خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) ـ فرهنگ عامه، یکی از محورهای اصلی زنده نگاه داشتن وقایع تاریخی‌‌‌ـ‌مذهبی‌ است که در قالب‌های مختلف و سبک‌های متعدد در حفظ پیام این وقایع و رساندن آن از فراسوی نسل‌ها و قرنها می‌کوشند. پیام عاشورا نیز به واسطه همین فرهنگ در مقام یکی از رساترین فریادهای تاریخ در گوش ایام، جاویدان شده است. 

عزاداری‌های حسینی در قالب تعزیه، روضه‌خوانی، نوحه‌سرایی و ... به عنوان بخشی از فرهنگ عامه عاشورایی، مضمون نوشته‌ها و آثاری متعدد شده‌ که گاه به معرفی آنها پرداخته‌اند و گاه نیز در مقام نقد انحرافات آنان برآمده‌اند. آن‌چه در این گزارش خواهید خواند، گلچینی از کتابهای این حوزه است که بر اساس سال انتشار ترتیب یافته‌اند: 

•    تعزيه: نمايش مصيبت 
جابر عناصري، جهاد دانشگاهي (دفتر مركزي)، بخش فرهنگي، 311 صفحه، وزيري، چاپ 1 سال 1365، 3000 نسخه، 600 ريال.

•    تعزيه: نيايش و نمايش در ايران 
پتر چلكووسكي، مترجم: داود حاتمي، وزارت فرهنگ و آموزش عالي، علمي و فرهنگي، 428 صفحه، جلد 28، وزيري، چاپ 1 سال 1367، 3000 نسخه، 1200 ريال.

•    تعزيه در ايران 
صادق همايوني، نويد شيراز، 820 صفحه، وزيري، چاپ 1 سال 1368، 3300 نسخه، 4000 ريال.

•‌  شبيه‌خواني، گنجينه نمايش‌هاي آييني، مذهبي (مجموعه مقالات سمينار پژوهشي تعزيه) 
گردآورنده: جابر عناصري، يازدهمين جشنواره سراسري تئاتر فجر، 304 صفحه، جلد 2، رقعي (شوميز)، چاپ 8 سال 1372، 3000 نسخه، 2200 ريال.

•    تجلي عاشورا در هنر ايران 
محبوبه الهي، بنياد پژوهشهاي اسلامي، 180 صفحه، رحلي (شوميز)، چاپ 1 سال 1378، 2000 نسخه، 21000 ريال.

•    پژوهشي در تعزيه و تعزيه‌خواني: از آغاز تا پايان دوره قاجار در تهران 
عنايت‌الله شهيدي، باهمكاري: علي بلوكباشي، دفتر پژوهشهاي فرهنگي،كميسيون ملي يونسكو در ايران، مركز انتشارات، 844 صفحه، وزيري (گالينگور)، چاپ 1 سال 1380، 3000 نسخه، 75000 ريال.

•    كندوكاوي در تعزيه و تعزيه‌خواني 
غلامرضا گلي ‌زواره، مهراس، 148 صفحه، رقعي (شوميز)، چاپ 1 سال 1380، 3000 نسخه، 5000 ريال.

•    مجالس تعزيه 
گردآورنده: حسن صالحي‌راد، صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران (سروش)، در 2 جلد، وزيري (شوميز)، چاپ 1 سال 1380، 3000 نسخه.

•  شبيه عاشورا (بررسي هنر مردمي تعزيه و چند مجلس شبيه‌خواني به زبان آذري) 
محمد سيمزاري، محمد سيمزاري، 192 صفحه، وزيري (شوميز)، چاپ 1 سال 1382، 2000 نسخه، 14000 ريال.

•    عزادار حقيقي
سيد محمد شجاعي، نشر محيي، 200 صفحه، رقعي (شوميز)، چاپ 1 سال 1383، 10000 نسخه، 15000 ريال.

•    تعزيه
ويراستار: مهدي ضرغاميان، مرضيه ازگلي، كانون زبان ايران، 46 صفحه، رقعي (شوميز)، چاپ 1 سال 1384، 5000 نسخه.

•    يك حسينيه اشك: تحليل و بررسي شبيه‌خواني (تعزيه گرداني) 
مسعود حاجي ‌ده‌آبادي، هلياتوس، 64 صفحه، رقعي (شوميز)، چاپ 1 سال 1384، 3000 نسخه، 8000 ريال.

•   تعزيه در عراق و چند كشور اسلامي: مطالعه‌اي در خصوص ارزشهاي ادبي، اجتماعي و سياسي تعزيه 
عباس‌ خدوم جميلي، مترجم: مجيد سرسنگي، فرهنگستان هنر، 88 صفحه، رقعي (شوميز)، چاپ 1 سال 1385، 1500 نسخه، 9000 ريال.

