کتاب «تولید بذر (با تاکید بر گیاهان زراعی)» با چهار فصل از سوی سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی واحد کردستان به بازار کتاب عرضه شده است.
کتاب در چهار فصل با عنوانهای «غلات»، «گیاهان صنعتی»، «بقولات علوفهای» و «بقولات دانهای» تدوین شده است.
در نخستین فصل کتاب درباره ذرت میخوانیم: «ذرت یکی از مهمترین گیاهان تیره غلات است و در سطح وسیعی در آمریکا کشت میشود و از این نظر حیات آن بستگی شدید به بودن در جوار انسان دارد. بسیار منحصر بهفرد است. به نحوی که اهلی شدن آن مویدی است بر این واقعیت که بذر بهواسطه نحوه قرارگیری روی چوب بلال و پوشیده شدن آنها توسط غلافها قادر به پراکنده شدن در محیط نیستند.»
در دومین فصل کتاب، سویا بهعنوان یک گیاه صنعتی معرفی شده است. در تاریخچه تولید و مصرف این گیاه آمده است: «در طی قرن بیستم نگرش روی مصرف سویا از یک گیاه علوفهای به یک محصول زراعی دانهای غنی از پروتئین و روغن تغییر پیدا کرد. در ایالات متحده آمریکا سویا نخستینبار در سال 1900 بهعنوان یک محصول علوفهای مهم شناخته شد.
سه عامل مهم چنین تغییر نگرشی در مورد مصرف سویا از حالت علوفهای تا تبدیل آن به یک محصول دانهای با ارزش عبارتند از: 1ـ کشورهای اروپایی توانستند قابلیت استفاده از روغن دانه سویا برای تولید صابون را شناسائی کنند. 2ـ در طی جنگ جهانی دوم در یک مقطع زمانی مشخص بهدلیل خسارت شدید مزارع پنبه از شپشه غوزه، نیاز شدیدی به چربی و روغن احساس شد و از این رو از سویا بهعنوان یک محصول موفق و جایگزین استفاده شد. 3ـ سویا غذایی بدون چربی بهعنوان یک منبع پروتئینی قابلقبول (غنی) در جیره غذایی احشام قرار گرفت. در نتیجه چنین تغییراتی در مصرف سویا، تولید جهانی آن به سرعت سیر صعودی پیدا کرد.»
یکی از موضوعات سومین فصل کتاب شبدر فارسی (ایرانی) است. درباره این گیاه میخوانیم: «شبدر فارسی بومی جنوب آسیا و نواحی مدیترانهای است و در ایالتهای جنوبی آمریکا بهعنوان یک مکان مناسب، بهدلیل توان تولید بذر آن در اواخر زمستان و اوایل بهار، درست زمانیکه گراسهای (علفیهای) نواحی جنوبی در رکود بسر میبرند، نیز بافت میشود. علوفه آن بهعنوان غذای دام و ماکیان، مغذی و اشتهاآور است. شبدر فارسی بهترین سازگاری را با خاکهای سنگین، با ارتفاع کم از سطح دریا و مرطوب ایالات جنوبی ایالات متحده دارد. شبدر فارسی در نواحی شمالیتر تِنسی نیز از رشد موفقیتآمیزی برخوردار است، تحمل زمستان ایالتهای شمالی آمریکا را ندارد.»
تولید بذر ماش از جمله مباحث آخرین فصل کتاب است. «عموما زراعت ماش بر مبنای دو هدف بذر خوراکی یا تولید بذر، صرفا برای جوانهزنی انجام میشود. برهمین اساس روشهای گوناگونی در سراسر جهان از کشت درهم در کشت جایگزین تا کشت ردیفی در سیستمهای زراعی پیشرفته مورد استفاده قرار گرفته است. در ایالات متحده آمریکا کشت این محصول بهصورت ردیفی است. که در چنین حالتی کنترل علفهای هرز بهخوبی صورت میگیرد. به دلیل حساسیت بالای ماش به بیماریهای بذرزاد باید در طی مراحل مختلف رشد گیاه در مزرعه عملیات بازرسی و کنترل زمان ظهور آثار و علائم بیماری روی برگها و غلافها و عملکرد دانه و یا بذر نگه داشتن کلی گیاه از تولید عملکرد است.»
نخستین چاپ کتاب «تولید بذر (با تاکید بر گیاهان زراعی)» با شمارگان یک هزار نسخه در 276 صفحه، به بهای 12 هزار تومان از سوی سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی واحد کردستان به بازار نشر عرضه شده است.
نظر شما