خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- امام زمان (عج) نیمه شعبان سال 255 هجری در سامرا متولد شدند. نام ایشان مهدی و کنیه حضرت ابوالقاسم است. ایشان از فرزندان حضرت زهرا(س) و از اولاد امام حسین(ع) و فرزند امام حسن عسکری(ع) و نرجس خاتون است. یک سال و یک ماه پس از ازدواج امام حسن عسکری (ع) و نرجس خاتون، حضرت مهدی (ع) به دنیا آمدند.
 
شب این میلاد خجسته را «شب برات»، «شب مبارک» و «شب رحمت» می‌خوانند. شیخ صدوق در «کمال‌الدین» نقل می‌کند: «نرجس خاتون روزی مشاهده می‌کند که نوری وارد بدن او می‌شود و به امام حسن عسکری موضوع را گزارش می‌کند و امام او را نوید به بارداری امام زمان می‌دهد و می‌فرماید: پسری می‌آوری که نامش محمد است و پس از من جانشین من خواهد بود.»
 
هنگام وفات حضرت امام حسن عسکری (ع) حضرت مهدی (ع) پنج ساله بود و مشهور بین علماء نیز همین تاریخ است و کسی در این دیدگاه اعتراضی نکرده، مگر کلینی در «کافی»، صدوق در «کمال‌الدین» و شیخ طوسی در «الغیبه» که این سه بزرگوار یک مرتبه سال 255 و بار دیگر سال 256 را نوشته‌اند، اما هرسه بیشتر سال 255 هجری را قبول دارند. البته برای ولادت ایشان تاریخ‌های دیگری هم در منابع ذکر شده است.
 
علت این‌که درتاریخ تولد امام زمان عده‌ای اختلاف دارند، ممکن است به دلیل پنهان نگه داشتن تولد ایشان بوده باشد، بنابراین اصل ولادت مهدی جزو مسلّمات تاریخ است و در این تاریخ بین علما و محدثان و علمای فریقین هیچگونه اختلافی نیست.
 
شهید اول در کتاب «دروس» از امام جعفر صادق (ع) روایت کرده که آن حضرت فرموده‌اند: «در شبی که قائم آل محمد (ص) متولد گردد، هر مولودی متولد شود باایمان است و اگر در زمین شرک متولد گردد، خداوند به برکت وجود امام، او را به سرزمین ایمان منتقل خواهد کرد.»
 


سبحانی‌نیا: مهدویت تنها یک تئوری دینی نیست، بلکه ریشه در فطریات دارد
دکتر محمد سبحانی‌نیا، عضو هیات علمی دانشگاه کاشان که تالیف کتاب «مهدویت و آرامش روان» را در کارنامه دارد، در سالروز ولادت باسعادت مهدی موعود (عج) درباره ضرورت و اهمیت تالیف این کتاب گفت: بسیاری از الگوهای درمانی در روان‌شناسی نیاز به بازنگری متناسب با آموزه‌های مذهب ما دارند.
 
وی افزود: علم روانشناسی در مواجهه با بسیاری مشکلات ناکارآمد است چون بسیاری از مشکلات به مسائل روحی برمی‌گردند. روانشناسان بیشتر به مسائل زیست‌محیطی توجه داشته و کمتر به بهداشت روانی پرداخته‌اند. اندیشه مهدویت دارای ظرفیت‌های بسیار بالا و کارآمدی است که حلال بسیاری از بحران‌های دنیای امروز است.
 
سبحانی‌نیا ادامه داد: در پژوهش‌های انجام شده تاکنون از این زاویه به مساله مهدویت نگاه نشده بود. یکی از موضوعاتی که اندیشه مهدویت مستقیم با آن در ارتباط بوده و بر آن تاثیر دارد، بهداشت روان است. مهدویت تنها یک تئوری و باور دینی نیست، بلکه ریشه در فطریات انسان دارد. این اندیشه علاوه بر ریشه داشتن در باورهای دینی، رویکردهای معرفتی، اخلاقی و اجتماعی را نیز در دل دارد.
 
نویسنده چندین عنوان کتاب در زمینه‌های تربیتی، اخلاقی و مذهبی درباره کیفیت کارهای انجام شده درباره مهدویت در کشور اظهار کرد: تاکنون از نظر کمّی کارهای زیادی در این‌باره صورت گرفته که از آن‌جمله می‌توان به چاپ کتاب، مقاله و مجلات پژوهشی، تاسیس پژوهشگاه‌ها و برگزاری همایش‌هایی مانند «دکترین مهدویت» اشاره کرد. با اقدامات صورت گرفته در سال‌های اخیر تحولی در ارتباط با این موضوع رخ داده ولی جای مطالعات تطبیقی در این میان خالی است. باید ارتباط بحران‌های اجتماعی، اخلاقی و تربیتی با اندیشه مهدویت روشن شود.
 
وی درباره موانع موجود برسر راه مطالعات و پژوهش‌های تطبیقی افزود: انجام این‌گونه پژوهش‌ها، هزینه‌بر و زمان‌بر است. برای به ثمر رسیدن پژوهش‌های عمیق و مطلوب، افراد باید تخصص و وقت بگذارند. اگر بودجه و وقت کافی در اختیار محقق قرار گیرد و پژوهش‌‌ها متناسب با نیاز فعلی جامعه و جوانان و با نیازسنجی انجام شوند، نتایج کیفی و عمقی و کاربردی خواهد شد. در این میان یک حلقه مفقوده وجود دارد و آن این‌که بین متصدیان و متولیان نهادها و دست‌اندرکاران پژوهش فاصله وجود دارد.
 
