کتاب «در سایه سرو: سرونگارههای سنگ آرامگاههای مردم اصفهان» نوشته مهدی تمیزی آخرین کتابی بود که زندهیاد زاون قوکاسیان برای آن مقدمه نوشت. قوکاسیان به مقتضای مباحث کتاب در این مقدمه درباره مرگ و سنگهای آرامگاهها نوشته است.
«گفتهاند گورستان آخرین منزل است؛ آخر خط زندگی و زندگان. گورستان و قبرها و سنگهای روی قبر آن، مدام به رخ زندهها میکشند و هشدار میدهند که همه باید در آخر بارشان را اینجا زمین بگذارند.
از سوی دیگر شکل و شمایل کلی گورستانها و نمای سنگ قبرها در هر عصر و زمانهای یکی از نمادهای عینی باورهای فرهنگی مردمان آن عصر و زمانه است. جوامع انسانی در اعصار مختلف تغییر میکنند و نمادهای اجتماعی و فرهنگی آنها نیز به اقتضای زمانه متحول یا دگرگون میشود.
یکی از ابزارهای شناخت جوامع انسانی در اعصار مختلف بررسی همین آثار و بناهای به جا مانده از آن دورانهاست، آثار و بناهایی که همسو و هماهنگ با شیوه زیست آدمیان در زمانهای خاص ساخته شده است. شکل و شمایل گورستانها و شکل و نوع تزیین سنگ قبرها هم از این دست آثار است. به همین دلیل است که حفظ گورستانها و سنگ قبرها ضرورت دارد.
ارامنه اصفهان در طول قرنها، در کنار همنوعان مسلمان خود، همیشه هویت مذهبی و قومی خود را حفظ کردهاند؛ و این امر میسر نمیشد مگر در احترام متقابلی که همیشه بین این دو آیین و مذهب وجود داشته است.
ثبت و مستند کردن این سنگ قبرها، به عنوان نشانههایی از باورهای یک قوم و ملت در طول زمان نسبت به مرگ و جلوههای نمایش این باورها، کاری ارزشمند است؛ هم ارزشی نوستالوژیک دارد و هم ارزش تاریخی، به عنوان منبعی برای تاریخ نگاران.»
زاون قوکاسیان / اصفهان / بهمن 1391
«در سایه سرو» نوشته مهدی تمیزی در زمستان سال گذشته (1392) با شمارگان دو هزار نسخه، 204 صفحه و بهای 15 هزار تومان از سوی نشر رسم روانه کتابفروشیها شد. برای مطالعه فایل pdf صفحات نخستین کتاب اینجا را کلیک کنید.
نظر شما