خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)- چند سالی است که گرایش به رشته‌های زیرشاخه علوم روانشناسی در مقاطع مختلف افزایش یافته است. علوم روانشناسی یکی از علوم کاربردی است که در ایران نیز طرفداران بسیاری دارد. با افزایش ظرفیت پذیرش دانشگاه‌های روزانه، شبانه، موسسات آموزش عالی و نیز دانشگاه‌های آزاد و پیام نور سراسر کشور، تحصیل در این رشته و سایر علوم مرتبط تا مقطع دکتری امکان پذیر شده، اما نشر این حوزه همچنان با کمبودها و موانع بسیاری مواجه است.
 
افزایش تعداد دانشجویان رشته‌های روانشناسی
به گفته علی فتحی آشتیانی، دبیر کارگروه روانشناسی شورای تخصصی ارتقاء و تحول علوم انسانی، در مرداد 93 در سطح کشور از بین چهار و نیم میلیون دانشجو، 250 هزار دانشجو در رشته روانشناسی تحصیل کردند که از این تعداد 222 هزار نفر در مقطع کارشناسی در حال تحصیل بودند.

با توجه به استقبال عموم از رشته علوم روانشناسی، خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، در گفت‌وگو با چند نفر از ناشران و فعالان حوزه کتاب‌های روانشناسی، به بررسی مشکلات حوزه نشر و پخش کتاب‌های دانشگاهی علوم دانشگاهی پرداخته است.
 


کمبود ناشران تخصصی در رشته روانشناسی
با توجه به افزایش سالانه پذیرش دانشجو در مقاطع مختلف رشته روانشناسی، جای خالی انتشارات کتاب در این رشته دانشگاهی به شدت قابل مشاهده است. در این زمینه بیشتر کتابفروشی‌ها یا ناشران کتاب، نقش توزیع‌کننده را دارند و تنها تعداد کمی از ناشران به صورت تخصصی به چاپ و نشر کتاب‌های روانشناسی پرداخته‌اند.
 
بازار کتاب‌های روانشناسی برای عموم از جذابیت برخوردار است. فروش کتاب‌های روانشناسی نیز مانند سایر کتاب‌های دانشگاهی در شش ماهه دوم سال و در شروع و پایان ترم تحصیلی افزایش می‌یابد. با وجود این تعداد انگشت شماری از ناشران به صورت تخصصی به نشر آثار در این زمینه می‌پردازند.
 
بیشتر کتاب‌های منتشر شده در حوزه روانشناسی ترجمه شده است
انتشارات «‌رشد» یکی از ناشرانی است که به صورت تخصصی در حوزه کتب روانشناسی و علوم تربیتی فعال است. بنا بر اظهارات مدیر فروش کتابفروشی این انتشارات، بیشتر کتاب‌های منتشر شده در این حوزه به‌صورت ترجمه شده است.
 
به نظر می‌رسد که دانشجویان تنها بنا به سفارش استاد و در صورت نیاز به خرید کتاب تمایل نشان می‌دهند. با توجه به افزایش هزینه‌های کتاب دانشگاهی و افزایش تمایل استاد و دانشجو به جزوه‌نویسی، میزان نشر کتاب روانشناسی نیز مانند سایر کتاب‌های دانشگاهی کم شده است.
 
جزوه‌نویسی و نبود قانون کپی‌رایت، دو مشکل نشر روانشناسی
یکی دیگر از دلایل بی‌میلی ناشران به حوزه علوم روانشناسی، بحث جزوه‌نویسی و تدریس فصل‌هایی گزینش شده از کتاب‌ها از سوی استاد است که باعث شده تا دانشجو تمایل بیشتری به کپی جزوه و کتاب داشته باشد.
 
به ‌نظر می‌رسد که برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی و تجلیل از ناشر برتر، باعث تشویق جامعه ناشران در این حوزه ‌شود. ناشران کتاب روانشناسی تاکنون در زمینه نشر الکترونیک نیز بسیار ضعیف عمل کرده‌ و تمایلی برای حرکت به سوی نشر الکترونیک از خود نشان نمی دهند.
 
بنا بر اظهارات فعالان حوزه نشر کتاب روانشناسی، یکی از دلایل اصلی ناشران درباره بی‌میلی به نشر الکترونیک، نگرانی از استقبال ضعیف توسط دانشجویان و نیز رعایت نشدن حقوق مولف است.