پیشنهاد چهرههای ادبی و فرهنگی برای مطالعه آخر هفته
اتحادیه:مجموعه کتاب «یادداشتهایی از زندگانی باقر کاظمی» را بخوانید
مجموعه کتاب «یادداشتهایی از زندگانی باقر کاظمی» تدوین مشترک داوود كاظمي و منصوره اتحاديه (نظام مافي) عنوان کتاب پیشنهادی دکتر اتحادیه، مورخ و استاد تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران برای مطالعه علاقهمندان به تاریخ معاصر ایران در پایان هفته است.
اتحادیه درباره علت پیشنهاد این کتاب برای مطالعه گفت: کاظمی، نویسنده یادداشتها، یکی از رجال معروف ایران از اواخر دوره احمدشاه تا زمان نخستوزیری دکتر مصدق است. وی در تمام دوره رضاشاه در پستهای بالای وزارت خارجه (و زمانی هم وزیر راه) بوده و از بسیاری از امور ریز و درشت این دوره آگاه بوده است.
وی افزود: مطالعه این یادداشتها نشان از این دارد که کاظمی درک عمیقی از مسائل و مشکلات کشور داشته است. بنابراین افرادی که به تاریخ معاصر علاقهمند هستند میتوانند با مطالعه خاطرات این سیاستمدار به اطلاعات سودمندی از سیاست، حکومت پهلوی و همچنین شهریور 1320 دست یابند.
استاد گروه تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران عنوان کرد: همچنین حضور کاظمی در وزارت طرق و شوارع نیز اطلاعات زیادی از مراحل پیشرفت راهسازی در بخشهای مختلف ایران در اختیار ما میگذارد. استفاده از خارجیها در راهسازی در جای جای این خاطرات قابل پیگیری و بسیار سودمند است.
اتحادیه با برجسته کردن برخی ویژگیهای این کتاب بیان کرد: تا کنون چهار جلد از کتاب «یادداشتهایی از زندگانی باقر کاظمی» به چاپ رسیده که در این یادداشتها نویسنده علاوه بر وقایع زندگی خصوصی، وقایع ایران به وقایع بینالمللی عصر خودش توجه ویژهای داشته است. ضمن این که نویسنده به تمام این مسائل به طور جداگانه پرداخته و ويژگي شاخص اثر اهميت تاريخي و مستند بودن اين يادداشتهاست.
این پژوهشگر عنوان کرد: به اعتقاد بنده این مجموعه خاطرات در کنار دیگر خاطراتی که برخی مأمورین وزارت خارجه نوشتهاند، یکی از منابع بسیار مهم در تاریخ ایران به ویژه روابط خارجی، مسائل جنگ جهانی، مواضع ایران و مسائل دیگر است که مطالعه و تحقیق در آنها برای یافتن برخی نکات تاریک تاریخ ما بسیار مفید است.
«یادداشتهایی از زندگانی باقر کاظمی» در پنج جلد تدوین شده است که ترتیب زمانی مجلدهای آن عبارتند از جلد نخست از زندگانی فروردین سال 1292 تا شهریور 1299 شمسی، جلد دوم از شهریور 1299 تا آخر اسفند 1307 شمسی، جلد سوم خدمت در هرات از شانزدهم اسفند 1307 تا اواخر اردیبهشت 1309 و جلد چهارم از سال 1315 تا 1320 را دربرمیگیرد.
کاظمی فردی متدین بوده و در تاریخ معاصر کشور ما متهم نشده و این یکی از نقاط مثبت اوست. در همین خاطرات هم به تقیدات دینی خود و این که مثلا رمضان فلان سال حتی یک روزه هم نخورده و ادعیه و تلاوت قرآنش ترک نشده اشاره شده است.
این یادداشتها که به صورت سالانه نوشته شده از سال 1334 ه.ق آغاز شده و طبیعی است که سال نخست بیشتر زندگینامه شخصی او و دوره تحصیلاتش را دربرگیرد و در سال 1334 وارد مدرسه سیاسی شده و سپس خاطراتی از تاریخ مشروطه را یادداشت میکند.
در جلد دوم خاطرات به حضور نویسنده در کابینه سیدضیاءالدین طباطبایی(کابینه سیاه) و نقش دولتهای استعماری انگلیس و روسیه اشاره شده است. ضمن اینکه جزئیات سفر کاظمی با عبور از بغداد، بیروت و سوریه و... بالاخره آمریکا شرح داده شده است.
سومین جلد این یادداشتها رویدادهایی از اواخر سال 1307 تا 1314 را شامل میشود. دورهای که رضاشاه با قدرت تمام و چهار اسبه به دنبال تغییر ایران به سمت تجدد بود. در همین دوره مسائل مختلف ما با کشور تازه تاسیس یافته عراق مطرح است و نکات جالبی در این کتاب در اینباره آمده که برخی هم شگفتانگیز است، مانند کوتاه آمدن رضا شاه در مقابل عراق درباره مساله شطالعرب، بحثهای بحرین و اختلافاتی که با انگلیسیها پیش آمده نیز در این مجلد گنجانده شده است.
جلد چهارم یادداشتها با توجه به حضور نویسنده در دولت به بیان نکاتی از وضعیت و اوضاع ایران در شهریور 1320 میپردازد. کاظمی در کابینه محمدعلی فروغی که پس از استعفای رضاشاه تشکیل شد، به وزارت بهداری و کشور منصوب شد. بنابراین اطلاعاتی که از این برهه حساس ارائه شده، بسیار مغتنم است.
این مجموعه از سوی نشر تاریخ ایران منتشر شده و جلد پنجم آن در دست چاپ است و رویدادهای سال 1321 تا 1343 را شامل میشود.
نظر شما