چرا اثري از برخي مشاهیر تاریخی در کتابهای درسی نيست؟/9
رضا شعباني: باید بدون حب و بغض به بررسی زندگی مشاهیر تاریخی بپردازیم
رضا شعباني، پژوهشگر تاريخ و استاد دانشگاه شهيد بهشتي ميگويد: اینکه ما در ایران شخصیتهای برجسته بسیاری داریم هیچ شکی نیست اما در پرداختن به مشاهير بايد حب و بغضها را كنار بگذاريم تا با شناسايي آنها جايگاه ايران را در تمدن بشري تعيين كنيم.
این استاد تاریخ دانشگاه شهيد بهشتي ادامه داد: طبیعی است که نتیجه کار بسیاری از این شخصیتهای نامدار حاصل سالها زحماتی بوده است که متحمل شدند و توانستند به این جایگاه برسند، کتاب بنویسند، تحقیق کنند، تجربه بهدست بیاورند و فضیلتی کسب کنند و در عرصههای مختلف علمی، اخلاقی و شخصیتی انسان نامدار و برجستهای شوند.
وي افزود: ما باید سعی کنیم بدون حب و بغض به زندگی این افراد بپردازیم و از طریق شناسایی آنها جایگاه ایران را در تمدن بشری تعیین کنیم و سهمی را که ایران و ایرانی برای اعتلای تمدن انسانی داشته است هم خود بشناسیم و هم به دیگران معرفی کنیم. اين مهم، کاری است که فراوان سزاوار انجام شدن است.
شعباني ادامه داد: پرداختن به افراد و قرار دادن آنها در ظرف زمانی و مکانیشان و جایگاهی که دارند بینهایت لازم و ضروری است. یعنی اگر ما بخواهیم این کار را انجام دهیم، میتوانیم بگوییم آنها در چه مناطقی از ایران و تحت چه موقعیتی به عرصه نامآوری رسیدند و چه خدماتی به جامعه خود ارائه دادند. البته برخي از اين افراد در برخورد با موانع و مشکلات توفیقی پیدا نکردند تا اعتبار و حیثیت ماندگاری بیابند.
اين چهره ماندگار تاريخ با اشاره به پراكندگي مشاهير ايراني در سراسر كشور اظهار كرد: در اینکه ما در ایران شخصیتهای برجسته بسیاری داریم هیچ شکی نیست. برای مثال در شهر نیشابور در قرون چهارم و پنجم هجری دو هزار و 700 شخصیت برجسته داشته است.
اگر سراغ شهرهای بزرگ دیگری مانند اصفهان و قزوین، شیراز و تبریز برویم، در مقیاس منطقهای و ملی و حتي جهانی فراوان افرادی را داشتهایم که مرزهای زمان را پشت سرگذاشتند و خود را در قامتی رسا به جایگاه والایی رساندند و توانستهاند که امکاناتی را در دست بگیرند که از آن طریق ملت ما در قرن 21 میلادی به وجود آنها مفتخر باشد. ما در تمام زمینهها اعم از علوم انسانی، پزشکی، مهندسی، هنری و کشاورزی شخصیتهای بسیار برجستهای داریم که جایگاههای معتبر و با ارزشی به دست آوردند.
دکتر رضا شعبانی، پژوهشگر تاریخ و استاد دانشگاه شهید بهشتی در سال 89 بهعنوان چهره ماندگار تاریخ ایران انتخاب شد. وی که از استادان برجسته ایرانی در حوز تاریخ به شمار میرود تا کنون آثار بسیاری چون «مبانی تاریخ اجتماعی ایران»، «تاریخ تحولات سیاسی – اجتماعی ایران دردورههای افشاریه و زندیه»، «مروری کوتاه بر تاریخ ایران: از آغاز مادها تا پایان دوره قاجاریه»، «چهارمحال و بختیاری در دوره افشاریه» و «زوال دولت ادری» را به رشته تحریر درآورده است.
شعبانی همچنین در زمره پژوهشگرانی است که آثار ارزشمندی را نیز در معرفی شخصیتهای برجسته ایرانی تالیف کرده است. «کوروش کبیر»، «کریمخان زند»، «داریوش بزرگ» و «نادرشاه افشار» در این گروه جای میگیرند. شعبانی به تازگی کتابی را نیز درباره بزرگمهر، وزیر خردمند خسرو انوشیروان ساسانی و یکی از مشاهیر برجسته ایران باستان به رشته تحریر درآورده است.
* در این باره بخوانید:
1- گفتوگو با اصغر محمودآبادی: ایرانیان انگیزهای به مطالعه تاریخ و بازخوانی آن ندارند/ انوشیروان در کتابهای درسی کمرنگ است
2- گفتوگو با محمدتقی ایمانپور: نگارش کتابهای تاریخی باید از قید و بندهای سیاسی رها شود/ زندگی مبارزان انقلاب مشروطه را به درستی منعکس نکردهایم
3- گفتوگو با داریوش احمدی: کمرنگ بودن مشاهیر تاریخی در کتابهای درسی تاثیری جز بیهویتی ندارد
4- گفتوگو با مهدی محقق: تنوع مشاهیر ایرانی را با سعید نفیسی در کتابهای درسی رعایت میکردیم
5- گفتوگو با علی ططری: دانشجویان علاقهای به یادگیری تاریخ ندارند/پرداختن مقطعی به مشاهیر چارهساز نیست
6- گفتوگو با حسن زندیه: معرفی جذاب مشاهیر تاریخی بهتر از صد کتاب درسی موثر است
7- گفتوگو با هیبتالله مالکی: مشاهیر تاریخی را درگیر حب و بغضها نکنید/تنها دلواری نبود که در قیام تنگستان رشادت نشان داد
8- گفتوگو با حسن باستانیراد: برای شناخت مشاهیر نمیتوان تنها به اینترنت اکتفا کرد/مشاهیر ایرانی بیانگر غرور ملی هستند
نظر شما