خبرگزاری کتاب ایران( ایبنا)- اسدالله امرائی: بوینوس آیرس پایتخت آرژانتین و بزرگ‌ترین شهر و بندر آن است. ساحل جنوبی ریو دولاپلاتا. بوینوس آیرس که به شدت تحت تأثیر فرهنگ اروپا قرار گرفته، به خاطر معماری، زندگی شبانه، و فعالیت‌های فرهنگی‌اش شهرت دارد. این شهر یکی از غنی‌ترین شهرهای آمریکای لاتین از منظر ادبی است.

بوینوس آیرس وطن‌ نویسندگانی مانند لئوپولدو لوگونس، پاول گروساک، مانوئل موخیکالاینس، آدولفو بیوی کاسارس، ارنستو ساباتو، لئوپولدو مارکال، ویکتوریا اوکامپو، خوان مانوئل پویینگ، خولیو کورتاسار، فدریکو فالکو، سامانتا شوبلین، لیلیانا هکر ولوئیسا والنسوئلاست. از شخصیت‌های مشهوری که در این شهر زندگی کرده‌اند می‌‌توان به رنه گوسینکی، مارسل دوشان، آنتوان دوسنت اگزوپری و یوجین اونیل اشاره کرد.

طی دوران جنگ داخلی اسپانیا و پس از آن، بوینوس آیرس میزبان پناهندگان متعددی بود. برای مثال خوسه اورتگایی گاست. دانشگاه بوینوس آیرس یکی از موسسات سرآمد آموزشی در امریکای جنوبی است، و پنج برنده جایزه نوبل از آن فارغ‌التحصیل شده‌اند و امکانات آموزش رایگان علاوه بر دانشجویان کشور برای دانشجویان کشورهای دیگر هم فراهم است. بیشتر سال‌های قرن بیستم، بوینوس آیرس پایتخت فرهنگی جهان اسپانیایی زبان بوده و بسیاری از آثار ادبی که در کشورهای دیگر امکان انتشار نداشت در بوینوس آیرس منتشر می‌شد.

بوینوس آیرس شهر کتاب‌های ممنوعه هم هست. اغلب نویسندگان اسپانیایی زبان که در کار نشر کتاب خود در کشورشان درمی‌ماندند، آثارشان را به بوینوس آیرس می‌فرستادند تا در آنجا چاپ شود. همه ساله بزرگ‌ترین نمایشگاه کتاب در امریکای جنوبی هم در بوینس آیرس برگزار می‌شود و نویسندگان و شاعران و ناشران گردهم می‌آیند و در فضایی آرام به گفت‌وگو می‌نشینند.

این شهر در ابتدا تحت عنوان «شهربانوی ما با هوای مطبوع» توسط یک جوینده طلای اسپانیایی به نام پدرود مندوسا، بنیان‌گذاری شد. این نام حالا هم روی شهر است و فقط بانوی ما از آن حذف شده. بوینوس آیرس یعنی هوای مطبوع.

اسپانیایی‌ها سال‌ها در آن کشور حضور داشتند. با زوال قدرت اسپانیا شهروندان آرژانتینی در بوینوس آیرس، با موفقیت فرمان‌فرمای اسپانیایی را از قدرت خلع کردند و یک دولت ایالتی بنا نهادند. استقلال رسمی از اسپانیا در سال 1816 اعلام شد. اما بوینوس آیرس همیشه گل و بلبل نبوده، صفحات تاریک تاریخ معاصر مشحون از جنایت در حق بسیاری از روشنفکران و اهل ادب و فرهنگ هم بوده. پس از کودتای نظامی سال 1976، به رهبری خورخه رافائل ویدلا، بین 10 هزار تا 30 هزار نفر ناپدید شدند و مردم طی سال‌های استقرار گروه‌های مخفی، توسط نظامیان ربوده و کشته می‌شدند.

براساس برخی آمارها طی آن سال‌ها تا حدود 100 هزار نفر در مراکز غیرقانونی بازداشت شده و در اردوگاه‌‌های متمرکز زندانی بودند. تظاهرات مادران این افراد که با عنوان تظاهرات مادران میدان می یا مادران روسری سفید شناخته شده، به عنوان تصویری بارز از رنج‌های مردم آرژانتین به خصوص بوینوس آیرسی‌ها در تاریخ باقی خواهد ماند.

پاپ ژان پل دوم در دو مناسبت از این شهر دیدار کرد؛ یکی در سال 1982 و در آغاز جنگ جزایر مالویناس، که انگلیسی‌ها آن را فالکلند می‌نامند، و دیگری در سال 1987 که جمعیتی در بوینوس آیرس گردآمده بود که شهر تا آن زمان به خود ندیده بود. بوینوس آیرس شهرت دیگری هم دارد؛ بزرگ‌ترین نماد جنگ چریکی و آزادی خواهی قرن بیستم؛ ارنستو چه‌گوارا از آنجا برخاسته بود و بزرگ‌ترین داستان‌نویس قرن هم اهل آن دیار بود؛ خورخه لوئیس بورخس.