خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا) ـ سعيده محبي: نخستین نشست خبری دومین جشنواره «طرح ملی ملکوت» با حضور سید عباس صالحی، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، حجت‌الاسلام سيد مجيد قریشی، معاون فرهنگی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها و حجت‌الاسلام مرتضی واعظ جوادی، رئیس بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء با هدف تشریح اهداف و رویکردهای برگزاری این جشنواره برگزار شد.

طرحي برآمده از مكتب فكري آيت‌الله جوادي آملي
در ابتدای این نشست حجت‌الاسلام مرتضی واعظ جوادی با اشاره به اهداف برگزاری «جشنواره ملی ملکوت» گفت: این جشنواره طرحی است برآمده از یک مدرسه عظیم فکری مبتنی بر مکتب اصیل اسلامی. اندیشه‌ای که در طرح وجود دارد مبتنی بر مدرسه فکری حضرت آیت‌الله جوادی آملی است که این مدرسه ویژگی‌ها و مختصاتی دارد.

وی با اشاره به چند ویژگی اصلی این مدرسه فکری افزود: جامعیت این مکتب و مدرسه فکری به لحاظ روش‌های مختلف فکری بر اساس روش عقل و نقل و شهود پذیرفته شده است و این‌که همه این دانش‌ها به قرارگاه قرآن منتهی می‌شود. موضوع جشنواره ملکوت نیز موضوع قرآن است و تلاش ما این است که در راستای این جشنواره فضای قرآن‌پژوهی برای عزیزان و شرکت‌کنندگان فراهم آوریم.

حجت‌الاسلام جوادی با اشاره به دیگر ویژگی این مدرسه فکری گفت: عقل‌گرایی و عقلانیت ویژگی دیگر این مدرسه است. عقل از دیدگاه آیت‌الله جوادی آملی عقلانیت متناسب با نقل است و شأن عقل و نقل از دیدگاه ایشان از مبتنی بودن آن بر وحی مايه مي‌گيرد.

رئیس بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء در ادامه درباره ویژگی سوم این مدرسه فکری اضافه کرد: ویژگی دیگر این مدرسه انسجام و هماهنگی است که در مشرب‌های مختلف و دانش‌های مختلف آن مشرب وجود دارد. آیت‌الله جوادی آملی معتقد است هیچ دانشی با دانش دیگر در تضاد نیست؛ ممکن است عالمان تضادهایی را با يكديگر داشته باشند ولی در علم، هیچ علمی با دیگری در تضاد نیست و هریک مکمل دیگري هستند. نوآوری که در اندیشه آیت‌الله جوادی آملی مشاهده می‌شود براساس همین ویژگی‌ها و از همه مهمتر همین نسبت‌هایی است که ایشان در علم استنباط می‌کنند.

وی افزود: به اعتقاد آيت‌الله جوادی آملی علوم مختلف اعم از اخلاق و فقه نه تنها در تضاد با هم نیستند بلکه هرکدام در جایگاه خود اثربخش‌اند و برخی از علوم بر برخی دیگر سایه‌افکن هستند و سلطه دارند. تعبیر ایشان این است که این سلطه زمینه رشد علوم را فراهم می‌کند؛ همان طور که اگر اخلاق بر فقه سایه‌افکند به فقه برتری می‌دهد.

حجت‌الاسلام واعظ جوادی در ادامه گفت: طرح ملکوت برای ارائه چنین مدرسه فکری است که از عمق دانش‌های اصیل اسلامی نشأت می‌گیرد. رسالت طرح ملکوت این است که برای دانشجویان و علاقه‌مندان به این حوزه زمینه برقراری ارتباط و استفاده عمیق‌تر از این فضا و مدرسه فکری را فراهم کند.

ایشان با اشاره به اینکه جامعه دانشگاهی و حوزوی ما با کتاب‌ها و آثار آیت‌الله جوادی آملی آشنایی دارند افزود: بیش از سه دهه است که صدای ایشان در فضای علمی کشور طنین‌انداز است اما ارتباط با عمق این صدا و فرهنگ نیاز به برپایی چنین جشنواره‌هایی دارد. آنچه در این جشنواره ارائه می‌شود عقبه‌های عمیق‌تری دارد که در بنیاد اسراء براساس 30 سال فعالیت اثربخش در آثار آیت‌الله جوادی آملی ارائه می‌شود.

وی عرضه 33 جلد تفسیر «تسنیم» و برپایی 5هزار جلسه قرآنی را تنها بخشی از 30 سال فعالیت آیت‌الله جوادی آملی در حوزه علوم قرآنی در کشور دانست و افزود: ایشان علوم کلامی و فقهی را در راستای هماهنگی با قرآن می‌دانند و معتقدند تا این علوم با قرآن هماهنگ نشوند تکمیل نخواهند شد. هدف ما در موسسه اسراء نیز نشان دادن 30 سال فعالیت علمی و فرهنگی ایشان در حوزه‌های مختلف علوم است.

