختلف و در مناطق متفاوت مشخص شده است. کتاب هلن لاودِی با مروری بر توسعه و پیشرفت کاغذسازی دستی در بلاد اسلامی، شروع می‌شود. سپس تأثیر و گسترش این صنعت در ایران و خاورمیانه بررسی شده و موفقیت این صنعت در مقایسه با سایر مواد نوشتاری هم‌عصر خود و شکست آن در رقابت با کاغذهای وارداتی غربی بررسی شده است.