شنبه ۱۹ مهر ۱۳۹۳ - ۰۹:۲۱
چاپ خاطرات تاریخ شفاهی به زبان بومی ضروری است/ تدوین خاطرات نوجوانی دو رزمنده اردبیلی

ساسان ناطق، از پژوهشگران حوزه تاریخ شفاهی در حال تدوین آثاری از خاطرات دو رزمنده اردبیلی است که دوران نوجوانی خود را در جبهه سپری کرده‌اند. وی انتشار خاطرات رزمندگان را به زبان بومی در کنار چاپ فارسی اثر را ضروری دانست.

ساسان ناطق پژوهشگر حوزه تاریخ شفاهی به خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) گفت: در حال نگارش و تدوین دو اثر مجزا درباره دو رزمنده اردبیلی دوران جنگ تحمیلی هستم که در نوجوانی در جبهه حضور داشته‌اند.

این پژوهشگر از کلام‌الله اکبرزاده به عنوان یکی از این رزمندگان نام برد و درباره ویژگی‌های خاطرات وی توضیح داد: اکبرزاده در 13 سالگی، با اصرار خودش به جبهه رفت و نخستین‌بار سال 1359 به منطقه کردستان اعزام شد. اکنون در حال تدوین خاطرات وی در سال 1362 هستم.

ناطق در این‌باره ادامه داد: مهم‌ترین ویژگی خاطرات اکبرزاده، طنزگونه بودن است. این امر به دلیل نوجوان بودن راوی در زمان جنگ است و در آن هنگام برخی پیش‌آمد‌ها به طور ناخواسته قالب طنز به خود می‌گرفت.

وی یاور اسماعیل‌نژاد را دیگر رزمنده‌ای معرفی کرد که خاطراتش را در دست تدوین دارد و گفت: اسماعیل‌نژاد نیز در 13 سالگی به جبهه رفت. وی با دستکاری شناسنامه‌اش موفق به حضور در جبهه شد و به این دلیل که دوران نوجوانی‌اش را در جبهه سپری کرده است، در استان اردبیل به عنوان فردی معروف شده که حافظه شفاهی خوبی از آن دوران دارد.

نگارنده «از عطر خاک تا بوی مين» درباره دلیل پرداختن به خاطرات دو رزمنده به طور همزمان که دوران نوجوانی خود را در جبهه گذرانده بودند،  توضیح داد: این همزمانی اتفاقی بود. آنها خاطرات مشترکی نداشتند چون شیوه اعزامشان به مناطق عملیاتی متفاوت بود.

ناطق متاثر شدن مخاطب از خلال مطالعه آثاری در قالب خاطرات رزمندگان را با اهمیت توصیف کرد و افزود: معتقدم اگر چنین اتفاقی نیفتد، اثر ضعیفی خلق شده است. من در هر دو مصاحبه کوشیدم غیر از عملیات‌ها، به حال و هوای خاص غیر عملیاتی مانند پایگاه‌های بسیج، آیین‌های مذهبی و به ویژگی‌های محیطی و جغرافیایی آن زمان اردبیل هم ورود پیدا کنم.

خالق «کشاورز و سفره جادویی» با بیان این‌که در خاطره‌نگاری بر خلاف داستان، شخصیت‌پردازی و تعلیق نداریم اما فرصت خوبی است تا به جزییات خاطرات وارد شویم، گفت: شیوه پژوهش من در این دو اثر به صورت تاریخ شفاهی است اما خروجی این پژوهش در قالب خاطره خواهد بود.

وی در پاسخ به سوالی درباره ضرورت انتشار خاطرات آذری‌‌ها به زبان خودشان، توضیح داد: مصاحبه‌ها را به زبان ترکی می‌گیرم اما به زبان فارسی تدوین می‌کنم زیرا زبان رسمی کشورمان است و از این رو، مخاطبان بیشتری دارد.

این داستان‌نویس، انتشار این گونه آثار به زبان بومی در کنار چاپ فارسی را ضروری دانست و گفت: ویژگی خاص خاطرات آذری‌زبان‌ها این است که به یک قلمرو نژادی و زبانی خاصی تعلق دارد. بنابراین برخی خاطرات جذاب و طنزگونه در نتیجه ترجمه، جذابیت خود را از دست می دهند. همچنین، باید نوع لحن در اثر دیده شود.

ناطق با بیان این‌که هر یک از این خاطرات در مجلد جداگانه منتشر می‌شوند، افزود: در این زمینه هنوز قراردادی با ناشری امضا نکرده‌ام اما پیشتر، انتشارات صریر و سوره مهر آثارم را به چاپ رسانده‌اند.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها