آسیبشناسی کتابهای طب سنتی از نگاه متخصصان/ 7
مدیر انتشارات سفیر اردهال: نشر طب سنتی لوث شده است/ برخی به نام طب سنتی کاسبی راه انداختهاند
حسین عابدینی، مدیر انتشارات سفیر اردهال، با اشاره به وجود موضوعات بکر در حوزه نشر طب سنتی گفت: با توجه به تمایل ناشران غیر تخصصی به فعالیت در حوزه طب سنتی، بهنظر میرسد نشر طب سنتی لوث شده است.
کتابهایی با موضوعات تکراری
وی در بیان دلایل ادعایش مبنی بر از بین رفتن جایگاه نشر طب سنتی افزود: زمانیکه مخاطبان کتاب به یک موضوع توجه نشان میدهند بسیاری از ناشران نسبت به تولید محتوا در آن حوزه اقدام میکنند و این در حالی است که پیش از این سابقهای در این حوزه نداشتهاند؛ نشر طب سنتی نیز چنین وضعیتی دارد.
عابدینی تاکید کرد: با توجه به تمایل ناشران به تولید کتاب در حوزه طب سنتی و مباحث محدود این موضوع البته در بخش عمومی، شاهد تولید کتابهایی با موضوعات تکراری هستیم. بازار نشر طب سنتی امروزه از کتابهایی با موضوعاتی مانند خواص گیاهان دارویی، انواع عرقیات و دمنوشها مملو شده که البته نفع زیادی برای ناشران دارد.
وزارت ارشاد از متخصصان طب سنتی کمک بگیرد
مدیر انتشارات سفیر اردهال درباره راهکار بهبود وضعیت نشر حوزه طب سنتی گفت: در حالیکه شاهد انتشار کتابهای مشابه در حوزه طب سنتی هستیم، ضروری بهنظر میرسد که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در صدور مجوز از کارشناسان این حوزه کمک بگیرد. اگر 70 درصد اعتبار این کتابها از سوی این کارشناسان تأیید شد، ناشر برای انتشار مجوز دریافت کند.
وی ادامه داد: ارشاد میتواند ممیزی کتابهای حوزه طب سنتی را به ارگانهای متخصص مانند دانشکدههای طب سنتی واگذار کند. گاهی ارشاد براساس اعتمادی که به ناشر دارد، یکروزه مجوز صادر میکند، در حالی که بررسی برخی کتابها حداقل یک ماه زمان نیاز دارد.
توجه به محتوای غنی منابع طب کهن
عابدینی درباره دخالت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در حوزه نشر طب سنتی نیز اظهار کرد: وزارت بهداشت نسبت به موضوع طب سنتی جبههگیری دارد. البته آنها دغدغههای خاص خود را در نظر دارند، چراکه برخی به نام طب سنتی کاسبی راه انداختهاند. عدهای بهعنوان مثال عسل را به بهانه خاصیت درمانی چند برابر قیمت واقعی به فروش میرسانند.
این فعال حوزه نشر طب سنتی در ادامه با اشاره به محتوای غنی منابع کهن طب سنتی اسلامی - ایرانی گفت: فرمول تهیه اغلب داروها در منابع کهن ما وجود دارد، اما به دلیل نبود متخصص این فرمولها هنوز برای ما مشخص نیست. این در حالی است که کشورهای غربی مانند آلمان در این حوزه بسیار توانمند و پیشرفته هستند و میگویند که از منابع مکتوب ما استفاده میکنند.
لزوم تولید محتوا با هدف ارائه کتابهای مرجع
وی با اشاره به میزان تلاش ناشران برای تولید کتابهای فاخر با موضوع طب سنتی افزود: تولید محتوا با هدف ارائه کتابهای مرجع، کمتر از سوی ناشران صورت گرفته است. کمتر شاهد تولید کتابی بودهایم که در ادوار مختلف جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی بهعنوان اثر برگزیده معرفی شده باشد.
عابدینی ادامه داد: کتابهای حوزه طب سنتی با موضوعات عمومی شامل تشریح خواص گیاهان دارویی و انواع عرقیات است. دومین حوزه موضوعی نشر طب سنتی، به ترجمه اختصاص دارد که البته تمایل به این کتابها زیاد نیست. سومین دسته از منابع حوزه طب سنتی به طب مکمل اختصاص دارد که شامل موضوعاتی مانند ماساژدرمانی است.
