نجاه و دومين سالگرد تأسيس شوراي كتاب كودك برگزار شد
انصاري: برخي نهادها از بطن شوراي كتاب كودك برخاستند/نگاهي به بررسي دستاورهاي شورا در يكسال گذشته
نوشآفرين انصاري گفت: در پنجاه و دومين سالگرد تأسيس شوراي كتاب كودك دستاوردهاي اين شورا را مثل هر سال با ديگران تقسيم ميكنيم. بخش مهم اين برنامه توجه به خانواده بزرگ شوراست. خيلي از نهادها از شورا برآمدند و به مؤسسات مستقل تبديل شدند.
وي افزود: براي ما خيلي هيجانانگيز است كه همهمان را دور هم ميبينيم. امسال تحول ويژهاي در حوزه فرهنگنامه داشتيم. فرهنگنامه اثري ارجمند است كه براي كودكان و نوجوانان 10 تا 15 سال چاپ ميشود. پانزدهمين جلد از اين فرهنگنامه در سال 93 چاپ و رونمايي شد. خانم ميرهادي كه به نوعي بنيانگذار اين ايده بودند تأكيد داشتند كه مديريت فرهنگنامه را پس از ايشان ببنيم و در زماني كه خودشان حضور دارند تحولي اساسي در اين زمينه ايجاد شود. بنابراين در سال 93 دفتر تأليف فرهنگنامه كودكان و نوجوانان تأسيس شد.
اين نويسنده گفت: پنج نفر به عنوان اعضاي شوراي فرهنگنامه معرفي شدندكه احكامشان را از دست خانم ميرهادي در بهمن ماه دريافت كردند. آرزو دارم كه اين روند ادامه داشته باشد و ما بتوانيم 10 جلد باقيمانده از فرهنگنامه را طي 10 سال چاپ كنيم. البته اين را هم بگويم كه جلد 16، 17 و 18 در مراحل مختلف كار است و اميدواريم با همكاري نهادهاي مختلف بتوانيم اين كار را انجام دهيم. ما امروز بنا داريم از اشخاصي كه جلد 15 را به ثمر رساندهاند تجليل كنيم و لوح تقدير به آنها اعطا ميكنيم.
وي اضافه كرد: بحث تصوير در فرهنگنامه بسيار مهم است. امروز كساني را كه در اين فرهنگنامه در بخش نشر فعاليت داشتند معرفي خواهيم كرد. همچنين از اشخاصي كه از فرهنگنامه پشتيباني مالي كردند تشكر ميكنيم. فرهنگنامه و به طور كلي دانشنامه نويسي كار گراني است و درست است كه 95 درصد نيروهاي ما نيروهاي داوطلباند و استادان ما متخصصان و كارشناسان اين حوزهاند. برخي دوستان در اين راه براي جلد 15 و انتشار جلدهاي ديگر به ما كمك كردند.
اين پژوهشگر توضيح داد: جمع شورايي آنقدر خانم ميرهادي را دوست دارند كه مايليم هر لحظه از سخنانشان استفاده كنيم. بايد توجه داشت كه شورا سه بخش اصلي دارد. يكي بخش فرهنگنامه كودكان و نوجوانان، ديگري بخش ادبيات كودكان و بخش ديگر خانه كتابدار است. دستاوردهاي بخش ادبيات كودكان كم نيستند. از جمله بحث مطرح شدن هوشنگ مرادي كرماني به عنوان يكي از پنج نويسنده برتر جهان در دفتر بينالمللي كتاب و جايزه اندرسن و كتاب آقاي علي خدايي با نام «من لكلكم» يا كتاب «داركوب» به عنوان يكي از بهترين كتابهاي گزينش شده كه در مجموعه بينالمللي براي كودكاني با نيازهاي ويژه قرار دارد براي ما حائز اهميت است. مجموعه بينالمللي نمايشگاهي سيار از بيش از 50 اثر از بهترين آثاري است كه در جهان نوشته شده تشكيل شده كه كتاب آقاي خدايي در آنجاست. من خيلي خوشحالم كه يكي از اين 50 اثر كتاب آقاي خدايي است.
