هادی خرسند، مدیر انتشارات خرسندی، ضمن ابراز تردید در اینکه بعد از پیوستن به کنوانسیون برن، ابزارهای لازم برای احقاق حقوقمان را داشته باشیم، گفت: در خوشبینانهترین حالت میتوان تصور کرد که ناشر خارجی حق رایت خود را به ناشر ایرانی میفروشد و حق رایت نیز از ایران میخرد، در حالی که تبادل یک به 10 خواهد بود؛ یعنی در مقابل هر 10 قرارداد با ناشر خارجی، یک قرار داد با ناشر ایرانی منعقد خواهد شد!
الحاق به سازمان جهانی تجارت در گرو پیوستن به کنوانسیون برن
وی افزود: بیش از 186 کشور به کنوانسیون برن پیوستهاند و بهعبارتی دیگر فقط 10 کشور برای عضویت در این کنوانسیون باقی ماندهاند. یکی از پیششرطهای الحاق جمهوری اسلامی ایران به سازمان جهانی تجارت، الحاق به کنوانسیون برن است.
خرسند در ادامه با طرح چند پرسش گفت: الحاق ایران به کنوانسیون برن چگونه صورت بگیرد؟ الحاق به این کنوانسیون چه منافعی برای جمهوری اسلامی ایران دارد؟ آیا در شرایط فعلی که گمانهزنیهایی درباره تعلیق یا لغو کامل تحریمها به گوش میرسد، پیوستن به کنوانسیون برن محلی از اعراب دارد؟
مدیر انتشارات خرسندی با اشاره به چگونگی الحاق ایران به کنوانسیون برن اظهارکرد: برای الحاق به کنوانسیون برن، براساس مواد 19 و 23 حقوق معاهدات، جمهوری اسلامی ایران میتواند یک سری حق شرطهایی را درنظر بگیرد و به کنوانسیون ملحق شود. به تبع این شروط همچنین میتواند برخی مواد کنوانسیون را استثنا قائل شود؛ استثنائاتی که بخش عظیمی از حقوق کشور را تأمین کند.
باید از تبعات پیوستن به کنوانسیون آگاه باشیم
عضو انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی در ادامه افزود: چین، پیش از ملحق شدن به کنوانسیون برن مقاومت میکرد، چراکه با وجود ابرقدرتمند بودن و عضویت دائم در شواری امنیت سازمان ملل، معتقد بود واردکننده علم است نه صادرکننده آن. بنابراین از پافشاری برخی دوستان برای پیوستن ایران به کنوانسیون برن متعجبم.
خرسند تصریح کرد: اگر پیوستن به کنوانسیون برن را از منظر حقوق بینالملل، الحاق به یک معاهده بدانیم، باید از تبعات آن آگاه باشیم؛ بهعبارتی دیگر در ازای پیوستن چه میدهیم و چه چیزی به دست میآوریم؟
وی با اشاره به اخذ دیدگاه برخی از فعالان حوزه نشر و فعالان حوزه حقوق مالکیت فکری درباره پیوستن به کنوانسیون برن ادامه داد: علاوه بر نظر فعالان حوزه نشر و حوزه حقوق مالکیت فکری، فعالان بخشهای دولتی و خصوصی معتقدند که در جریان کنوانسیون برن آنچه که میدهیم در قبال آنچه که میگیریم، قابل مقایسه نیست.
پیوستن به کپیرایت موجب ارتقاء جایگاه علمی ایران میشود
مدیر انتشارات خرسندی در ادامه درباره اعتقاد برخی درباره لزوم پیوستن به کنوانسیون برن گفت: با دیدگاه دوستان حوزه نشر که معتقدند پیوستن به قانون کپیرایت موجب ارتقاء جایگاه علمی ایران میشود، موافقیم اما در شرایط فعلی دایره انتخاب ما بین بد و بدتر است.
خرسند افزود: در خوشبینانهترین حالت میتوان تصور کرد که ناشر خارجی حق رایت خود را به ناشر ایرانی میفروشد و حق رایت نیز از ایران میخرد، در صورتیکه تبادل یک به 10 خواهد بود، یعنی در مقابل هر 10 قرارداد با ناشر خارجی، یک قرار داد با ناشر ایرانی منعقد خواهد شد.
این فعال حوزه نشر عنوان کرد: ضمانت اجرا، از دیگر مباحث پیوستن به کنوانسیون برن است. در صورت تخلف، آیا ما ابزارهای لازم را برای احقاق حق در اختیار داریم؟ یک مثال عینی میتواند این موضوع را روشنتر کند. وقتی نفتمان را فروختیم و نمیتوانیم پولش را بگیریم، آیا میتوانیم حق رایت آن را بفروشیم و اگر تخلفی صورت گرفت، حقمان را اعاده کنیم؟ پاسخ این پرسش بر عهده افکار عمومی است.
پیوستن به کنوانسیون در شرایط فعلی، لطمه به نشر داخلی است
وی ادامه داد: بسیاری از نمایندگان ناشران بینالمللی به دلیل آشنایی نداشتن با دغدغه و مشکلات ناشر، از پیوستن ایران به کنوانسیون برن دفاع میکنند؛ به عبارتی دیگر ملحق شدن را در مسیر تأمین منافع خود میدانند. پیوستن به کنوانسیون برن با شرایط فعلی بازار نشر ایران، موجب لطمه به نشر داخلی و بهویژه نشر دانشگاهی خواهد شد.
مدیر انتشارات خرسندی گفت: براساس روند تورمی دلار و گرانی کاغذ، مخاطبان منابع دانشگاهی به افزایش قیمت کتاب معترض هستند. اضافه شدن حق رایت به این مشکلات، موجب میشود تا ناشر دانشگاهی نسبت به آینده خود نامطمئن باشد.
نظر شما