نویسنده کتاب «مهدویت و آرامش روان» نیمه شعبان را فرصتی برای همه دانست و گفت: نیمه شعبان فرصتی برای همه ماست که علاوه بر پرداختن به شادی و سرور که لازمه این روز مبارک است، به اهداف و ویژگی‌های حکومت امام زمان (عج) و مفهوم انتظار فرج بیندیشیم و در این‌باره پژوهش کنیم. تمامی مشکلات ما زمانی به پایان می‌رسند که ضرورت ظهور کند، پس برای ظهور حضرت باید زمینه‌سازی کنیم و این امر در گرو عمل به وظایف در ابعاد فردی و اجتماعی است.



صمدی: اندیشه و تفکر مهدویت برای بشریت پیام دارد
قنبرعلی صمدی، نویسنده و پژوهشگر، در سالروز میلاد باسعادت حضرت مهدی (عج) در معرفی اجمالی کتاب «گفتمان جهانی مهدویت و آینده بشر» عنوان کرد: این کتاب در سه بخش تنظیم شده است. تلاش شده که مباحث مربوط به مهدویت با زبان گفتمانی روز و با رویکرد به آینده تدوین شود. اندیشه و تفکر مهدویت برای بشریت پیام دارد. انتخاب عنوان کتاب نیز در این راستا بوده است.
 
وی ادامه داد: بخش نخست کتاب بیشتر به مباحث مقدماتی و مبانی مانند واژه‌شناسی، تفاوت پیش‌بینی و پیشگویی، آینده‌پژوهی و پیش‌بینی آینده اختصاص دارد. در بخش دوم مباحث تطبیقی بیان شده است. در این بخش نگاه به آینده از منظر اسلام در قالب ایده و اندیشه مهدویت با دیدگاه‌های دیگر مکاتب به آینده به‌صورت تطبیقی بررسی شده است. در بخش سوم نیز پیش‌گویی‌های مربوط به آینده جهان بشریت از منظر عقلی، قرآنی، حدیثی و تاریخی تبیین شده است. در این بخش نظرات اندیشمندان اسلامی و نظرات قرآنی تفکر مهدویت مستند شده است. در این بخش از کتاب اشاره شده که براساس آینده‌نگری اسلامی، چشم‌اندازی بر آینده تاریخ مطرح شده که برای آینده بشریت مطلوب و عقلانی است.
 
این پژوهشگر درباره اهمیت طرح مباحث مهدویت در دوران معاصر گفت: مباحث مهدویت جزو مباحث کلیدی دوران معاصر است به‌ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، مهدویت با کیان انقلاب اسلامی و آرمان‌های شیعه پیوند خورده است. نظرات و اندیشه‌های رهبری و برگزاری ‌همایش‌هایی مانند «دکترین مهدویت» گویای این حقیقت است. اندیشه مهدویت امروزه به‌عنوان اندیشه راهبردی و دکترین سیاسی و اجتماعی شیعه مطرح است.
 
صمدی درباره کمیت و کیفیت آثاری که با این زمینه‌ها در سال‌های اخیر در کشور منتشر شده‌اند، افزود: کمیت آثار منتشر شده نسبتا خوب بوده ولی تا رسیدن به نقطه مطلوب از نظر کیفی فاصله زیادی داریم. برخی چالش‌های موجود در این مسیر به سطحی و تکراری بودن آثار و پژوهش‌ها برمی‌گردد. موضوع مهدویت را از مباحث صرف علمی می‌توانیم به سمت مباحث کاربردی سوق دهیم. ایده و اندیشه مهدویت می‌تواند بهترین نمونه برای الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت باشد.
 
وی در ادامه درباره تاثیر حمایت از پژوهش‌ها و پژوهشگران برای تولید آثار فاخر اظهار کرد: متاسفانه تاکنون حمایت‌ها چندان پررنگ نبوده است. با توجه به اهمیت بحث مهدویت و تاثیرات گسترده آن در بخش‌های علمی و فکری، سرمایه‌گذاری مالی و منابع انسانی در این بخش بسیار کم است. این موضوع باید مانند یک رشته تحصیلی در دانشگاه‌ها مطرح شود.
 
نویسنده کتاب «گفتمان جهانی مهدویت و آینده بشر» گفت: چند سالی است که موسسات و نهادهای مختلف پیرامون این مساله فعالیت‌هایی صورت داده‌اند، اما با توجه به مطالبات رهبری و اهمیت موضوع، کارهای انجام شده چندان مطلوب و کافی نبوده است.
 
صمدی ادامه داد: وظیفه ما در عصر غیبت این است که تلاش کنیم اندیشه مهدویت که احیاگر هویت، کرامت و سعادت جامعه بشری است، را به‌خوبی به جامعه معرفی کنیم که بیشتر بار این وظیفه بر عهده پژوهشگران و اهالی رسانه است.
 
این پژوهشگر عنوان کرد: همه کمال و سعادت ما در اندیشه اهل بیت (ع) متبلور است. باید با تمام امکاناتی که در اختیار داریم، دین خود را ادا کنیم.