انصاري يادآور شد: اين اثر در هزاران نسخه به چاپ ميرسد و جهانيان با اين كتاب ايران را ميبينند. وقتي ايران در سكوي افتخار در عرصههاي مختلف ورزشي قرار ميگيرد فوقالعاده براي ما مهم و ارزشمند است؛ جهان پرچم، سرود و سيماي ورزشكار ما را ميبيند ولي به نوعي اين آشنايي سطحي و گذراست اما وقتي كه كتابي از ايران به جهانيان معرفي ميشود و به طور مثال «خمره» مرادي به 17 و 18 زبان ترجمه ميشود يا هزاران نفر كتاب علي خدايي را ورق ميزنند ايران و هويت ايراني را به جهانيان ميشناسانند و اين موضوع براي ما فوقالعاده ارزشمند است.
وي ادامه داد: موضوع ديگري كه مد نظر ما بود حضور يك داور ايراني در دو دوره جايزه اندرسون بود كه سحر ترهنده به نمايندگي از كشور ما در اين جايزه حضور داشتند. حضور در داوري نشان دهنده پيشرفت دانش دروني ايرانيان است يعني تا كارشناس به آن حد نرسد كه بتواند داور بينالمللي شود اين اتفاق نميافتد و اين كميتهها نيز اين افراد را گزينش نميكنند. در واقع انتخاب داور ايراني نشاندهنده رشد ادبيات كودك و نوجوان و كارشناسان ادبيات ايران است. همچينين ارجنامهاي كه شهرام اقبالزاده به مناسبت پنجاهمين سالگرد تأسيس شوراي كتاب كودك منتشر كردند، وارد مرحله انتشار شد. از آن سال به بعد تصميم گرفتيم كه كاري انتشاراتي براي اين شورا انجام دهيم و به رغم تمام مشكلات مالي و دشواريهاي پيش رو اين كار را انجام ميدهيم.
انصاري گفت: دوستاني كه تحت تأثير شورا قرار گرفتند مطالبي نوشتند كه در اين ويژهنامه چاپ شد. ما در اين بين كتاب ديگري نيز چاپ كرديم كه امروز رونمايي ميشود و آن كتاب «شوراي كتاب كودك از همكاري تا مشاركت» است. اين كار را نيز خانم پريچهر نسرينپي انجام دادند تا دليل ماندگاري و رشد روزافزون شورا را بكاوند. فراموش نكنيم كه شوراي كتاب كودك هنگام انقلاب 16 سال بيشتر نداشت و مانند يك نوجوان بود. در اين مدت ما به دستاورهاي بسيار مثبت و مفيدي رسيديم. اين هم براي ما خيلي اهميت دارد. هر دو اين كتابها را همكاران ناشر ما آقاي محسني در انتشارات نشر كتابدار به چاپ رساندند.
فرهنگهاي گوناگون، قصه مشترك
وي در فرازي ديگر از سخنانش گفت: امسال کشور امارات مسووليت روز جهاني كتابدار را بر عهده داشت. در پيام اين روز جهاني نوشته شده است: «با اينكه از تنوع زباني و پيشينه فرهنگي و اجتماعي برخورداريم اما از قصههاي يكساني بهره ميبريم. قصههاي ملل... يا قصههاي عاميانه وجه مشترك ماست كه طي قرون و اعصار به زبانها و شكلهاي گوناگون براي ما نقل شدهاند اما اين قصهها هميشه ثابت ماندهاند... هر خط داستاني آغاز، ميانه و پاياني دارد. همه ما اين قصههاي مشابه را ميشناسيم و به آنها عشق ميورزيم. همه ما اين قصهها را با روايت و زبانهاي مختلف شنيدهايم. با وجود اين قصه هميشه همان است، يك قهرمان... يك شاهزاده... و يك ضد قهرمان.»