همه حرف ما سرآمدی در موضوع طب کهن است
مدیر انتشارات سفیر اردهال درباره دیگر موضوعات در نشر حوزه طب سنتی اظهار کرد: تصحیح و انتشار متون کهن طب سنتی، نوع دیگر فعالیت در حوزه نشر طب سنتی است. همه حرف ما سرآمدی در موضوع طب کهن است. کتاب «قانون» ابنسینا 200 سال در دانشگاههای اروپا بهعنوان یک منبع درسی مطرح شده اما تعداد متخصصان توانمند برای تصحیح و روزآمد کردن متون کهن اندک هستند.
وی در ادامه گفت: کدام متخصص میتواند 29 جلد کتاب «الحاوی» زکریای رازی را ترجمه کند؟ استاد طباطبایی در حال ترجمه این متن کهن است که همچنان ادامه دارد. «قانون» ابنسینا نیز از سوی مرحوم شرفکندی تصحیح و منتشر شده است. پنج جلد از مجموعه 10 جلدی «ذخیره خوارزمشاهی» نیز به چاپ رسیده است.
عابدینی درباره تولید کتابهای آموزشی حوزه طب سنتی برای مخاطب نوجوان اظهار کرد: نزدیک به چهار سال گذشته ایده انتشار کتاب طب سنتی برای مخاطب نوجوان را با برخی همکاران نویسنده در میان گذاشتیم، اما هیچکدام به تألیف این دسته کتابها توجهی نکردند. آشنایی با مبانی طب سنتی با استفاده از ابزار کتاب برای مخاطب دانشآموز ضروری است.
مروری بر پرونده
نویسنده و متخصص طب سنتی، با اشاره به وضعیت آشفته نشر حوزه طب سنتی در ایران گفت: در دو بخش نشر دولتی و دانشگاهی، ممیزان آشنا با موضوع طب سنتی در کشور وجود ندارد. متن کامل گفتوگوی خبرنگار (ایبنا) با دکتر محمد دریایی را اینجـــــــــا بخوانید.
عضو گروه مؤلفان دائرهالمعارف تاریخ پزشکی اسلام و ایران در فرهنگستان علوم با تأکید بر لزوم دخالت وزارت بهداشت در فرایند تولید کتاب در حوزه طب سنتی گفت: امروزه جریانهایی در حوزه کتابهای طب سنتی شکل گرفته که موجب ایجاد بازار سودجویی برای برخی افراد شده است. متن کامل گفتوگوی خبرنگار (ایبنا) با دکتر یوسف بیگباباپور را اینجــــــــــا بخوانید.
ناشر، مترجم و مصحح کتابهای حوزه طب سنتی معتقد است: افرادی که میخواهند در این حوزه دست به قلم ببرند، علاوه بر آشنایی با زبان مبداء یعنی عربی، باید به زبان مقصد یعنی فارسی نیز با هدف انتقال بهتر مفاهیم این حوزه آشنایی کامل داشته باشند. متن کامل گفتوگوی خبرنگار ایبنا با دکتر احسان مقدس رااینجــــــــــا بخوانید.
انتشارات آرمان رشد، دو کتاب «دفاع از حریم طب سنتی ایرانی» و «ویژگیهای طب اسلامی ایرانی» را به قلم محمد دریایی، متخصص حوزه طب سنتی منتشر کرد. گزارش کامل معرفی این دو کتاب جدید حوزه طب سنتی در (ایبنا) را اینجــــــــــا بخوانید.
محقق علوم طبیعی و عضو انجمن داروهای طبيعی آمريكا، بااشاره به تلاشهای گسترده در حوزه تصحیح متون کهن طب سنتی گفت: در حوزه نشر طب سنتی بهویژه بعد از سال 85، شاهد یک انفجار و تحول بزرگ بودهایم. متن کامل گفتوگوی خبرنگار ایبنا با دکتر امید رجبی کبود چشمه را اینجــــــــــــا بخوانید.
مصحح کتابهای «الاغراض الطبیه و المباحث العلائیه» و «ذخیره خوارزمشاهی» با اشاره به ریشه طب سنتی در فلسفه روح و بدن گفت: مصحح باید تلاش کند کهنترین نسخهها را در اختیار داشته باشد، در غیر اینصورت چندین نسخه را با هم مقایسه کند تا سره از ناسره تفکیک شود. متن کامل گفتوگوی خبرنگار ایبنا با دکتر حسن تاجبخش را اینجـــــــــــا بخوانید.
نظر شما