يعقوب آژند در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا) با بيان اين‌كه كتاب «تاريخ تمدن: تحليلي از تاريخ جهان از آغاز تا عصر حاضر» را با ويرايش جديد ترجمه كرده است، گفت: كتاب تاريخ تمدن از نوشته‌هاي «آرنولد توين بي» است كه 30 سال قبل منتشر و با استقبال بسيار زيادي از سوي مخاطبان روبه‌رو شد.

تاکید كتاب تاريخ تمدن بر  عناصر فرهنگي

این پژوهشگر اضافه كرد: اين كتاب تمدن بشري را از پيش از ظهور انسان تا سال 1973 میلادی در يك جلد تشريح مي‌كند. توين بي در اين اثر همزمان و به صورت تطبيقي از تمدن‌هاي شرق و غرب جهان سخن مي‌گويد. او با تاکید بر بعضي عناصر فرهنگي بشر مانند مذهب و هنر، فرهنگ‌‌های مختلف را ارزيابي مي‌كند.

آژند با بيان اين‌كه ويراستاري مجدد كتاب «تاريخ تمدن» را در تابستان امسال انجام داده است، توضیح داد: من كه ترجمه اين كتاب را در سال‌هاي گذشته به عهده داشتم، براي چاپ دوباره آن از نثري جديد بهره گرفتم و کتاب را با نگاهي تازه ويرايش كردم و براي انتشار در اختيار انتشارات مولي قرار دادم. اين كتاب اكنون مراحل حروفچيني خود را مي‌گذراند.

اين استاد دانشگاه درباره كتاب «تاريخ تمدن» كه در حال حاضر به صورت كتاب درسي براي دانش‌آموزان درآمده است، گفت: شما با خواندن اين كتاب با تمدن بشري به شكل عميق آشنا مي‌شويد زيرا توين بي، 10 جلد كتاب درباره تاريخ به نگارش درآورده و تاريخ تمدن آخرين اثر او بوده است كه چكيده فلسفه تاريخ اوست و كتابي منسجم و پر عمق محسوب مي‌شود.

توين بي منصفانه به تاريخ و تمدن شرق نگاه مي‌كند

وي اضافه كرد: غربي‌ها از نظر تمدن بشري خود را برتر از شرقی‌ها مي‌دانند و تمدن شرق را در مرتبه پايين‌تري نسبت به تمدن خود ارزيابي مي‌كنند اما توين بي با اين‌كه خود از دنیاي غرب است اما منصفانه به تاريخ و تمدن شرق نگاه مي‌كند و به مسائل فرهنگي كشورهاي ايران، مصر و چين احترام مي‌گذارد.

آژند افزود: توين بي بر موضواعتی همچون مذهب، هنر و فرهنگ بشري تاكيد دارد اما به جنگ‌هاي بشري خيلي نمي‌پردازد زيرا درنظر دارد چكيده انديشه‌هايش را ارائه دهد.

این عضو هیات علمی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران ادامه داد: توين بي معتقد است تمدن مانند انسان دوران‌هاي جواني، ميانسالي و پيري دارد. همان‌طور كه انسان در دوران جواني شكوفا مي‌شود و در دوران پيري نيز رو به زوال مي‌گذارد، تمدن هم چنين مراحلي را طي مي‌كند. به همين دليل ديدگاه، او ويژگي‌هاي خاصي براي تمدن قائل است.

وي ادامه داد: توين بي معتقد است بعضي تمدن‌ها افول كردند و ديگر نمي‌توانند سر برآورند. او قوم بني اسرائيل را از جمله چنين تمدن‌ها مي‌داند كه در حال حاضر رو به زوال گذاشته‌اند.

كتابي درباره هنرهاي تجسمي و هفت اصل تزييني هنر ایران

آژند به كتاب «هفت اصل تزييني هنر ايران» از ديگر آثار خود اشاره كرد و گفت: اين كتاب با موضوع جديدي ارائه شده و هفت اصلي كه در تمامي هنرها از جمله معماري، قاليبافي، كتابسازي و اسليمي گنجانده مي‌شود را شناسايي كردم. اين كتاب براي كساني كه درصدد شناسايي نقوش ايراني هستند، بسيار مناسب است.

اين پژوهشگر حوزه تاريخ و هنر بيان كرد: در نگارش اين كتاب از دو منبع مهم استفاده كردم كه يكي از آنها منابع مكتوب و ديگري هنرهايي بود كه بر آثار هنري قرار مي‌گيرند و من آنها را از دل آثار بيرون كشيدم.

وي به معرفي هفت اصل هنري كه در كتاب خود به آنها پرداخته، اشاره كرد و گفت: اسليمي، ختايي، فرنگي، ابر، فصالي يا نيلوفر، واق و گره هفت هنري هستند كه در هنرهاي تجسمي از آنها استفاده مي‌شود. در حال حاضر از هنرهاي اسليمي، گره و ختايي تا حدودي استفاده مي‌شود و از هنرهاي فرنگي و ابر هم در خطاطي بهره گرفته مي‌شود اما واق و فصالي ديگر مورد توجه نيست.

 هنرهاي ختايي و اسليمي در قصرهاي سن پطرزبورگ

آژند افزود: اين هفت اصل صور خيالي در هنرهاي تجسمي بودند كه هنرمندان ما به بهترين وجه آنها را به كار مي‌بردند و در جهان اسلام و كشورهاي همسايه تا شمال آفريقا و چين هم از آنها استفاده مي‌شده است به ‌طوري كه در قصرهاي سن پطرزبورگ هنرهاي ختايي و اسليمي به وفور ديده مي‌شوند.

اين استاد دانشگاه یادآور شد: هنرمندان تجسمي در گذشته بايد اين هفت هنر را مي‌آموختند و بعد وارد كار مي‌شدند. اين هفت اصل يك سنت بود و هنرمندان رشته‌هاي مختلف از جمله قالي‌باف، مذهب، كاشي‌كار و ديگر هنرمندان بايد اين هفت هنر را می‌آموختند و سپس وارد بازار كار مي‌شدند.

وي افزود: كتاب «هفت اصل تزييني هنر ايران» توسط انتشارات پيكره منتشر شده و داراي 9 فصل است. اين كتاب اولين اثري محسوب مي‌شود كه به هفت اصل اساسي هنرهاي تجسمي پرداخته است.

چاپ مجدد كتاب تاريخ‌نگاري در اسلام با ويرايش جديد

آژند با اشاره به كتاب «تاريخ‌نگاري در اسلام» از ديگر آثار خود كه با ويرايش جديد منتشر مي‌شود، گفت: من اين كتاب را سال‌هاي گذشته از زبان انگليسي به فارسي ترجمه كردم و قرار است با ويراستاري تازه و تدوين جديد، مجددا توسط انتشارات گستره به چاپ برسد. اين كتاب ديدگاه‌هاي مختلف از چند نويسنده غربي را جمع‌آوري كرده و بيان مي‌كند.

وي افزود: «تاريخ اجتماعي اقتصادي ايران در دوره مغول» كتابي است كه توسط نويسندگان انگليسي، روسي و آمريكايي به نگارش درآمده و من سال‌ها قبل آن را از زبان انگليسي به فارسي ترجمه كردم. اين كتاب به تازگي با عنوان «نظام اجتماعي و اقتصادي ايلخانان» و با ويرايشي دوباره و اضافات جديد براي چاپ به انتشارات «گستره» سپرده شده به طوري‌كه مي‌توان چاپ اين اثر را، چاپ نخست آن محسوب كرد.