به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) از قم ، به نقل از پژوهشکده حج و زیارت، کتاب «سرزمین منا و مسائل نوپدید» نوشته محمد سعید نجاتی در گروه فقه و حقوق پژوهشکده حج و زیارت آماده و توسط نشر مشعر منتشر شد.
جایگاه رفیع حج در اسلام، مورد اتفاق همه مذاهب اسلامی است. با گذر زمان و پیشرفت امکانات حمل‌ونقل و فناوری، تعداد حاجیان نسبت به گذشته، چندین برابر شده است. این حضور چشمگیر، تبعات فرهنگی، سیاسی و اجتماعی فراوانی دارد که یکی از آثار آن، تلاش متولیان امور برای فراهم کردن امکان حج‌گزاری این افراد با توسعه مشاعر و مساجد مقدسه است.
«منا» از مشاعری است که همه ساله حجاج بیت‌الله الحرام برای انجام مناسک چهارگانه حج تمتع، رمی جمرات، قربانی و... در آن اجتماع می‌کنند و محدودیت فضای آن با وجود جمعیت بسیار، باعث شده تا متولیان امر در صدد توسعه آن برآیند؛ این تلاش، به توسعه و ساخت قربانگاه‌های جدید در بیرون از منا و ساخت جمرات جدید در منا منتهی شده است.
همه این‌ها مسائلی نوپدید هستند که سابقه ندارند یا به این صورت به آنها پرداخته نشده که دانش فقه وظیفه پاسخگویی به آنان را به عهده دارد؛ بر همین اساس، از سال‌ها پیش، فقیهان معاصر شیعه به بسیاری از این مسائل پرداخته و مقالات و کتاب‌های متعددی در این‌گونه موضوعات نگاشته‌اند.
اما ظرافت و دقت موجود در دانش فقه و ضرورت واکاوی و کنکاش هرچه بیشتر در موضوعات نوپدید، تلاش دیگری در این زمینه را می‌طلبید که ضمن توجه به آثار قبلی و جمع‌بندی و تنقیح آنها، به مسائل جدیدی که کمتر به آن توجه شده، مانند بیتوته در خارج منا و ساخت‌وساز در منا، نیز بپردازد و نتیجه آثار قبلی را طرح، و با دسته‌بندی و جمع‌بندی آن، به بررسی و نقد بپردازد و مطالب جدید را به آن بیفزاید.
نوشته حاضر، درصدد برآورده کردن این نیاز و بررسی حکم این امور مستحدثه، براساس مبانی فقه شیعه و نقل منقح اقوال موجود در این مسائل است تا بتواند در حد بضاعت ناچیز نویسنده، به صورت تمرینی کارگاهی و عملی، قول معتبر را با توجه به ادله شرعی استخراج کند.
توجه به تعدد موضوعات مورد بحث که بعضاً مستلزم بیان تاریخچه‌ای از موضوع است، و هدف این نوشته که ارائه مباحثی تخصصی و عمیق است، می‌طلبد که به پاسخگویی به سؤال اصلی در هر مسئله بسنده کرده و از تطویل کلام و پرداختن به فروع متعدد آن در این نوشتار پرهیز شود.
بر این اساس، علاوه بر بخش اول که به کلیات و مفاهیم پرداخته، به ترتیب انجام مناسک منا، برای هر مسئله، بخش جداگانه‌ای اختصاص داده شد و با توجه به تناسب بیتوته در منا و ساختمان سازی در منا، این دو فرع فقهی، در دو بخش جداگانه قرار داده شد.
نتیجه این تنظیم، کتابی در شش بخش است که علاوه بر مفاهیم و کلیات در ابتدای کتاب، در بخش دوم به بررسی موضوع شناسی رمی جمرات و بحث در چیستی جمرات زمان معصومان و حکم اولی و ثانوی رمی جمرات جدید پرداخته شده است؛ در بخش سوم، حکم قربانی در خارج از منا به دلیل عدم امکان یا حرجی بودن قربانی یا تلف شدن آن، در بخش چهارم، حکم اولی و ثانوی حلق و تقصیر در خارج منا، در بخش پنجم، حکم اولی و ثانوی بیتوته در خارج منا، و در بخش ششم حکم ساخت‌وساز در منا بررسی شده است.
لازم به ذکر است که بیشتر مطالب این کتاب تحت عنوان «احکام فقهی امور مستحدثه منا» به عنوان پایان نامه فقهی سطح چهار نویسنده در حوزه علمیه قم تدوین شده است.
کتاب «سرزمین من و مسائل نوپدید آن» نوشته محمد سعید نجاتی در گروه فقه و حقوق پژوهشکده حج و زیارت آماده و توسط نشر مشعر در بهمن ماه 1393 در 300 صفحه و در قطع وزیری منتشر شده است.
دوشنبه ۶ بهمن ۱۳۹۳ - ۱۶:۳۰
نظر شما