مكتوباتي مفيد براي دانشگاهيان و نخبگان
در ادامه این نشست حجت‌الاسلام سيد مجيد قریشی، معاون فرهنگی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها با اشاره به این که آیت‌الله جوادی آملی از جمله نوادر روزگار ماست که توانسته از ابتدای انقلاب اسلامی بخش‌های تئوریک نظام را بازسازی کند گفت: در شرایطی که شبهات مختلف فلسفی و کلامی دامن‌گیر انقلاب شد، آیت‌الله جوادی آملی یکی از کسانی بود که به مباحث کلامی پرداخت و شبهات پیرامون آن را پاسخ داد.

وی ادامه داد: با طرح موضوع اسلامی شدن دانشگاه‌ها ایشان با ارائه نظرات بدیعی در این خصوص راه روشن و اجرایی را پیش روی مسئولان دانشگاه‌ها قرار داد. از این جهت آشنایی با مکتوبات و سخنان ایشان برای دانشگاهیان و نخبگان دانشگاه‌ها مفید خواهد بود.

معاون فرهنگی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دردانشگاه ها افزود: مقام معظم رهبري در ديدار با آيت الله جوادي آملي به ايشان فرمودند شما مسائل فلسفي را مديريت كنيد چرا كه جامعه علمي به اين مباحث نيازمند است. بنابراين توجه به مباحث فلسفي و ديني نقش مهمي در توسعه فعاليت‌هاي اسلامي درجامعه دارد. به همين جهت امسال ما در جشنواره ملي ملكوت سعي در نهادينه كردن تفكر و مكتب ايشان در جامعه داريم.

حجت‌الاسلام قریشی تاکید کرد: ما در معاونت فرهنگی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها با ظرفیتي که در اختیار داریم کمک خواهیم کرد تا گام‌های موثری برای تحقق اهداف کلان انقلاب و بیان زلال احکام انقلاب در دانشگاه‌ها داشته باشیم.

گنجينه قرآني و مائده تفسيري
سیدعباس صالحی، معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این نشست ضمن تبریک دهه کرامت و تقارن این دهه با برپایی این نشست که موضوع آن در رابطه با قرآن بود گفت: بیداری اسلامی در 150 سال اخیر با شعار بازگشت به قرآن شروع شد و انقلاب اسلامی ایران هم با این ندا حرکت کرد.

وی با اشاره به سخن امام خمینی (ره) که می‌فرماید: «اگر قرآن نبود باب معرفت‌الله بسته بود الی‌الابد. قرآن کتاب انسان‌سازی است؛ کتاب انسان متحرک است...» افزود: براساس سخن امام خمینی (ره) اگر انسان بخواهد متحرک شود و حرکت‌هایش را در مسیر تکامل ادامه دهد قرآن را باید راهنمای خود قرار دهد. این نگاه از ناحیه امام خمینی (ره) و در ادامه مقام معظم رهبری پیوسته مورد تاکید قرار دارد. این نگاه به قرآن باید راهنمای زندگی فردی و اجتماعی قرار بگیرد.

معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به این موضوع که ما امروز نیاز به تولید اندیشه قرآنی داریم گفت: باید مولدانی باشند که آنها راهی به معرفت‌های ما به قرآن پیدا کنند. از سویی سنخیت پیدا کردن وجودی با قرآن کار کوچکی نیست. کسانی که به این حبل متصل می‌شوند، شأن بالایی دارند. در روزگار ما علامه طباطبایی این پرچم را بردوش گرفت و شاگردانی پروراند که آیت‌الله جوادی آملی در میان شاگردان ایشان از چهره‌های برجسته‌اند.

صالحی افزود: آیت‌الله جوادی آملی مدرسه‌اي فکری و معرفتی را بنیان‌ نهادند که ویژگی این مکتب محوریت آن براساس قرآن است. ایشان علاوه بر شاگردی علامه طباطبایی، 5 دهه است که به تدریس و تألیف در حوزه قرآن پرداخته و هیچ گاه با قرآن فاصله نداشته و حلاوت قرآن در ایشان همیشه تازه بوده است و اگر به علوم دیگر نظیر فلسفه، عرفان و فقه پرداخته، همیشه با قرآن بوده است. لذا یکی از مولدان اندیشه ناب قرآنی در زمان ما آیت‌الله جوادی آملی است.

وی از آیت‌الله جوادی آملی به عنوان گنجینه قرآنی نام برد و اضافه کرد: ارائه 50 جلد تفسیر، دهها جلد تالیف قرآنی و هزاران ساعت تدریس قرآنی، ایشان را به عنوان یک مائده الهی و آسمانی و یکی از مولدان گنجینه قرآنی در کشور مطرح کرده است. در این راستا اگر این نعمت به مصرف و توزیع درست منجر نشود نوعی اسراف نعمت الهی است.

معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: از مدت‌ها پیش این صحبت مطرح بود که اندیشه‌های قرآنی آیت‌الله جوادی آملی شبکه‌ درست مصرف و توزیع پیدا کند که در غیر این صورت اجحافی در حق ایشان است. در همین راستا موسسه اسراء از مدت‌ها پیش به موضوع توزیع و مصرف اندیشه‌های قرآنی ایشان فکر کرد. به اعتقاد من جشنواره ملی ملکوت نیز بستر مناسبی برای توزیع و بهره مندی از اندیشه‌های قرآنی آیت‌الله جوادی آملی است.

