خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) ـ كتابخانه‌ مجلس شورای اسلامی كه سال‌هاست به عنوان يكی از مراكز علمی و فرهنگی معتبر و مهم در پاسداری از ميراث مكتوبِ فرهنگ و تمدن ايران و اسلام در جهان شناخته شده است دارای گنجينه‌هایی كم‌نظير از منابعی است كه بر اعتبار جايگاه آن به عنوان مركزی مهم در بسط و اشاعه تاريخ علم و هنر افزوده است.
 
تأسیس رسمی کتابخانه‌ای با هدف بنیادینِ حمایت فکری و علمی نمایندگانِ مجلس که از ضرورت‌های اساسی تشکیلِ حکومتِ جدید بود، اگرچه در دوره‌ نخست مجلس با همه‌ عزمی که برای انجام این کار وجود داشت، به‌دلیل مشکلات ناشی از تغییرات اساسی در سیستم حکومتی و مشغله‌های فراوان نمایندگان میسر نشد، اما با مساعی و پشتکارِ برخی نمایندگانِ فرهیخته‌ عضو هیات رئیسه‌ دومین دوره‌ مجلس شورای ملی و با تصویب آیین‌نامه‌ داخلی جدید مجلس شورای ملی در سال 1287 دنبال شد.
 
 این کتابخانه که در حال حاضر بیش از 510 هزار کتاب چاپی، 24 هزار کتاب خطی، بیش از 41 هزار مجلد نشریه‌ ادواری و میلیون‌ها برگ سند در آن نگهداری می‌شود، نهادی با سابقه‌ نزدیک به یک صد سال است که بخش مهمی از میراثِ ماندگارِ تمدنِ کهنسال و بزرگِ ایرانِ اسلامی را بر دوش می‌کشد.
 
با توجه به اهمیت کتابخانه مجلس برای پژوهشگران و علاقه‌مندان به کتاب، مدیریت این کتابخانه از حساسیت بالایی برخوردار است، به همین دلیل «ایبنا» در گفت‌وگو با صاحبنظران و کارشناسان، جویای عملکرد چندین ساله این کتابخانه در دوره‌های مختلف مدیریتی و ویژگی‌های مدیر این کتابخانه شده است. مطلب زیر گفت‌وگوی این رسانه با سید صادق اشکوری، پژوهشگر، محقق و نسخه شناس شناخته شده کشور است.
               
سید صادق اشکوری برای تلاش‌های خود در زمینه معرفی و احیای نسخه‌های خطی، چندین بار لوح سپاس بزرگداشت حامیان نسخ خطی را در دوره‌های نخست از سوی کتابخانه مجلس و در دوره‌های بعدی از کتابخانه ملی ایران دریافت کرد.
 
وی فرزند علامه سید احمد اشکوری نسخه‌شناس برجسته ایرانی‌است که در حال حاضر ریاست مجمع ذخایر اسلامی را بر عهده دارد و به احیای فرهنگ کهن در قالب نسخ خطی، اسناد، کتاب‌های چاپ سنگی و سنگ نوشته‌های اسلامی اهتمام ویژه‌ای دارد.
 
اشکوری با اشاره به سابقه طولانی فعالیت کتابخانه مجلس، درباره ویژگی‌های این کتابخانه گفت: کتابخانه مجلس چند ویژگی دارد که آن را از سایر کتابخانه‌های دیگر متمایز کرده است؛ کتابخانه مجلس از جهت داشتن نسخ خطی و متون کهن در ردیف کتابخانه‌های برتر کشور قرار دارد که این ویژگی نشان دهنده ظرفیت علمی این کتابخانه است؛ از طرف دیگر وجود مرکز پژوهش‌های مجلس که تولیدات و انتشارات بسیاری داشته بر ظرفیت پژوهشی کتابخانه مجلس نیز افزوده است.
 
وی با بیان اینکه کتابخانه مجلس، یک کتابخانه پارلمانی است و وابستگی دولتی دارد، گفت: مجلس شورای اسلامی با در نظر گرفتن شرایط و ملاحظات خاص خود که ممکن است از دیدگاه یک پژوهشگر مغفول بماند، رئیس کتابخانه مجلس را انتخاب می‌کند اما معتقدم که ما پژوهشگران می‌توانیم با ارائه دیدگاه‌های فرهنگی و تخصصی، حساسیت لازم را برای این انتخاب ایجاد کنیم.
               
