فاطمه راکعی، شاعر در یادداشتی که برای ایبنا ارسال کرده، نوشته: بهتر است مسئولان جدید فرهنگی هفته کتاب و کتابخوانی را به شکلی متفاوت از سالهای گذشته برگزار کنند؛ چرا که دولت قبل سیاستهای عجیب و بیمنطقی در برپایی این رویداد مهم داشت و به شکل غیر مستقیم فقط به برخی ناشران یا نویسندگان امتیاز میداد.
موضوع مهم این روزها در صنعت نشر موضوع کاغذ و کتابخوانی است. هر روز از گوشه و کنار به کرات میشنویم که ناشران از نبود یارانه کاغذ گلهمندند، در حالی که پیش از این ناشران یارانه کاغذ میگرفتند. این حرفها درباره بحران کاغذ با سخنان یکی از مسوولان وزارت ارشاد متناقض است. ایشان در بخشی از یک سخنرانی گفتند که شاعران در چاپ شعرهای خود در کاغذ صرفهجویی کنند و به طور مثال دو شعر کوتاه را در یک صفحه به چاپ برسانند.
این در حالی است که برخی نشریات کم محتوا با مطالب نازل بخش قابل توجهی از کاغذ را هدر میدهند یا در بسیاری اوقات تبلیغات گسترده با چاپهای رنگی در تیراژ بالا بخش قابل توجهی از کاغذ را حرام میکند. درست است که بخش قابل ملاحظهای از این تبلیغات با هزینه شخصی چاپ میشود، اما اگر دولت بخواهد بر این امر نظارت داشته باشد، میتواند این بخش را نیز مدیریت کند.
مساله دیگر آن است که برخی مواقع در طول سال کنگره و نشستی برگزار و برای آن انبوهی پوستر منتشر میشود. به اعتقاد من کار تبلیغات چنین کنگرههایی را میتوان با پیامک یا یکی، دو پوستر بزرگ انجام داد. از سوی دیگر گاهی اوقات میبینم که دعوتنامههایی با بهترین پاکتهای رنگی در قطعهایی بزرگ برای برخی نشستها که هیچگونه ویژگی منحصر به فردی در آنها وجود ندارد ارسال میشود و به معنای درست کلمه کاغذ از این طریق هم هدر میرود.
چالش دیگر حوزه نشر و کتاب، موضوع ممیزی است که شایسته نیست درباره آن فقط به حرف زدن بسنده کنیم. در این باره باید دیدگاههای ارزشمند وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاونت فرهنگی وزارت ارشاد را مد نظر داشته باشیم و نباید عدهای مانع از اجرایی شدن راهکارهای دولت شوند. به گمانم ممیزی باید به ناشر و نویسنده واگذار شود و در این مسیر شتاب گرفتن بیشتر ضرورت دارد. مثلا انجمن شاعران ایران در سالهای قبل در این باره با رفتارهایی غیر عادی و عجیب روبهرو بود. کسانی در رأس برخی نهادها بودند و مسوولیت داشتند که معنی شعر را نمیفهمیدند. در خاطر دارم که در شعری نوشته شده بود: «بوسه برگ» و مسوول مربوطه زیر واژه «بوسه» خط کشیده و به ناشر تذکر داده بود.
در ضمن، برپایی مناسبتهایی برای ترویج اندیشه و کتاب را نباید از قلم انداخت. امسال در هفته کتاب و کتابخوانی باید دید که مسوولان جدید چه میکنند. در دولت قبل برنامههای این هفته با سیاستهای بیمنطق و عجیب برگزار و به شکل غیر مستقیم به برخی ناشران امتیاز داده میشد. امیدوارم با ارتباط پویا میان خانه کتاب و نهادهای مردمی، به موضوع کتابخوانی توجه ویژه شود و مشکلات این حوزه با دانش و تدبیر کارشناسان و مسئولان به راهکارهایی مطلوب دست یابد.
نظر شما