انصاري گفت: يكي از مهمترين كارهايي كه طي سالهاي گذشته انجام شد همايش ادبيات كودك بود كه در همين فضا برگزار كرديم. اين همايش كه شوراي كتاب كودك آن را برگزار كرد نيز بسيار اهميت داشت و بيش از 100 نفر شركتكننده فعال داشتيم و سخنران و ميزگرد و كارگاه تشكيل ميداديم. هدف اصلي شورا از اين همايش آشنايي بيشتر و تعامل با دانشگاهها بود. ما حس ميكنيم كه دانشگاهها پشت ديوارهاي بسته قرار و كمتر از جامعه مدنيمان اطلاع دارند. دوست داشتيم دانشگاه با سيماي جامعه مدني فرهنگي بيشتر آشنا شوند. خانه كتابدار تأسيس و توسعه كتابخانههاي كودك را بر عهده دارند و بيشترين تأثير را بر جامعه ميگذارد. در جاي جاي ايران مردم علاقهمند به تأسيس كتابخانهاند و شوراي كتاب كودك به آنها كمك ميكند كه كتابهاي خوب را بشناسند و از آن استفاده كنند.
وي افزود: از سال 42 تا 88 تعدادي نشريه به شكلهاي مختلف چاپ كرديم. حداكثر تيراژ اين نشريات هزار نسخه بود. اغلب اين نشريان در شمارگان 30 و 20 نسخهاي منتشر شد. يكي از طرحهاي پنجاه سالگي شورا اين بود كه با كمك حسينيه ارشاد توانستند مجموعه اين نشريات را در چندين 100 صفحه اسكن كنند و به صورت پنج CD منتشر شود. ما از اين طريق ميتوانيم رشد شورا را طي دهههاي مختلف در نظر بگيريم. ما مثلاً ارجنامههايي براي استاد عباس يميني شريف داشتيم كه در حال حاضر به شكل وسيع در سراسر ايران قابل استفاده خواهد بود.
در اين نشست گزارشي از مليحه پيشداد به مناسبت دهمين سال تأسيس بخش خانه كتابدار خوانده شد و از اين پنج CD نيز رونمايي كردند. شكوه حاجنصرالله نيز در اين مراسم گزارشي از وضع نشر كتابهاي كودك خواند. نخستين جايزه اين مراسم نيز جايزه جعفر پايور بود كه ششمين دورهاش برگزار ميشود. اين جايزه به دليل اهميت بازنويسي به مؤسسه پژوهشي تاريخ ادبيات كودكان اهدا شد.
نگاهي گذرا به فعاليت شوراي كتاب كودك
ژاله فروهر نيز درابتداي اين مراسم گفت: شوراي كتاب كودك يك سازمان غير دولتي و NGO است كه با ادبيات كودكان كار ميكند و شناخت كاملي از ادبيات كودكان دارد. اعضايي اين شورا به بررسي كتابهايي كه در طول يك سال به دست شورا ميرسد و چاپ شده ميپردازند و بهترينهايشان را انتخاب و آن را در قالب يك كتابچه چاپ ميكنند. اين كتابچه هم خلاصه و هم كليدواژه دارد.
وي افزود: اين كتابچه همچنين بررسي و تحليل دارد و گروه سني برايش مشخص ميكنند و اشكالات كتاب در اين شورا بررسي ميشوند. شوراي كتاب كودك گروههاي مختلف داستان، و شعر دارد. البته اين فعاليتها يك نكته از هزاران نكتهاي است كه شوراي كتاب كودك به آن ميپردازد.
پنجاه و دومين سالگرد شوراي كتاب كودك عصر امروز در حسينيه ارشاد برگزار شد.
نظر شما