•  بنفشه‌هاي سوگوار: پژوهشي در انطباق نسخ مجالس شبيه‌خواني «ظهر عاشورا» 
اردشير صالح‌پور، حوا، 200 صفحه، وزيري (شوميز)، چاپ 1 سال 1385، 1800 نسخه، 22000 ريال.

•    عاشورا، عزاداري، تحريفات 
تدوين: مجمع‌ مدرسين‌ و‌ محققين ‌حوزه ‌علميه ‌قم، صحيفه خرد، 678 صفحه، وزيري (شوميز)، چاپ 1 سال 1386، 1500 نسخه، 50000 ريال.

•    نگاهي به عاشورا و تعزيه در رودهن 
خدارحيم شيرمحمدي، كيانوش شيرمحمدي، مراد شيرمحمدي، نشر آنيش، 120 صفحه، رقعي (شوميز)، چاپ 1 سال 1386، 1100 نسخه، 15000 ريال.

•    شور و شعور حسيني
تهيه و تنظيم: عبدالحسين حاجي‌ابوالحسني‌ ترگاني، صبح صادق، 208 صفحه، رقعي (شوميز)، چاپ 1 سال 1386، 2000 نسخه، 25000 ريال.

•    بنيادها و آسيب‌هاي عزاداري امام حسين عليه‌السلام 
علي آقاجاني‌ قناد، دفتر عقل، 214 صفحه، رقعي (شوميز)، چاپ 2 سال 1387، 1400 نسخه.

•    احرام محرم: آداب حضور در ايام و مراسم سوگواري امام حسين (ع) 
عبدالحسين نيشابوري، دليل ما، 184 صفحه، وزيري (شوميز)، چاپ 4 سال 1388، 3000 نسخه.

•    رهگذر عشق (مجالس تعزيه) 
حسن فخاري، شركت انتشارات سوره مهر، 112 صفحه، رقعي (شوميز)، چاپ 1 سال 1388، 2500 نسخه، 20000 ريال.

•    تعزيه از نگاه مستشرقان: تعزيه علي‌اكبر و قاسم عليهماالسلام
 مترجم: محمود عزيزي، ويراستار: منصور احمدي، موسسه تاليف، ترجمه و نشر آثار هنري متن، 128 صفحه، رقعي (شوميز)، چاپ 1 سال 1388، 1500 نسخه، 22000 ريال.

•    تعزيه و آيين‌هاي عاشورايي: مجموعه هفت مقاله مردم‌شناختي
محمد ميرشكرايي، نمايش، 112 صفحه، رقعي (شوميز)، چاپ 1 سال 1388، 2000 نسخه، 25000 ريال.

•    با حسين (ع) تا عرش: شرح رابطه سلوكي با اباعبدالله الحسين عليه‌السلام، بيان اسرار گريه، زيارت، تربت و لعنت بر قاتلان آن حضرت 
محمدباقر عامري‌نيا، راه سبز، 239 صفحه، رقعي (شوميز)، چاپ 4 سال 1388، 1050 نسخه، 20000 ريال.

•    حي علي العزاء: آداب عزاداري، انواع عزاداري، تعريف هيئت، هيئت‌داري، عليرضا لك؛ گردآورنده: مجيد عيوضي، آرام‌دل، صيام، 136 صفحه، رقعي (شوميز)، چاپ 1 سال 1388، 1200 نسخه، 17000 ريال.

•    جلوه‌هاي عزاداري در تعاليم اهل بيت (ع)
عليرضا شاهرودي، آل المرتضي (ع)، 272 صفحه، وزيري (شوميز)، چاپ 1 سال 1388، 1000 نسخه، 20000 ريال.

•    نمايش‌هاي ايراني (تعزيه) 
صادق عاشورپور، شركت انتشارات سوره مهر، 568 صفحه، جلد 2، وزيري (گالينگور)، چاپ 1 سال 1389، 2500 نسخه، 107000 ريال.

•    وداع با خورشيد: مجلس تعزيه شهادت امام حسين (ع) 
گردآورنده: امير زينلي، مصحح: سيد محمود طباطبايي، ويراستار: رضا بابايي، حوزه هنري استان قم، 210 صفحه، رقعي (شوميز)، چاپ 1 سال 1389، 1100 نسخه، 25000 ريال.

•    تعزيه: حقيقت و مسایل مربوط به آن (از ديدگاه علما و فقهاي مذاهب اربعه) 
خالد بن ‌عبدالله دايل‌الشمراني، مترجم: جهانگير ولدبيگي، جهانگير ولدبيگي، 176 صفحه، رقعي (شوميز)، چاپ 1 سال 1389، 3000 نسخه، 20000 ريال.

