کتاب«شادی و نشاط در منابع و متون اسلامی» اثر حجتالاسلام شکرالله دانش، با مقدمه ای از بهاءالدین خرمشاهی، شادی و نشاط را در متون دینی و از نظر علما و حکما واکاوی میکند.
در بخشی از مقدمه این کتاب به قلم بهاءالدین خرمشاهی، دینپژوه میخوانیم:« نگارنده این سطور به عنوان یک دین پژوه از اینکه در فرهنگ عامه ما به دلیل نوعی زندگی، شادی هراسی تبلیغ و تلقین میشود و ما به جای آن که دنیا را«مزرعه الاخره»بدانیم، «سجن المومن»اش میخوانیم و به تعبیر توبیخ آمیز قران، بی جهت نعمتها و رفاه عطیه الهی را به خود حرام میگیریم، اندوهگین و خونین دل بودم و درصدد نگارش رساله یا مقاله مبسوطی در این زمینه بودم، علایق گوناگون و موانع و مشغلههای پایان ناپذیر زندگی امان نمیداد تا اینکه یک روز دوست دانشور فرزانهام جناب آقای حبیب الله اسماعیلی، از دوست مشترک دانشمند فرهیخته مان استاد شکرالله دانش خبر داد که کتابی ارزشمند در همین زمینه نگاشتهاند که نیاز به ویراستاری - مثل همه کتابها- و یک پیشگفتار -همین مقاله که مطالعه می فرمایید- دارد تا در عین سادگی به بهترین وجهی چاپ و نشر و ان شالله اثر گذار شود.جناب آقای حسین علیزاده دوست شاعر هنرمند دانشمندم ، این اثر را با دقت نظر معهودشان ویراستند و نیز نگاهی ویراستارانه به کل کار انداختند، لحن و بیان ساده کتاب از محاسن عمده آن است و اگر نه خوانندگان را به طرزی گزاف و افراط کارانه برای هر جمله و پاراگرافی به سنگلاخ کتابشناسیهای متعدد کشاندن، بی حکمتی است.چنانکه از سوی دیگر نا مستند سخن گفتن را هم خوانندگان فرهیخته امروز نمیپسندند.ایشان کتاب و سنت و امهات متون دینی را در اثبات این مدعا که ایمان با عشق و امید و شادی عجین و قرین است به خوبی کاویدهاند.
در اصل لطف الهی و تأییدات و توقیفات پیدا و پنهان خداوند بنده نواز، کارسازی کرد و در عالم عرف و مناسبات انسانی، نظارت و سخت کوشی را جناب اسماعیلی، به حمد الله نکته ای را فروگذار نکرد، و حاصل همین شد که در این اثر خوش تدوین و خوش خوان و خوش چاپ ملاحظه میکنید.
این کتاب با آنکه حجم کلانی ندارد از کتابهای دیده گشا و چه بسا امید و شادیهای پارسایانه به خواننده می آموزد».
همچنین در بخش مقدمه کتاب به نقل از نویسنده میخوانیم:« اسلام دین کامل و جامعی است که به تمام نیاز های فطری انسان توجه کامل داشته و برای تمام نیاز های جسمی و روحی، ابعاد مختلف، زوایای پیدا و پنهان زندگی بشر برنامه و شیوه ی کار را ارائه کرده است.
البته از وظایف متفکران و اندیشمندان دینی است که از لابه لای آیات قران کریم، با تحلیل سیره و سنت پیشوایان دینی و با بررسی نظریات مراجع و دانشمندان مذهبی نظر اسلام را راجع به تمام جنبه های حیات انسان و مسائل مبتلا به جامعه و مردم تبیین کنند.
یکی از موضوعاتی که گاهی در محافل و مناظره های علمی و دینی و حتی در نوشتهها محل مناقشه و جدل است جایگاه شادی و نشاط در دین اسلام و تکلیف مسلمانان نسبت به ان است.
گاهی بر مسلمانان و خصوصاً بر شیعیان خرده میگیرند و حتی تهمت میزنند که دین اسلام و مذهب شیعه، آیین غم، افسردگی، عزا و شیون و حزن است و شادی ، نشاط، شادمانی و طرب که از نیازهای روحی انسان است در این دین حرام شده است.این شبهه با رفتار افرادی ساده لوح و گاه با واکنشهای نا معقول آنها تقویت میشود، چنین افرادی با رفتار خود وانمود میکنند که شادی و نشاط، خنده و مزاح، سرور و شادی، تفریح و تفرج، استفاده از زینتها، بهره برداری از لذایذ مشروع و نعمتهای الهی در خور شأن مؤمنان نیست بلکه کار افراد سست مذهب و سبک سر است. حتی در میلاد ائمه علیهم السلام و روزهای جشن و اعیاد مذهبی نیز برنامه های شاد را محروم میکنند و باز صدای گریه و عزا بلند میکنند!
پر واضح است که دین اسلام خواستهها و حوائج بشر را دسته بندی کرده و راه های مشخصی را برای برطرف کردن نیازهای وی قرار داده است و متناسب با درجات رشد و کمال انسان و به قصد تعالی بیشتر وی دستورات روشنی را بیان کرده است که البته این ادعا نیازمند اثبات و استدلال است.
این نوشتار بر آن است که با استفاده از آیات قران کریم و با بررسی احادیث و روایات و نقل سیره پیشوایان دینی به تبیین این مطلب کمک و نیز شادی و نشاط را در متون دینی و از نظر علما و حکما بررسی کند تا بخشی از اشکالات و سؤالات ایجاد شده در اذهان پرسشگر و حقیقت جوی نسل جوان را در قالب یک پژوهش علمی پاسخ دهد.
شایان ذکر است، چاپ چهارم کتاب«شادی و نشاط در منابع و متون اسلامی» اثر حجتالاسلام شکرالله دانش، از سوی انتشارات بنفام منتشر شده است.
نظر شما