به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) با برگزاری نمایشگاههای بینالمللی کتاب در کشورهای مختلف مانند نمایشگاه کتاب فرانکفورت در آلمان و نمایشگاه کتاب اروگوئه، خبرهایی مبنی بر فروش چشمگیر ترجمه آثار ایرانی در این نمایشگاهها به گوش میرسد. به همین دلیل سراغ نویسندگان و شاعران حوزه کودک و نوجوان رفته ایم تا دلایل این موفقیت را جویا شویم.
شیدا رنجبر،نویسنده و مترجم آثار کودکان و نوجوانان در این رابطه گفت: دلیل این مساله این است که آثار ما به صورت گسترده در سطح جهان توزیع نمیشوند و در دسترس عموم قرار نمیگیرند و مسلما دراین حالت ،آنطور که باید و شاید شناختی نسبت به پدیدآورندگان ما حاصل نمیشود. آثار ما باید ترجمه و با کیفیت خوب منتشر و در بازارهای جهانی توزیع و تبلیغ شوند تا نویسندگان ما از این انزوا بیرون بیایند. مگر شناخت ما نسبت به نویسندگان خارجی چگونه حاصل شده است؟ ما بهترین آثار آنها را ترجمه و در سطح گسترده منتشر کردهایم، درنتیجه همه فکر میکنند کیفیت همه آثار خارجی خوب است یا فلان نویسنده مشهور همه آثارش خوب است؛ درحالیکه چنین نیست و این آثار از میان هزاران اثر انتخاب شده است. ازطرفی امروزه مردم در سراسر دنیا به دنبال ایدههای نو و تازهاند؛ نویسندگان ما باید خودشان را به روز کنند و به ایدههای نو و جدید بپردازند تا بتوانند آثار جذابی خلق کنند و درسطح جهان مطرح شوند.
رنجبر درباره تناقض فروش کتاب های ایرانی در خارج از کشور و رکود فروش همین کتاب ها درایران گفت: ایرانیان هزاران سال است که همواره در سطح دنیا حرفی برای گفتن داشتهاند و مردم سایر کشورها همیشه کنجکاوند که ببینند ایرانیان چه میگویند؛ ازطرفی مبحث ترجمه همیشه همراه با یک فکر جدید همراه است و در همه کشورها بیشتر مورد اقبال قرار میگیرد. در همه کشورها اوضاع به همین منوال است و استقبال از آثار ترجمه بیشتر از آثار تالیفی است زیرا مردم هرکشور، سالهاست که دارند مطالب تالیفی میخوانند و احساس میکنند فکر نو و حرف جدیدی در آثار داخلی وجود ندارد، درنتیجه به سمت آثار ترجمه میروند تا با تفکرات و ایدههای جدید آشنا شوند.
رنجبر درباره رواج دوری ازکتاب های غیر درسی و تبلیغ این روش در نظام آموزشی کشور هم گفت: این بحثی است که ما سالیان متمادی است با آن روبهرو هستیم. تجربه خوانش بچههای ما کم است. آنها نه تنها نویسندگان خارجی را نمیشناسند بلکه هیچ شناختی از نویسندگان داخلی هم ندارند. اغلب نوجوانان ما کتاب غیردرسی نخواندهاند و تجربهای در این زمینه ندارند. ما باید روی کتابخوانی بچهها کار و برای این کار برنامهریزی کنیم. هم آموزش و پرورش باید برای این مساله زمان بگذارد و برنامهریزی کند هم خانوادههای ما آموزش ببینند که چگونه بچهها را به سمت کتابخوانی جذب کنند. به اندازه کافی روی این مساله تحقیق و پژوهش انجام شده است و آمار لازم بدست آمده و ما متوجه شدهایم ضعف داریم و حالا وقت عمل است. ما داریم زمان را از دست میدهیم، بچهها دارند بزرگ میشوند بدون اینکه تجربهای از خواندن داشته باشند. به همین دلیل بچههای امروزه بلد نیستند چگونه زندگی زناشویی موفقی داشته باشند و اغلب با شکست مواجه میشوند زیرا بسیاری از موضوعاتی که درباره آن صحبت میکنند مانند گذشت و بردباری را نمیتوانند درعمل به اجرا درآورند. واقعیت این است که ادبیات دید بچهها را نسبت به زندگی باز میکند اما آنها اصلا با حوزه ادبیات آشنایی ندارند و اصلا نمیدانند کتاب چیست؟ و برای چه به آنها میگویند کتاب خوب است؟
این مترجم درباره حرکت هایی در رابطه با ترجمه موثر تر آثار ایرانی به زبان های دیگر از سوی بعضی نهادهای فرهنگی گفت:من در این مورد اطلاعی ندارم. اما اگر چنین حرکتهایی صورت گرفته بسیار نیکو و پسندیده است. وجود مرکزی که بدون موضعگیری و به نحو احسن بهترین آثار را انتخاب و ترجمه کند میتوان به فال نیک گرفت. نمیتوان گفت ترجمه کتابها در حال حاضر مشکل دارد. البته درهر کاری نقصی هم وجود دارد اما همه همکاران من تلاش میکنند بهترین آثار را انتخاب کنند و به بهترین شکل ترجمه کنند. همانطوری که ما تلاش میکنیم بهترین آثار خارجی را انتخاب و ترجمه کنیم طبیعتا باید تلاش شود بهترین و شاخصترین آثار ما هم برای ترجمه انتخاب شود زیرا این آثار الگو و نمادی از ادبیات ما است.
شیدا رنجبر، نویسنده و مترجم آثار کودکان ونوجوانان در سال 1340 متولد شد. وی تا بهحال آثار متعددی در این حوزه منتشر کرده است که از آنجمله میتوان به «آرتميس فاول»،«بدترين پسر دنيا»،«افسانه دندان ناخدا كرو»، «ديو»، «اردك كشاورز»، «قوى شيپورزن»، «گربهای به نام اسطوره»، «زير درختان ميشميش»، «عکس یادگاری» و «مزرعه قله سفيد» اشاره کرد.
در ادامه میتوانید با نظر عرفان نظرآهاری، هدا حدادی، پروین علیپور، گیتا گرکانی در این باره آشنا شوید.
یکشنبه ۲۷ مهر ۱۳۹۳ - ۰۷:۱۰
نظر شما