کتاب «پژوهش میان رشتهای: نظریه و فرایند» بر آن است با زبانی ساده و روشن چیستی و چرایی رهیافت میانرشتهای را معرفی و خوانندگان را با ابعاد مختلف این رهیافت آشنا کند.
آلن رپکو به ترجمه محسن علوی پور، مجید کرمی، هدایت الله اعتمادی زاده دریکوندی و علی اکبر نورعلیوند از سوی انتشارات پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری منتشر شده است.
کتاب در چهار بخش با عناوین درباره مطالعات میان رشتهای، نظریههای مطالعات میان رشتهای، کسب بینش از رشتهها و تلفیق بینشها سامان یافته است.
در دیباچهای که پژوهشکده بر کتاب نوشته میخوانیم: «واقعیت این است که ذات علم همواره مقتضی بینش میان رشتهای است. تاریخ علم در سرزمینهای متعدد اعم از ایران و هند و چین و اروپا گویای آن است که عالمان و دانشمندان حسب پیچیدگی و درهم تنیدگی اموری که آدمیان در زندگی واقعی خود با آنها سروکار داشتهاند، ساحتهای مختلف علمی را تعریف کرده و همواره این ساحتها را در نسبت با هم برقرار نمودهاند. طبق این واقعیت، این پیوستگی و بهره بردن دائم علوم از یکدیگر، نه امری مصنوعی و ساختگی، بلکه امری کاملاً وابسته به واقعیت خارجی بود. اگر علم در دنیای قدیم، درصدد ارائه تصویری صحیح و درست از واقع بود و اگر امر واقع، حقیقتی به هم پیوسته و در هم تنیده داشت، ساحتهای متعدد علمی نیز همواره در تعامل و رفت و آمد با یکدیگر و ضمن بهرهمندی از نگاهها و یافته و رهیافتهای همدیگر این خواسته و مطلوب را برآورده میساختند.
علیرغم این تفکر تاریخی که همواره خود را در قامت درخت علم و تقسیمبندی علوم و تبیین نسبت هریک از علوم با یکدیگر نشان میداد، در قرون نوزدهم و بیستم، حسب برخی از ضرورتهای تاریخی و اجتماعی و سیاسی و صنعتی، نوعی سکولاریزه کردن علوم از بینشهای فلسفی و روانشناختی و تاریخی و فرهنگی و دینی و اخلاقی و غیره و متعاقب آن، نوعی تخصصگرایی و رشتهگرایی رایج شد. این رویکرد هرچند در تغییر شکل و شمایل جامعه جدید غربی و سبک زندگی متناسب با آن هم در سطح جامعه و هم در سطح جامعه دانشگاهی و طبقه دانشمندان اثرات بارز و آشکاری داشت اما از آنجا که علم برحسب ذات و رویه تاریخی خود مقتضی بهرهگیری از نگاههای متعدد علمی است و از آنجا که برخی از موضوعات متعلق تحقیق و پژوهش مقتضی بهرهگیری از دانشهای متعدد جهت کشف و یا ایجاد رهیافتی نوین است، لذا بار دیگر میانرشتگی مورد توجه محافل علمی جهان قرار گرفت.
میانرشتهای در ایران با عمری بیش از یک دهه به صورت جدی مطرح شده و توانسته در برخی از حوزهها به توفیقهای نسبی شایانی دست یابد. با این حال، در برخی دیگر از حوزهها به ویژه در حوزه علوم انسانی این حرکت به کندی انجام شده است این امر تا حدی ناشی از پیچیدگی و سختی علوم انسانی و تا حدی ناشی از مشکلات پیش روی علوم انسانی در ایران و شاید، نوعی ابهام در مفهوم میانرشتگی در دنیای جدید و نسبت علوم انسانی رایج در ایران با این مفهوم و رویکرد است.»
این کتاب که به همت مترجمان همکار با پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی منتشر شده است بر آن است با زبانی ساده و روشن چیستی و چرایی رهیافت میانرشتهای را معرفی کند و خوانندگان را با ابعاد مختلف این رهیافت آشنا کند.
کتاب «پژوهش میان رشتهای: نظریه و فرایند» با شمارگان 200 نسخه در 536 صفحه به بهای 268 هزار ریال از سوی انتشارات پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در دسترس علاقهمندان قرار گرفته است.
نظر شما