خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)ـ سینمای ایران از تاریخ پیدایش خود تا دوره معاصر فراز و نشیب‌های بسیاری را طی کرده و در هر دوره‌ای از این تاریخ مشکلات و گرفتاری‌های بسیاری را از سر گذرانده است. امروزه نیز سینمای ایران روزهای خوبی را پشت‌سر نمی‌گذارد.
به باور بسیاری از منتقدان، سینما و ــ به طور کل هنرهای نمایشی ــ در ایران به علت آنکه با بی‌مهری طیف اندیشمند و نخبه ایرانی مواجه شده، هیچگاه نتوانسته است مانند سینمای آمریکا و کشورهای اروپایی و حتی در سطح نازل‌تر سینمای کشور هند، پرفروغ ظاهر شود. بر این اساس سینمای ایران برای رسیدن به نقطه اوج نیاز به حمایت اندیشمندان دیگر حوزه‌ها دارد و باید این اندیشمندان را به سمت مطالعات میان‌رشته‌ای در سینما سوق داد.
کتاب «سیاست گذاری در سینمای ایران» با عنوان فرعی «تکوین میدان تولید در سینمای ایران» یکی از نخستین پروژه‌های تحقیقاتی میان‌رشته‌ای در سینمای ایران است. جامعه‌شناسی و اقتصاد در سینمای ایران دو موضوع اصلی طرح شده در این کتاب است.
«سیاست گذاری در سینمای ایران» سه فصل کلی دارد که عناوین هر یک به ترتیب عبارتند از: «مدلی برای مطالعه سینمای ایران»، «شکل‌گیری مولفه‌های میدان تولید سینمای ایران» و «مدلی برای سیاست گذاری در سینمای ایران».
در فصل نخست کتاب مباحثی چون «رویکردهای سیاست گذارانه به سینما»، «چیستی و تحلیل میدان تولید فیلم»، «سرمایه، ملاک تمایز و موضوع منازعه در میدان تولید آثار هنری»، «الگویی نظری برای تحلیل میدان تولید سینمای ایران» و «ساختارگرایی تکوینی به منزله روش مطالعه میدان تولید سینما» طرح و بررسی شده‌اند.
نویسنده مباحث فصل دوم کتاب را در دو بخش کلی «سینمای ایران در دوران حکومت پهلوی» و «سینمای ایران در دوران پس از پیروزی انقلاب اسلامی» طرح کرده است. در بخش نخست مسائل جذابی چون: «شکل‌گیری مولفه‌های تولید»، «سینمای عام‌گرا و خاص گرا در سینمای پهلوی»، «منازعه در سینمای پهلوی» و «منازعه سینمای ایرانی و خارجی» طرح و بررسی شده است. همچنین «سینمای دولتی و خصوصی در سینمای دوره انقلاب اسلامی»، «سینمای دولتی»، «سینمای خصوصی»، «منازعه در سینمای انقلاب اسلامی»، «منازعه سینمای دولتی و خصوصی»، «منازعه سینمای دولتی و خاص گرا» و «منازعه نهادهای سینمایی دولتی» عناوین مهم‌ترین سرفصل‌های طرح شده در بخش دوم از فصل دوم است.
در نهایت فصل سوم کتاب که به‌نوعی بخش کاربردی تحقیق نویسنده محسوب می‌شود، این مباحث مطرح شده است: «زمینه‌های تکوین میدان تولید سینمای ایران»، «قطب‌های تولید در میدان سینمای ایران»، «قطب سینمای ارزشی: سینمای دولتی ــ عام‌گرا»، «قطب سینمای معناگرای دینی: سینمای دولتی ــ خاص‌گرا»، «قطب سینمای مستقل: سینمای خصوصی ــ خاص‌گرا» و «قطب سینمای تجاری: سینمای خصوصی ــ عام گرا».
لازم به ذکر است که پیشتر در حوزه پژوهش سینمای ایران اکثر کتاب‌ها شامل وقایع نگاری، تحلیل محتوایی آثار، بیوگرافی و دید زیبایی‌شناختی کارگردان و دیگر مواردی از این دست بوده و در موضوعاتی چون چگونگی تولید فیلم، مخاطب و پخش فیلم هیچ تحقیق یا پژوهشی منتشر نشده است؛ اما نویسنده در این کتاب به مطالعه و بررسی چگونگی شرایط تولید فیلم در ایران و چگونگی شکل‌گیری عوامل سازنده فیلم در جریان‌های مختلف سینمایی در ایران، پرداخته است. این مباحث پیشتر در هیچ کتابی مطرح نشده بودند.
ارائه یک الگوی کاربردی از جریان‌های تولید فیلم در ایران، یکی از مهم‌ترین مباحث نویسنده در این کتاب است. وی با تحلیل جامعه شناختی از بررسی‌های میدانی خود از شرایط تولید فیلم در ایران به این الگو رسیده است.
«سیاست گذاری در سینمای ایران» پژوهش و نگارش معصومه تقی زادگان با شمارگان دو هزار و 200 نسخه، 150 صفحه و بهای هشت هزار تومان از سوی حوزه هنری استان خراسان رضوی روانه کتابفروشی‌ها شده است.
درباره نویسنده
معصومه تقی‌زادگان، دانشجوی مقطع دکترای ارتباطات اجتماعی از دانشگاه تهران است و «سیاست گذاری در سینمای ایران» نخستین کتاب مستقل اوست. وی همچنین مقاله‌های بسیاری را در حوزه جامعه‌شناسی فرهنگی و جامعه شناسی هنر در نشریات معتبر منتشر کرده است.
«كار هنر: بررسی جامعه‌شناختی عناصر ساختاری سيستم هنر» با همکاری محمدرضا مریدی، ترجمه «اقتصاد هنر» نوشته ویکتور گینزبرگ و دیوید تراسبی با همکاری محمدرضا مریدی، مریم لاوی و زهرا شریعتی و چند کتاب دیگر از کتاب‌های مشترک تقی‌زادگان است.
پنجشنبه ۲۷ فروردین ۱۳۹۴ - ۱۱:۰۵
نظر شما