جواد محقق در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) با اشاره به این مطلب که سینمای ایران تعریف درستی از اقتباس ندارد و شاهد فاصله‌ای جدی میان اهل ادب و فیلمسازان هستیم، گفت: این مسئله از دیرباز وجود داشته است، به طوری که از پیش از انقلاب نیز آثار اقتباسی شاید به عدد انگشتان دو دست نمی‌رسید.
 
وی با اشاره به برخی از آثار اقتباسی گفت: فیلم‌هایی از رمان شوهر آهوخانم، شازده احتجاب و... ساخته شد که معمولا نیز بدل به آثار ماندگاری شدند. پس از انقلاب هم اقتباس از آثار هوشنگ مرادی کرمانی با استقبال مخاطب همراه بوده است.
 
این شاعر و نویسنده اضافه کرد: با توجه به این آثار و موفقیت آثار، به عقیده من مهمترین دلیل بر عدم اقتباس از آثار ادبی این است که فیلمسازان ما اهل مطالعه نیستند.
 
نویسنده کتاب بیداری کلمات افزود: اگر این گونه بود ما آثار ادبی بسیاری از گذشته تاکنون داریم که قابلیت تبدیل به فیلم را داشتند، اما این اتفاق رخ نداده است.
 
دبیر علمی شانزدهمین جشنواره انتخاب کتاب سال دفاع مقدس به مشکل دیگری در این بخش اشاره کرد و گفت: گاهی هم شاهدیم که برخی فیلمسازان با مراجعه به آثار نویسندگان بویژه در حوزه انقلاب یا خاطرات دفاع مقدس، بدون اشاره به منبع اقتباس مستقیم می‌کنند که در این زمینه هم پرونده‌های متعدد شکایت وجود دارد و بسیاری از آن‌ها هم با محکومیت فیلسماز رو به رو شده است. این نشان می‌دهد آن تعامل لازم برای این ارتباط دو سویه شکل نگرفته یا فرهنگسازی نشده است.
 
محقق در بخش دیگر سخنان خود به ظرفیت‌های فراوان تاریخ شفاهی جنگ و امکان اقتباس از این خاطرات بکر اشاره کرد و گفت: ما تاریخ شفاهی غنی درباره هشت سال دفاع مقدس و خاطرات فراوانی از مادران شهدا یا هم رزمان آن ها داریم که می‌توانند محور رمان یا فیلم و سریال قرار گیرند، اما در این زمینه هم شاهد ضعف جدی هستیم و این بی‌توجهی در واقع ظلم به این تاریخ ماندگار است.
 
نویسنده «باران بهانه بود» ادامه داد: با مطالعه این خاطرات و کتاب‌های دفاع مقدس به سرگذشت‌ها و داستان‌هایی بر می‌خوریم که واقعا عبرت آموز و شگفت هستند و آن قدر ماجرای آن‌ها داستانی و روایی است که می‌توانند به راحتی موضوع فیلم قرار گیرند، اما افسوس که شاهد این اتفاق نیستیم.
 
محقق با اشاره به طرح فارابی برای نگارش فیلمنامه از آثار داستانی در چند سال پیش اشاره کرد و گفت: موسسه فارابی چند سال پیش گروهی را تشکیل داد که داستان‌های کودک و نوجوان و برخی داستان‌های مربوط به دفاع مقدس را بخوانند و آن‌هایی را که قابلیت اقتباس سینمایی دارند، تبدیل به فیلمنامه کرده و معرفی کنند.
 
وی افزود: من آن زمان عضو هیئت مدیره نویسندگان کودک و نوجوان بودم و یادم هست که 30 اثر برای اقتباس سینمایی معرفی شدند، اما تا همین الان یک اثر از میان این سی اثر بدل به فیلم نشده است.
 
محقق در ادامه گفت: در زمینه دفاع مقدس هم سندسازی های خوبی صورت گرفته و اکنون زمان آن است که این سندها بدل به آثار سینمایی و سریال شود. این یک مطالبه جدی جامعه فرهنگی از فیلمسازان است که محقق نشده است.
 
این نویسنده تاکید کرد: نبود این ارتباط باعث شده سینمای ایران و بویژه سینمای دفاع مقدس که اکنون به بالندگی بسیار رسیده و چهره‌ای جهانی یافته خود را از ظرفیت‌های فراوانی محروم کند و سوژه‌های بسیاری بر زمین بماند.