به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) حمیدرضا شکار سری، شاعر و منتقد ادبی در چهارمین نشست ادبیات عاشورایی که در خبرگزاری کتاب ایران برگزار شد، گفت: عاشورا از سه منظر در ادبیات دینی ما متجلی است. نخستین جنبه، وجه سوگمندانه آن است. جنبه دوم جنبه حماسی و جنبه سوم بعد عارفانه واقعه کربلا است.
وی افزود: در قرون اول و دوم هجری جنبه‌های سوگ و حماسه هم‌سطح هم در اشعار شاعران متجلی است و عمده آثار عاشورایی همان‌طور که به حزن می‌پردازد، به جنبه حماسی نیز توجه دارد اما به دلایل مختلف تمایل این‌گونه ادبیات در قرن‌های بعد، بیشتر به سمت سوگ سوق پیدا کرد و از جنبه حماسی آن کاسته شد.
این شاعر درباره شعرهای تأثیرگذار عاشورایی توضیح داد: من در مقاله‌ای که دراین‌باره نوشتم، بعضی شعرها را بانام «مادر شعر» نام‌گذاری کرده‌ام. این شعرها توانستند بعد از خود در زمینه شعر عاشورایی جریان سازی کنند. از شاخص‌ترین این شعرها ترجیع‌بند محتشم کاشانی و شعر عمان سامانی است. از شاعران متأخرتر و هم‌عصر روزگار ما نیز می‌توان به شعر علی معلم با مطلع «روزی که در جام شفق مل کرد خورشید» و کتاب «گنجشک و جبرئیل» سید حسن حسینی اشاره کرد.
این پژوهشگر ادبی شعر عرب صدر اسلام را با شعر شیعی ایرانی مقایسه کرد و گفت: وقتی از امیرالمؤمنین پرسیدند بهترین شعری که شنیده‌اید، چیست پاسخ دادند، شعر «امروالقیس». قطعاً منظور حضرت امیر (ع) بر محتوای آثار این شاعر عصر جاهلیت نبوده و بر قدرت ساختار شعر وی نظر داشته است. شعر عرب دارای ارثیه مهمی به نام شعر عصر جاهلی بود. شعر شیعی فارسی در سده‌های اول تا سوم هجری نیز این پشتوانه را داشت. به‌ویژه که در آن دوران شعر شیعی تحت تأثیر شعر عرب بوده است.
وی افزود: از شاعران مهم شعر دینی در تاریخ ادبیات کشورمان باید به عُمان سامانی، شاعر صاحب‌نام سال‌های ۱۲۵۸ تا ۱۳۲۲ اشاره کرد. او کسی است که از منظر عرفان با سبکی بسیار نو به واقعه عاشورا نگریست. کتاب «گنجینه اسرار» او از آثار ارزشمندی است که برایمان به یادگار مانده است.
مشروح گزارش این نشست منتشر می‌شود.
وی افزود: در قرون اول و دوم هجری جنبه‌های سوگ و حماسه هم‌سطح هم در اشعار شاعران متجلی است و عمده آثار عاشورایی همان‌طور که به حزن می‌پردازد، به جنبه حماسی نیز توجه دارد اما به دلایل مختلف تمایل این‌گونه ادبیات در قرن‌های بعد، بیشتر به سمت سوگ سوق پیدا کرد و از جنبه حماسی آن کاسته شد.
این شاعر درباره شعرهای تأثیرگذار عاشورایی توضیح داد: من در مقاله‌ای که دراین‌باره نوشتم، بعضی شعرها را بانام «مادر شعر» نام‌گذاری کرده‌ام. این شعرها توانستند بعد از خود در زمینه شعر عاشورایی جریان سازی کنند. از شاخص‌ترین این شعرها ترجیع‌بند محتشم کاشانی و شعر عمان سامانی است. از شاعران متأخرتر و هم‌عصر روزگار ما نیز می‌توان به شعر علی معلم با مطلع «روزی که در جام شفق مل کرد خورشید» و کتاب «گنجشک و جبرئیل» سید حسن حسینی اشاره کرد.
این پژوهشگر ادبی شعر عرب صدر اسلام را با شعر شیعی ایرانی مقایسه کرد و گفت: وقتی از امیرالمؤمنین پرسیدند بهترین شعری که شنیده‌اید، چیست پاسخ دادند، شعر «امروالقیس». قطعاً منظور حضرت امیر (ع) بر محتوای آثار این شاعر عصر جاهلیت نبوده و بر قدرت ساختار شعر وی نظر داشته است. شعر عرب دارای ارثیه مهمی به نام شعر عصر جاهلی بود. شعر شیعی فارسی در سده‌های اول تا سوم هجری نیز این پشتوانه را داشت. به‌ویژه که در آن دوران شعر شیعی تحت تأثیر شعر عرب بوده است.
وی افزود: از شاعران مهم شعر دینی در تاریخ ادبیات کشورمان باید به عُمان سامانی، شاعر صاحب‌نام سال‌های ۱۲۵۸ تا ۱۳۲۲ اشاره کرد. او کسی است که از منظر عرفان با سبکی بسیار نو به واقعه عاشورا نگریست. کتاب «گنجینه اسرار» او از آثار ارزشمندی است که برایمان به یادگار مانده است.
مشروح گزارش این نشست منتشر می‌شود.
نظر شما