وي با اشاره به اين كه موضوع توزیع و مصرف آرا و اندیشه‌های قرآنی آیت‌الله جوادی آملی در چند سطح مختلف باید شکل بگیرد افزود: نخبگان و دانشمندان علوم مختلف کشور که اطلاعات قرآنی آنها ممکن است زیاد نباشد، فرهیختگان و دانشجویان مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد و عموم مردم، عمده گروه هدف در شبکه مصرف و توزیع اندیشه‌های آیت‌الله جوادی آملی هستند که در «جشنواره ملی ملکوت» به هر سه گروه فکر شده است.

عباس صالحی با تاکید بر آمادگی معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حمایت از برپایی جشنواره ملکوت گفت: 5 نهاد خانواده، آموزش و پرورش، مسجد و شبکه‌های مذهبی، رسانه‌ها و هنر نقش مهمی در توزیع این اندیشه‌ها  برعهده دارند. معاونت فرهنگی ارشاد تلاش دارد با این نهادهای چندگانه ارتباط برقرار کند و امیدواریم بتوانیم با بسیج امکاناتی که در اختیار داریم بین تولید اندیشه ناب قرآنی آیت‌الله جوادی آملی و شبکه 5گانه توزیع نسبت برقرار کنیم.

سير مطالعاتي با محوريت «قرآن در قرآن»
مصطفی امرایی، دبیر علمی جشنواره نیز در این نشست طی سخنانی با اشاره به این‌که دومین جشنواره ملی ملکوت براساس سیر مطالعاتی آثار آیت‌الله جوادی آملی و با محوریت کتاب «قرآن در قرآن» در قالب 9 بخش برگزار می‌شود، گفت: مخاطبان این جشنواره در سه سطح تعریف شده‌اند. سطح عالی شامل استادان،‌ پژوهشگران حوزه و دانشگاه، طلاب سطوح 4 و 5 حوزوی و دانشجویان مقطع دکتری است. مخاطبان سطح میانی شامل طلاب سطوح 2 و 3 و دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد خواهد بود. جامعه هدف این جشنواره در سطح عمومی نیز شامل همه علاقه‌مندان به مطالعه آثار معارف اسلامی است.

امرایی تولید آثار علمی در سطح عمومی، نیمه‌تخصصی و تخصصی براساس کتاب «قرآن در قرآن » آیت‌الله جوادی آملی را یکی از اهداف جشنواره ملی ملکوت دانست و افزود: این جشنواره شامل بخش‌های مختلف از جمله تالیف کتاب، مقاله‌نویسی، وبلاگ‌نویسی، هنرهای تجسمی، مسابقه اینترنتی، مسابقه مکاتبه‌ای و مسابقه پیامکی است. در بخش کتاب موضوع پژوهش مرتبط با محورهای پیشنهادی این بخش از جشنواره است.

دبیر اجرایی جشنواره افزود: تمام بخش‌های این جشنواره از  25 مرداد آغاز خواهد شد و اختتامیه آن و معرفی برگزیدگان  10 دی ماه 93 برگزار می‌شود، ضمن اینکه همه منابع مربوط به مطالعات، رایگان در سایت www.malakoot.org در دسترس علاقه‌مندان قرار می‌گیرد.

محورهای پژوهشی و ضوابط تالیف در بخش کتاب جشنواره ملی ملکوت
محورهای پیشنهادی در بخش کتاب به شرح زیر است: حقیقت قرآن، خاتمیت و جاودانگی قرآن، جامعیت قرآن و عقل در قرآن. آثار رسيده بايد مسئله محور و در راستای پاسخگویی به نیازهای جامعه بشری، تقریب بین ادیان، مذاهب و فرق، با محوریت کتاب «قرآن در قرآن» و اندیشه و آثار آیت‌الله جوادی آملی و روزآمد باشند و از منابع علمی معتبر استفاده کنند. کتاب‌های ارسالی یا بخش‌های مهم آن نيز پیش‌تر در قالب‌های مختلف منتشر نشده باشند.

منابع اصلی جشنواره
کتاب محوری در دومین جشنواره ملی ملکوت، جلد اول از تفسير موضوعی آیت‌الله جوادی آملی است که با عنوان «قرآن در قرآن» منتشر شده است. اما با توجه به این که جامعه هدف جشنواره مختلف است و این جشنواره سطوح مختلف جامعه را مورد هدف قرار داده است، کمیته علمی جشنواره به تناسب سطوح گوناگون افراد جامعه و با تکیه بر کتاب محوری (قرآن در قرآن)، منابع دیگری با قلم و بیان ساده و روان، در قالبهای دیگری چون: تلخیص کتاب محوری با عنوان «قرآن‌شناسی» و مجله علمی «ویژه‌نامه ملکوت» که در دکه‌های روزنامه‌فروشی قابل تهيه است، ضمن این‌که همه این موضوع‌ها باید با تکیه بر آرا و اندیشه‌هاي آیت‌الله جوادی آملی باشد.