•    آئين عزاداري حضرت امام حسين (ع) 
سيد محسن امين، مترجم: احمد حسين مظهري، حبيب، 376 صفحه، وزيري (شوميز)، چاپ 1 سال 1390، 2000 نسخه.

•    آسيب‌شناسي عزاداري امام حسين (ع) 
اصغر كمالي، صرفي‌پور، 240 صفحه، وزيري (شوميز)، چاپ 1 سال 1390، 1000 نسخه.

•    عاشورايي براي عاشورا: آسيب‌هاي عزاداري (دلايل شكل‌گيري و راه برون‌رفت) 
محمداسماعيل عبداللهي، هاتف، 168 صفحه، رقعي (شوميز)، چاپ 1 سال 1390، 3000 نسخه، 25000 ريال.

•    مناسك و آيين‌هاي عاشورا (از آل بويه تا كنون) 
فرخنده چيني‌پرداز، ويراستار: مهدي عصاره، اهوراقلم، 200 صفحه، رقعي (شوميز)، چاپ 1 سال 1390، 1000 نسخه، 50000 ريال.

•    حقايق و خرافات از نگاه دين: سخنراني‌هاي حضرت آيت‌الله سيد احمد خاتمي "حفظه‌الله"
سيدعلي‌اكبر حسيني‌ نيشابوري، صالحان، 200 صفحه، رقعي (شوميز)، چاپ 1 سال 1390، 5000 نسخه، 28000 ريال.

•  آبرومندان درگاه حسين (ع): در فضائل و مقام مداحان و مرثيه‌خوانان اهل بيت (ع) 
گردآورنده: محسن شيرازي، ساحل، 324 صفحه، رقعي (شوميز)، چاپ 1 سال 1391، 1500 نسخه.

•    تاريخ و جلوه‌هاي عزاداري امام حسين (ع) در ايران با تكيه بر دوره صفويه 
اصغر حيدري، ويراستار:  فاطمه اروجلو، موسسه مطالعات تاريخ معاصر ايران، 284 صفحه، وزيري (شوميز)، چاپ 1 سال 1391، 2000 نسخه.

•   پيراهن كبود: تحقيقي پيرامون سياه‌پوشي در سوگ سيد الشهداء (ع)، مجموعه كتب شبهه‌شناسي عاشورا 
سيد علي باروتيان، ويراستار: رضا بيات، حنيف، 64 صفحه، رقعي (شوميز)، چاپ 1 سال 1391، 5000 نسخه، 18000 ريال.

•    تعزيه، روايتگر تاريخ اهل بيت (ع) 
اشكان عليزاده ‌پيركوهي، نور محبت، 132 صفحه، رقعي (شوميز)، چاپ 1 سال 1391، 1000 نسخه، 80000 ريال.

•   پژوهشي در فلسفه سوگواري امام حسين (ع) با تأكيد بر چالش‌ها و نتايج تربيتي 
سيد عبدالمناف هدايتي‌نسب، طليعه سبز، 256 صفحه، رقعي (شوميز)، چاپ 1 سال 1392، 3000 نسخه.

•    ثواب گريه بر امام حسين(ع) 
عباس عزيزي، اثر قلم، 96 صفحه، جيبي (شوميز)، چاپ 1 سال 1392، 1000 نسخه، 10000 ريال.

•   تاريخچه عزاداري اهل سنت بر امام حسين (ع): پژوهشي مستند پيرامون پيشينه سوگواري، واقعه عاشورا، تحريف عاشورا و مشروعيت عزاداري از ديدگاه اهل سنت 
حسين تهراني، تهذيب، 512 صفحه، وزيري (سلفون)، چاپ 2 سال 1392، 1000 نسخه، 120000 ريال.

•    امام حسين (ع) و مجالس عزاداري 
كريم بهشتي ‌سيتي، گلهاي بهشت، 104 صفحه، رقعي (شوميز)، چاپ 1 سال 1393، 2000 نسخه.

•    تاريخچه عزاداري امام حسين (ع) 
مهتاب محمدزاده‌ هروي، نور محبت، 168 صفحه، رقعي (شوميز)، چاپ 1 سال 1393، 1000 نسخه 110000 ريال.

•    تعزيه تداعي عاشورا و كربلا: و گذري بر شبيه خواني افتر 
ابراهيم محمودي، ويراستار: الهام محمودي و ابراهيم محمودي، 48 صفحه، رقعي (شوميز)، چاپ 1 سال 1393، 500 نسخه، 40000 ريال