رئیس مجمع ذخایر اسلامی با ابراز تأسف از بلاتکلیفی در کتابخانه مجلس، عنوان کرد: این مهم نیست که این کتابخانه رئیس ندارد، بلکه بلاتکلیفی این ارگان مهم فرهنگی که می‌تواند نقش بسیار مهم و تعیین کننده‌ای در امورات جاری کشور داشته باشد بسیار اسفناک است. به راستی چرا کتابخانه‌ای که هم برای دولت و هم برای پژوهشگران اهمیت و جایگاه ویژه‌ای دارد بی سر و سامان مانده؟
 
اشکوری با بیان اینکه در تمام امور همواره روابط بر تخصص‌ها غلبه دارد گفت: نگاه ما پژوهشگران که از بیرون به فعالیت‌های کتابخانه مجلس می‌نگریم، نگاهی فرهنگی است اما باید بگویم که نگاه فرهنگی در انتخاب رئیس کتابخانه مجلس نقش چندانی ندارد. این در حالی است که سابقه نشان داده هرگاه در نهادی که مدیری بر سرکار گذاشته شد که تخصصی متناسب با مجموعه تحت مدیریت خود ندارد، عملکرد موفقی نداشته است.
 
وی با بیان مثالی افزود: مثلاً مدیر یک کتابخانه نسخ خطی باید عاشق کتاب خطی باشد تا بتوانیم از او انتظار داشته باشیم برای حفظ و بهره‌برداری مناسب از این گنجینه‌ها بکوشد. طبیعتاً اگر مدیر این کتابخانه علاقه و تخصصی در زمینه نسخ خطی نداشته باشد، هیچ گاه حفظ و بهره‌برداری مناسب از این گنجینه‌ها را در سیاست‌های کاری خود نمی‌گنجاند.
 
این پژوهشگر عرصه نسخ خطی با اشاره به اینکه برخی از دوستان در بحث متخصص بودن رئیس کتابخانه مجلس، تنها بر تخصص کتابداری او تأکید می‌کنند گفت: به نظر من مدیران کتابخانه‌های کشور باید از بین متخصصین کتابداری انتخاب شوند اما در انتخاب مدیران کتابخانه‌هایی مانند کتابخانه ملی و کتابخانه مجلس، موضوع بسیار فراتر از تخصص کتابداری است چراکه یک کتابخانه پارلمانی در جایگاهی قرار دارد که می‌تواند تأثیر بسیار مهمی در ارتباط فرهنگی و سیاسی با کشورهای دیگر داشته باشد و باید محلی برای رفت و آمد چهره‌های شاخص فرهنگی و سیاسی باشد. به این ترتیب تنها داشتن تخصص کتابداری اصلا برای به ثمر رساندن این امور کافی نیست.
 
اشکوری با برشمردن ویژگی‌های رئیس کتابخانه مجلس گفت: رئیس کتابخانه مجلس باید سیاستمدار، فرهنگ دوست و کتابشناس باشد و علاوه بر آن باید بداند سند چیست و با مقوله موزه و موزه‌داری آشنا باشد. بنابراین تعداد افرادی که دارای تمام این ویژگی‌ها هستند، از تعداد انگشتان دست فراتر نمی‌رود.
 
وی همچنین درباره ارزیابی عملکرد کتابخانه مجلس در دوره‌های مختلف مدیریتی نیز گفت: بیشترین ارتباط من با کتابخانه مجلس در دوره آقای رسول جعفریان بوده که برای کتابخانه چند دوره فهرست نوشتم و به دلیل اینکه ساکن قم هستم، قبل و بعد از این دوره رفت و آمد زیادی به کتابخانه مجلس نداشتم که بتوانم قیاس و ارزیابی مناسبی از دوره‌های مختلف مدیریتی در این کتابخانه داشته باشم اما صرف نظر از برخی انتقادات موجود، دوره آقای جعفریان را در کتابخانه مجلس، دوره موفقی ارزیابی می‌کنم چرا که این کتابخانه در دوره ایشان از جهات مختلفی شکوفا شد.