به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) همزمان با عید غدیر خم و ادامه بازگشت حاجیان به کشور و حضور آنها در جمع خانواده، جامعه ایران همچنان معنویت حج را حس می‌کند و حجاج خاطرات سفر خود را برای دیگران نقل می‌کنند. به این بهانه سراغ کتابی رفتیم که توصیف این اماکن مقدسه را از نگاه نقاشی‌های متعلق به قرون دهم و یازدهم هجری ارائه داده است. 

رسول جعفریان را با بیش از 200 عنوان کتابی که در حوزه دین، تاریخ اسلام و انبیا نوشته است، می‌شناسیم. وی در کتابِ مصوّر «نگار و نگاره» طی پژوهشی روی نُسخ مختلف کتاب «فتوح الحرمین»، بیش از 50 نقاشی و نگاره را از امکان مقدس دو شهر مکه و مدینه، جمع‌آوری و مورد مطالعه قرار داده است. 

«فتوح الحرمین» کتابی است منظوم نوشته محیی الدین لاری که به منظور راهنمای مصور حجاج در دوره صفوی (قرن دهم هجری) کتابت شده است. از این کتاب تا قرن 12 هجری چندین نسخه مختلف وجود دارد. 

رسول جعفریان با مطالعه نسخه‌های مختلف این کتاب از با کیفیت‌ترین نقاشی‌های موجود آنها تصاویری تهیه کرده و به همراه توضیحاتی در موضوع و عناصر تصویری نقاشی‌ها، مجموعه «نگار و نگاره» را تدوین کرده است. 

کتاب در سه فصل کلی «فتوح الحرمین راهنمای مصور حج»، «نقاشی‌های مکه مکرّمه» و «نقاشی‌های مینه منوره» تدوین شده است. نویسنده در فصل اول به شرح تاریخچه و جایگاه و سبک وسیاق شعرها و نقاشی‌های کتاب «فتوح الحرمین» می‌پردازد.
 
فصل دوم نقاشی‌های موجود در کتاب «فتوح الحرمین» را از اماکن مقدس شهر مکه از جمله «مسجدالحرام»، «صفا و مروه»، «کوه ابوقبیس»، «مولد النبی»، «مدّعا»، «قبرستان معلات»، «مقبره شکیبه»، «کوه و غار حرا»، «کوه و غار ثور»، «عرفات»، «مزدلفه»، «منی» و «جبل مفرّح» در برمی‌گیرد. شرح کامل موقعیت جغرافیایی و جایگاه اعتقادی این مکان‌ها در کتاب آمده است. 

همچنین به همراه نقاشی‌ها، توضیحاتی در دو بخش، شامل یک گزارش تاریخی از مکان مورد نظر و یک شرح تاریخی از اعمال و عناصر تصویریِ نقاشی، ارائه شده است. 

فصل سوم نقاشی‌های با موضوع اماکن مقدس مدینه منورّه را از کتاب «فتوح الحرمین» جمع‌آوری و به همان شیوه فصل قبل تشریح و توصیف می‌کند. از جمله اماکنی که نقاشی‌های آنها در کتاب معرفی می‌شوند، «مسجد النبی»، «مسجد قبا»، «قبرستان بقیع»، «مساجد اربعه و مسجد قبلتین»، «مسجد شمس و مسجد جمعه» و «احد ومزار حمزه» هستند. 

بخش پایانی کتاب را فهرست راهنمایی از نام‌ مکان‌ها و افراد و کتاب‌ها تشکیل می‌دهند. 

رسول جعفریان بر اساس آمار وب سایت کتابخانه ملی بیش از 200 عنوان کتاب در زمینه تاریخ‌اسلام و انبیا در کارنامه خود دارد که از مهم‌ترین آنها «پیش‌درآمدی بر تاریخ اسلام»، «تاریخ ایران اسلامی»، «تاریخ تحول دولت و خلافت»، «تاریخ تشیع»، «تاریخ سیاسی اسلام» و «تاریخ و سیره امیر المومنین علی (ع)» هستند. 

چاپ اول کتاب «نگار و نگاره-نقاشی‌هایی از آثار تاریخی حرمین شریفین» در 96 صفحه مصور تمام گلاسه، در قطع رحلی، به بهای 55 هزار تومان، زمستان 92 از سوی انتشارت علم به بازار عرضه شده است. درباره طراح جلد کتاب اطلاعاتی در شناسنامه درج نشده بود.