به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) نشست بررسی «سرقت علمی در پژوهش‌های دانشگاهی» عصر سه‌شنبه (22 اردیبهشت‌ماه) با حضور فریبرز درودی، رئیس مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران و مهندس امیر پارسی اصفهانی، رئیس سیستم‌های رایانه‌ای پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) در تالار گفتوگو بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب ایران برگزار شد.
«همانندجو» از روش‌های پیشگیری از سرقت علمی است
پارسی اصفهانی، رئیس سیستم‌های رایانه‌ای پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران در این نشست در تشریح ویژگی‌های نرم‌افزار «همانندجو» گفت: نرم‌افزار «همانندجو» یکی از ساده‌ترین روش‌های پیشگیری از سرقت علمی است. «همانندجو» متون را از نظر اصالت بررسی می‌کند و نشان می‌دهد که تهیه‌کننده از کدام منبع و تا چه میزان استفاده کرده است.
وی افزود: نرم‌افزار «همانندجو» علاوه بر متون فارسی و متون در اختیار ایرانداک، منابع لاتین را نیز همزمان بررسی می‌کند.
پارسی اصفهانی اظهار کرد: مخاطبان اصلی «همانندجو» مدرسان دانشگاه، ناشران و هیأت‌های داوری مقالات کنفرانس‌ها و همایش‌ها هستند.
برخی افراد تمایل به پخت‌خواری دارند
فریبرز درودی، رئیس مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران نیز در این نشست با اشاره به عمومیت سرقت علمی در جهان گفت: سرقت علمی زمانی ایجاد میشود که افرادی تمایل به پخته‌خواری دارند؛ افرادی که به دنبال استفاده از پژوهش‌های دیگر محققان هستند.
وی فعالیت‌های علمی را شاکله اصلی پیشرفت‌های علمی دانست و افزود: تولیدات علمی نقش برجسته‌ای در پیشرفت جوامع دارند و ضرورت حفظ متون و منابع پژوهشی در اولویت مراکز علمی است.
درودی در تشریح دلایل وقوع سرقت علمی ادامه داد: شناسایی دلایل سرقت علمی در پیشگیری این معضل مؤثر است.
به فعالیت‌های پژوهشی نیاز داریم
رئیس مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران تصریح کرد: امروز با انفجار اطلاعات مواجه هستیم و از سوی دیگر با افزایش دانشجو در نظام آموزش عالی، به فعالیت‌های پژوهشی بیش از پیش نیاز داریم. یکی دیگر از معضلات نظام آموزش عالی کشور، نبود توازن و تناسب بین تعداد دانشجو و مدرس است که یکی از عوامل سرقت علمی است.
وی در تشریح عوامل وقوع سرقت علمی افزود: مقوله تجاری‌سازی نیز که امروز بسیار مورد تأکید است، از عوامل مؤثر بر وقوع سرقت علمی است. مدرک‌گرایی نیز از دیگر عوامل است.
ضرورت آموزش در پیشگیری از وقوع سرقت علمی
درودی در ادامه با طرح پرسشی درباره توانایی ایجاد موانع قانونی برای پیشگیری از سرقت علمی گفت: برخی معتقدند که سرقت علمی یک عمل رذیلانه است و برخی نیز سرقت علمی را عملی مجرمانه قلمداد می‌کنند. نظریه سومی نیز در این‌باره وجود دارد که حاصل جمع این دو دیدگاه است. اما آنچه مسلم است، ضرورت آموزش در پیشگیری از وقوع چنین اقداماتی در فضای علمی است.
رئیس مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران با اشاره به وجود قوانین درباره سرقت علمی اظهار کرد: برای رسیدگی به مصادیق سرقت علمی، قوانین متقنی وجود دارد. قانون مؤلفان و مصنفین مصوب سال 1348 شامل این موضوع است.
لزوم ایجاد سیستم یکپارچه در اداره متون علمی دانشگاهی
وی درباره معایب قوانین درباره سرقت علمی افزود: رسیدگی به مصادیق سرقت علمی تا زمان شکایت فرد قربانی سرقت امکان ندارد. خوشبختانه برای رفع این معضل، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و مجلس وارد عمل شده‌اند.
درودی با انتقاد از نبود سیستم یکپارچه در اداره متون علمی دانشگاهی گفت: تا زمانی‌که نظام اطلاعاتی در یک مرکز تجمع پیدا نکرده است، سرقت علمی افزایش پیدا می‌کند. دانشگاه‌‌هایی که محتواهای علمی خود را به مرکزی مانند «ایرانداک» ارائه نمی‌کنند، امکان سرقت را افزایش می‌دهند.
چهارشنبه ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۴ - ۱۰:۲۴
نظر شما