شنبه ۱۸ بهمن ۱۳۹۳ - ۰۸:۳۲
ساجدی: برخی تفسیر‌های نادرست، اعتبار عملی گزاره‌های قرآن را زیر سؤال می‌برد

حجت‌الاسلام ابوالفضل ساجدی، نویسنده کتاب «زبان قرآن با نگاهي به چالش‌هاي كلامي تفسير» گفت: متأسفانه بعضی رویکردها به بی‌اعتبار کردن احکام شریعت، آموزه‌های قرآن و باز گذاشتن بی‌رویه تفسیر به رأی می‌پردازند. برخی از اینها به غیرواقع‌نما تلقی کردن این گزاره‌ها و نفی اعتبار از اعتقاداتی که در قرآن مطرح شده است، منجر می‌شود. با تکیه بر این اشکا‌ل‌ها بعضی نویسندگان غرب‌زده در کشور، برخی آیه‌ها را به‌ گونه‌ای تفسیر کرده‌اند که اعتبار عملی این گزاره‌ها را زیر سؤال برده‌اند.

نویسنده کتاب «زبان قرآن با نگاهي به چالش‌هاي كلامي تفسير» که در شانزدهمین همایش «کتاب سال حوزه» عنوان شایسته تقدیر را به‌ دست آورد، در ابتدای گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) تعریفی از زبان قرآن ارائه کرد و توضیح داد: زبان قرآن به عنوان دانشی جدید، زیرمجموعه علوم قرآنی است که با توجه به مباحث زبانشناسی و با نگاهی تحلیلی، ساختار، محتوا و انواع گزاره‌های قرآن را بررسی می‌کند و درصدد کشف ویژگی‌های مشترک و همچنین اختصاصی گزاره‌های کتاب‌های نوشته‌شده به دست بشر در مقایسه با کتاب‌های الهی است؛ به عبارت دیگر، قرآن را با کتاب‌هایی که در زمینه فلسفه، علوم تجربی، تاریخ و .... توسط انسان نوشته شده‌اند، مورد مقایسه قرار می‌دهد.
 
حجت‌الاسلام ابوالفضل ساجدی افزود: زبان قرآن با زبان دین ارتباط دارد. زبان دین شاخه‌ای از فلسفه دین است که گزاره‌های دینی را مورد بررسی قرار می‌دهد و به دنبال به‌ دست آوردن ویژگی‌های خاص دینی در مقایسه با باورهای غیردینی است. در همین راستا زبان قرآن در میان ادیان، قرآن را مورد بررسی و تحلیل قرار می‌هد.
 
دانشیار مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) با اشاره به رویکردهایی منفی که نسبت به زبان قرآن وجود دارد، توضیح داد: متأسفانه بعضی رویکردها به بی‌اعتبار کردن احکام شریعت، آموزه‌های قرآن و باز گذاشتن بی‌رویه باب تفسیر به رأی می‌پردازند. برخی از اینها به غیرواقع‌نما تلقی کردن این گزاره‌ها و نفی اعتبار از اعتقاداتی که در قرآن مطرح شده است، منجر می‌شود. با تکیه بر این اشکا‌ل‌ها بعضی نویسندگان غرب‌زده در کشور، قرآن را تأویل کرده‌اند که برای نمونه می‌توان از تفسیر آنها بر آیات ناظر به معاد و آخرت، حجاب، احکام و ... نام برد. این افراد، برخی آیه‌ها را به‌ گونه‌ای تفسیر کرده‌اند که اعتبار عملی این گزاره‌ها را زیر سؤال برده‌اند.
 
وی ادامه داد: ما این بحث را مطرح کردیم تا از یک طرف پاسخگوی شبهاتی باشیم که متوجه فهم و تفسیر قرآن است و از طرف دیگر درصدد کشف ابعادی تازه‌ از این کتاب مقدس با رویکردی روانشناختی و تحلیلی به ساختار و گزاره‌های قرآنی برآمدیم.
 
مؤلف در ابتدای کتاب برای زبان قرآن، چهار مؤلفه کلی معناداری، واقع نمایی، تألیفی و شبکه‌ای را در قالب نظریه مطرح کرده و در طول کتاب این مؤلفه‌ها را به بحث گذاشته‌ است. او پس از مطرح کردن این چهار مؤلفه، نظریه‌های رقیب در هر قسمت را پاسخ می‌دهد. این اثر که 15 درس را در خود جای دارد، به عنوان کتاب درسی برای سازمان «سمت» و مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) نوشته شده است.
 
 سردبیر نشریه علمی ـ پژوهشی «معرفت کلامی» درباره ویژگی‌هایی که این کتاب را مورد توجه داوران همایش «کتاب سال  حوزه» قرار داده است، گفت: کمبود ادبیات نوشتاری درباره این موضوع، کم بودن منابع در این زمینه، مقایسه پیوند میان برخی منتقدان قرآن با ریشه‌های غربی آنها، انسجامی که در طرح نظریه کتاب مطرح شده است و همچنین توجه به شبهه‌های جدید در این عرصه شاید از دلایلی باشد که این کتاب را شایسته تقدیر کرده است. جدید بودن اصل موضوع و کم‌سابقه بودن آن، به تحلیل، تأمل و نوآوری زیادی نیازمند است.
 
مدیر قطب علمی فلسفه دین در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، این اثر را مکمل کتاب «زبان دین و قرآن» دانست و توضیح داد: در «زبان دین و قرآن» بحث‌های غربی را مورد توجه قرار داده‌ام و در کتاب «زبان قرآن با نگاهي به چالش‌هاي كلامي تفسير»، بر مباحث اسلامی متمرکز بوده‌ام.

وی همچنین درباره آثار در دست‌ نگارش خود گفت: در حال حاضر نگارش کتابی با عنوان «هرمنوتیک و منطق فهم حدیث» را در دست دارم که قرار است توسط مؤسسه «جامعة المصطفی» به چاپ برسد. امیدوارم این کتاب تا زمان نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران منتشر شود و در اختیار مخاطبان قرار گیرد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها